در سال ۹۲ مصوبهای اجرا شد که مطابق با آن پلیس راهور خودروهای دوتکه را تعویض پلاک نمیکند. خودروهای دوتکه نه‌تنها دیگر تعویض پلاک نمیشوند؛ بلکه حتی از ایمنی کافی، در زمان حادثه و تصادف برخوردار نیستند.
فرارو نوشت: خریدوفروش خودروهای دوتکه به یک تجارت عالی و پرسود برای فعالان حوزه خودرو تبدیل شده و البته بیشترین میزان شکایات نیز به نقل‌وانتقال خودروهای دوتکه اختصاص دارد. بسیاری از خریداران حتی نمیدانند خودروی دوتکه چیست و تنها زمانی با آن مواجه میشوند که قولنامه را امضا کرده و باید سراغ تعویض پلاک بروند.
خودروهای دوتکه چه مشکلاتی دارند؟
خودروهای دوتکه خودروهای تصادفی هستند که در بازار به فروش میرسند. از سال ۹۲ که مصوبه ممنوعیت انتقال خودروهای دوتکه به تصویب رسید، تا حدی بازار این خودروها کساد شد و افت شدیدی داشت. بااین‌حال فعالان حوزه خودرو بیکار ننشستند و از روشهای تازهای برای فروش این خودروها و سالم جا زدن آنها استفاده کردند.
اگر خودرویی دچار یک تصادف بسیار شدید شود و شدت این تصادف به حدی باشد که امکان تعمیر قسمتهای آسیب‌دیده وجود نداشته باشد، دلالان حوزه خودرو برای کاهش هزینههای تعمیر خودرو، قسمت سالم آن را برش داده و این قسمت را با بخش سالمی از یک خودروی تصادفی دیگر که اغلب سرقتی نیز هستند، جوش می دهند.
شدت تصادف اغلب خودروهای دوتکه به حدی بوده که در قسمت چرخهای عقب به جلو یا در چرخهای جلو به عقب و یا حتی از ناحیه شش ستون و قسمت سقف تعویض می شوند، عملی که بسیار خطرناک و مرگبار است.
مطابق با آمارهای پلیس راهنمایی‌ورانندگی در سال ۱۳۹۴ حدود ۱۸۰۰ خودرو و در سال ۱۳۹۵ حدود ۲۵۰۰ خودروی دوتکه در مراکز تعویض پلاک کشور پیدا شدند که به خریداران خودرو در مورد این خودروها، هشدار داده شده است. دقت داشته باشید که در خرید خودرو از طریق ثبت‌نام سایپا، خودروی دوتکه به شما نفروشند.
علاوه بر این برخی از کارشناسان پلیس راهنمایی‌ورانندگی معتقدند که اگر پلیس اجازه پلاک شدن این خودروها را بدهد میزان سرقت خودرو نیز به‌شدت افزایش مییابد؛ چرا که همواره یک پای خودروهای دوتکه، خودروهای سرقتی بودند و درصورتی‌که اجازه پلاک شدن به آنها داده شود، بازار خودروهای سرقتی رونق می گیرد و عملاً امنیت مردم بیش‌ازپیش به خطر می فتد. ضمناً جوش دادن قسمتهای مختلف خودروهای سرقتی باهم باعث میشود که نه پلیس و نه صاحبان خودروها نتوانند خودروی سرقت رفته را پیدا کنند و عملاً راهی برای بازگشت خودروی سرقتی وجود نخواهد داشت.
عدم تعویض پلاک چه تأثیری دارد؟
خودروهایی که امکان تعویض پلاک ندارند عملاً قابل‌استفاده نیستند و خدمات زیادی شامل حالشان نمی شود. این خودروها، نمیتوانند گواهی معاینه فنی دریافت کنند. مضاف بر این، رفت‌وآمد و فروش این خودروها کاملاً جرم محسوب میشود و متخلف دچار مشکل خواهد شد.
اگر خودرویی در یک سانحه دچار خسارت شدیدی شود که عملاً امکان تعمیر اتاق آن نباشد، مالک آن باید به پلیس راهور مراجعه کرده و مجوز تعویض اتاق را دریافت کند. پس از آن میتواند به کمپانی سازنده خودرو مراجعه کرده و یک اتاق جدید برای خودروی آسیب‌دیده خریداری کند.
نکته مهمی که باید بدانید این است که دلالان تنها به خودروهای داخلی اکتفا نمی کنند و در زمینه فروش خودروهای دوتکه خارجی نیز فعال هستند. بااین‌حال فعالیت آنها در زمینه خودروهای داخلی بیشتر است چرا که تعداد خودروی داخلی و خریدار آنها بیشتر بوده و ضمناً قطعات اوراقی آنها نیز راحت‌تر پیدا میشود؛ بنابراین خطر فروش خودروهای دوتکه هم در مورد خودروهای خارجی و هم درمورد خودروهای داخلی وجود دارد.
بااین‌وجود مهمترین دلیلی که باعث شده خریدوفروش خودروهای دوتکه بسیار پرسود باشد، بیاطلاعی و کم‌تجربگی کسانی هست که این خودروها را خریداری می کنند. به همین منظور برای خرید خودروی کارکرده بهتر است یک متخصص حرفهای را در کنار خود داشته باشید. همچنین هنگام مشورت با یک متخصص حرفهای خودرو، درمورد اینکه چه خودروهایی رایگان دوگانه میشوند؟ نیز با او مشورت کنید.
چند نکته مهم در مورد خرید خودرو
برای این که در هنگام معامله فریب نخورید، بهتر است این موارد را رعایت کنید:
۱. در وهله اول سعی کنید خودرو را به‌صورت قولنامهای نخرید و در عوض مقداری بیعانه به فروشنده داده، رسید دریافت کنید و پس از تعویض پلاک موفق، هزینه خرید خودرو را به طور کامل پرداخت کنید.
۲. درصورتی‌که مجبور به خرید قولنامهای هستید، حتماً پیش از نوشتن قولنامه از صحت و سلامت خودرو، میزان تصادفی بودن و رنگ آن مطمئن شوید و صحبتهای فروشنده را بدون بررسی باور نکنید.
۳. تمام مدارک خودرو را به طور کامل مورد بررسی قرار دهید و مواردی همچون شاسی، رنگ، شماره موتور و سایر موارد ذکر شده در مدرک را مطابقت دهید.
۴. حتماً پیگیر باشید که فرایند کارشناسی خودرو به‌صورت کامل طی شود تا سر شما کلاه نرود.
مطابق با گفته های سرهنگ علی محمدی رئیس مرکز شماره گذاری پلیس راهور ناجا، خودروهایی با مشخصات زیر پلاک نمیشوند: خودروهایی که اصالت نداشته باشند و یکی از ارکان اصلی آنها از جمله شاسی، اتاق یا موتور خودرو به طور غیرقانونی تعویض شده باشد.
خودروهایی که سانحه و تصادف بسیار سنگینی را تجربه کرده باشند و میزان خسارتشان بیش از ۶۰ درصد باشد؛ چرا که این خودروها ایمنی کافی برای شماره گذاری را ندارند.
خودروهای دوتکه که در قسمت اول نیز به آن اشاره شد. خودروهایی که غیر اصیل هستند و در مدارک آنها مشکلاتی وجود دارد.
خودروهایی که ایمنیشان ازدست‌رفته و ویژگیهای فنیشان چالش‌هایی داشته باشد. خودروهای توقیفی و افراد ممنوع المعامله نیز از خدمات مربوط به شماره گذاری و تعویض پلاک محروم هستند. باید توجه داشته باشید که تشخیص مدل ماشین از روی شاسی ماشین نیز حتماً صورت بگیرد.