وجود تکدیب دولتی‌ها از تصمیم دولت برای افزایش قیمت بنزین در سال‌جاری، اما هفته گذشته تغییر سهمیه بنزین آزاد، بر آتش شایعات قیمتی بنزین دمید. با این تصمیم، سهمیه بنزین ۳ هزار تومانی از ۲۵۰ لیتر در کارت‌های سوخت به ۱۵۰ لیتر کاهش یافت. معاون وزیر نفت در این خصوص اعلام کرد: این اقدام با هدف پیشگیری از قاچاق بنزین و مهاجرت کارت‌های سوخت به شهرهای مرزی صورت میگیرد.
بر اساس اظهارات جلیل سالاری، این طرح در ماه جاری اجرایی شده است و اکنون کارت‌های سوخت یک سهمیه ۶٠ لیتری و یک سهمیه ١۵٠ لیتری دارند. وی با بیان اینکه در کارت سوخت شخصی هر فرد یک سهمیه نرخ اول ١۵٠٠ تومان و یک نرخ ٣٠٠٠ تومان که ٢۵٠ لیتر است، وجود دارد گفت: با بررسی که انجام شد، خودروهای داخلی در ١٠٠ کیلومتر به طور میانگین بیشتر از ١٠ لیتر مصرف نمی کنند، بنابراین طبیعتا زمانی که در یک کارت شخصی حدود ٣١٠ لیتر بنزین داریم، عدد بزرگی است. معاون وزیر نفت متذکر شد: هیچ خودرویی نیست که بیش از ١٠٠٠ کیلومتر در ماه تردد داشته باشد، ضمن اینکه کارت جایگاه‌ها نیز وجود دارد.
طبق آخرین اعلام صورت گرفته، میزان مصرف و تولید بنزین کشور سربه‌سر شده و حتی در برخی روزهای تابستان مصرف از تولید پیشی گرفته است. گزارش‌ها نشان می‌دهد مصرف کنونی بنزین در برخی روزها به ۱۰۰ و حتی ۱۰۵میلیون لیتر در روز رسیده و بین ۹۵ تا ۱۰۵میلیون لیتر در نوسان بوده؛ این در حالی است که اکنون ظرفیت اسمی تولید بنزین ۱۱۲میلیون لیتر در روز و ظرفیت عملیاتی آن با توجه به بحث تعمیر و نگهداری پالایشگاه‌ها ۹۸.۵میلیون لیتر در روز اعلام شده است.
افزایش قیمت بنزین به سال آینده موکول شد؟
کاهش سهمیه بنزین آزاد در کارت‌های سوخت در حالی است که پیش از این محمدهادی سبحانیان، معاون وزیر اقتصاد اعلام کرده بود که هر گونه طرح اصلاح قیمتی در قالب قانون بودجه سال آینده تعیین تکلیف خواهد شد.
به گفته او، با توجه به دستور رییس‌جمهور مبنی بر عدم افزایش قیمت بنزین امسال، سیاست دولت استفاده از ابزارهای مهمی همچون گازسوز کردن خودروها جهت کنترل مصرف و عدم نیاز به واردات بوده است. سبحانیان متذکر شده بود: در مجموع برنامه‌ای برای افزایش قیمت بنزین برای امسال وجود ندارد و هرگونه طرح اصلاح قیمتی در قالب قانون بودجه سال آینده تعیین تکلیف خواهد شد.
پس از آن نیز سید احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد ششم شهریورماه درباره سیاست دولت درباره افزایش قیمت بنزین اعلام کرد: مصرف روزانه بنزین در ماه‌های گذشته به ۱۰۰ میلیون لیتر هم رسید که رشد قابل‌توجهی را نشان می‌دهد و اگر این روند ادامه یابد، به صراحت می‌گویم که واقعا کشور ممکن است نیازمند واردات بنزین شود، مگر اینکه آن سقف‌هایی که رد کردیم را کنترل کنیم.
او تاکید کرد: وزارت نفت تلاش می‌کند با برخی تدابیر غیرقیمتی مدیریت مصرف بنزین را داشته باشد، اما همانطور که بارها گفته شده، واقعا امسال هیچ برنامه‌ای برای افزایش قیمت بنزین نداریم. اما همزمان باید از متغیرهای مختلفی که در نهایت کنترل مصرف بهینه بنزین را به همراه دارد، استفاده کنیم. وی درباره احتمال افزایش قیمت بنزین در سال آینده نیز عنوان کرد: در مورد سال آینده هم تا بودجه ۱۴۰۲ تدوین نشود و پیشنهادات وزارت نفت نیاید و در مجلس بررسی نشود، نمی‌شود هیچ صحبتی کرد و امروز که با شما صحبت می‌کنم، برنامه‌ای برای سال ۱۴۰۲ در حوزه بنزین آماده نیست.
البته چهارم شهریورماه علی بهادری‌جهرمی، سخنگوی دولت در نشست فعالان فرهنگی و اجتماعی لرستان، با اشاره به شایعه افزایش قیمت بنزین گفت: در همه جلساتی که به‌عنوان سخنگوی دولت حضور دارم، سوال می‌کنند که آیا قیمت بنزین افزایش پیدا می‌کند؟ ما هم جواب می‌دهیم هیچ برنامه‌ای برای افزایش قیمت نداریم.
وی تاکید کرد: هیچ برنامه‌ای برای افزایش قیمت بنزین نداشته، نداریم و نخواهیم داشت و به هر زبانی که می‌خواهید بنویسید که قیمت بنزین افزایش پیدا نمی‌کند.
زمینه برای بالا رفتن انتظارات تورمی مهیا شد
در این فضا، کارشناسان و تحلیلگران حوزه انرژی اعتقاد دارند که تغییرات قیمتی بنزین در سال آینده بسیار محتمل است و همین امر می‌تواند زمینه را برای بالاتر بردن انتظارات تورمی مهیا کند.
به باور آنها، به‌زودی دوگانه واردات و افزیش قیمت یا تولید بنزین پتروشیمی نیز به میدان خواهند آمد؛ اما در نهایت کارشناسان بر این عقیده‌اند که تغییرات قیمتی راهکار دولت برای حل مشکل خواهد بود.
در این رابطه، علی شریعتی، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران در گفت‌وگو با خبرآنلاین گفت: در جراحان اقتصادی ما در رفتار با مریض یک رفتار دوگانه‌ای دارند. از یک طرف، حذف ارز 4200 تومانی صورت گرفت که اقدام درستی بود که یک‌باره و البته از روی ناچاری و شرایط درآمدی کشور با اطلاع‌رسانی‌های ضعیف ارز ترجیحی را حذف کردند و همین موضوع تورم را بالا برد.
وی افزود: نکته دیگر، قیمت بنزین مطرح است که همه می‌دانیم با توجه به شرایطی که در رابطه با قاچاق سوخت مطرح است، قیمت بنزین شرایط خاصی را دارد. با این وجود، بنزین به دلیل اینکه متاسفانه نهاده امنیتی – سیاسی شده است، می‌بینیم کوچک‌ترین اظهارنظری راجع به قیمت بنزین با واکنش بسیار شدید مردم مواجه می‌شود و ترسی از این موضوع وجود دارد.
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران تصریح کرد: تورم انتظاری که وجود دارد، شرایط خوبی نیست. پیش‌خبرهایی هم داده می‌شود، مثل تغییر سهمیه سوخت آزاد، مردم را بسیار حساس کرده است، چراکه فشار اقتصادی سنگینی روی مردم وجود دارد.
شریعتی تاکید کرد: در این شرایط با توجه به سبد درآمدی دولت که می‌طلبد با یک برنامه فراگیر و زمان‌بندی درستی این کار انجام شود.
رضا پدیدار، عضو اتاق بازرگانی ایران اما در این میان اعتقاد دارد که این فضا باعث دامن زدن به تورم انتظاری نمی‌شود. وی گفت: سیاست‌های پولی، مالی و اعتباری و بانکی باعث افزایش تورم در کشور شده است. یعنی انتشار پول و افزایش حجم نقدینگی، مهم‌ترین عامل تورم است./ ابتکار