رئیس هیأت مدیره انجمن صنفی گاوداران از ابلاغ شیوه‌نامه صادرات دام به گمرکات خبر داده است که بر این اساس صادرات گوساله بالای ۴۰۰ کیلوگرم و گوسفند بالای ۴۰ کیلوگرم آزاد شده است.
با اعلام کد تعرفه‌ها از سوی وزارت جهاد کشاورزی به گمرک، تعرفه صادرات هر کیلوگرم گوساله ۱۶ هزار و ۷۰۰ تومان و هر رأس گوسفند حدود ۵۰ هزار تومان است.
مذاکره با واردکنندگان خارجی در حال انجام است و کشورهای عراق، ازبکستان، تاجیکستان، قطر، امارات و عمان خواهان دام ایرانی هستند. قیمت دام صادراتی نیز براساس نرخ‌های جهانی و در نهایت نرخ با توافق خریدار تعیین می‌شود. چندی پیش صادرات دام زنده آزاد شد و وزیر جهاد کشاورزی و رئیس شورای قیمت‌گذاری محصولات کشاورزی شیوه صادرات دام زنده پرواری غیرمولد و عرضه آن به بازار را به وزارتخانه‌های جهادکشاورزی، امور اقتصادی و دارایی، سازمان برنامه و بودجه و وزارت صنعت، معدن و تجارت ابلاغ کردند. در شرایطی که دامداران کشور از مسأله نقدینگی رنج می‌برند و دامدار توان نگهداری دام را ندارد، صادرات دام زنده یکی از بهترین راهکارها برای حمایت از تولیدکنندگان است. دام زنده با قیمت بیشتری نسبت به فروش در داخل صادر می‌شود و در نتیجه صادرات را برای دامداران به صرفه کرده و مشکل نقدینگی آنها را جبران خواهد کرد. بخشی از دامداران به علت افزایش هزینه‌های تولید مجبور به عرضه و کشتار دام با وزن پایین هستند، اما دولت با استفاده از راهکار خرید تضمینی و آزاد شدن صادرات دام به سایر کشورها می‌تواند رونق را به صنف تولیدکنندگان دام بازگرداند.
صادرات دام زنده؛ راهکار مهم حمایت از دامداران
افشین صدر دادرس، مدیرعامل اتحادیه مرکزی دام سبک کشور در گفت‌و‌گو با «ایران» با اشاره به ابلاغ شیوه‌نامه صادرات دام به گمرکات کشور گفت: به علت بروز مسائلی مانند شیوع کرونا، کاهش میزان گردشگری و مصرف مواد غذایی در هتل‌ها، رستوران‌ها و مراسم مختلف از سال 1399 تا سال 1400 مصرف گوشت قرمز کاهش پیدا کرد و بر مشکلات جذب تولیدات دامی در داخل کشور افزود. به همین علت تولید دامداری‌های سبک و سنگین به بازارهای داخلی جذب نمی‌شد و با انباشتگی دام در دامداری‌ها مواجه شدیم.
وی افزود: با توجه به مشکلات مذکور برای رفع این معضل دو راهکار در نظر گرفته شد؛ اول خرید تضمینی دام که ماده 15 نظام جامع دامپروری هم بر آن تأکید کرده است. دوم صادرات دام که در ماده 23 قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعه‌ای کشور نیز تجویز شده است.
دادرس تصریح کرد: با استفاده از دو راهکار خرید تضمینی و صادرات دام، مشکل دام‌های انباشته‌ای که در دامداری‌ها قرار دارد، رفع می‌شود زیرا دام مازاد هزینه‌های مضاعفی را برای دامدار به همراه دارد. دام باید در هر شرایطی خوراک مصرف کند که تأمین آن برای دامدار با هزینه همراه است اما در شرایطی که دام‌ها امکان عرضه به بازار را ندارند فقط برای دامدار هزینه بر خواهند بود.
مدیرعامل اتحادیه مرکزی دام سبک کشور با اشاره به عدم استقبال از دام‌های مازاد گفت: وقتی دام برای مدت‌ها در دامداری‌ها مانده باشد، با افزایش وزن همراه و کمتر از آنها استقبال می‌شود، زیرا خوراک وزن دامی که بالا رفته است تبدیل به گوشت نمی‌شود بلکه به چربی تبدیل می‌شود.
دادرس با بیان اینکه حدود 4 میلیون رأس دام سبک مازاد در دامداری‌ها قرار دارد، افزود: بر اساس آمار رسمی 4 میلیون رأس دام سبک در دامداری‌های سنتی، عشایری و روستایی قرار دارد که باید از دامداری‌ها خارج شوند. اکنون شرایط برای خرید تضمینی گوشت توسط دولت وجود ندارد و به همین علت بهترین راهکار صادرات دام است.
وی با اظهار رضایت از صادرات دام به سایر کشورها افزود: دام از کشور ما به کشورهای حاشیه خلیج فارس و عراق صادر می‌شود. هنوز تعداد مشخصی از سوی وزارت جهاد کشاورزی برای صادرات دام مشخص نشده اما قرار است در هر محموله 2 هزار و 500 رأس دام به ازای هر فردی که مجوز صادرات دام به آنها داده شده است دام از کشور خارج شود.
مدیرعامل اتحادیه مرکزی دام سبک کشور تأکید کرد: صادرات دام از کشور به شرط عدم ایجاد نوسان در بازارهای داخلی انجام می‌شود و هر زمان این نوسان ایجاد شود، جلوی صادرات گرفته خواهد شد.
دادرس با اشاره به نقش مافیای گوشت در افزایش قیمت‌ها در بازار گفت: از زمستان سال 1400 که صادرات دام ممنوع شد تا به امروز که در پایان مردادماه قرار داریم، قیمت دام زنده افزایشی در بازار نداشته اما قیمت گوشت قرمز روند افزایشی داشته است. این مسأله نشان‌دهنده آن است که در بازار فعلی به‌رغم اینکه قیمت دام زنده باید با قیمت گوشت قرمز رابطه منطقی داشته باشد، اما این اتفاق نیفتاده است در حالی که باید قیمت گوشت تابعی از قیمت دام زنده باشد. به همین علت عوامل دیگری در اثرگذاری قیمت گوشت قرمز مؤثر هستند که بر آن تأثیر می‌گذارند.
وی با اشاره به اتخاذ راهکاری توسط دولت در راستای افزایش مصرف گوشت توسط خانوارها گفت: اگر دولت با اصلاح ارز 4200 تومانی، کالابرگ الکترونیکی را جایگزین کند تا به این واسطه مصرف گوشت افزایش پیدا کند، هم به دامدار کمک می‌شود تا میزان تولید خود را افزایش دهد و هم خانوارها به اندازه لازم پروتئین مصرف می‌کنند.
حمایت دولت از دامداران
گفتنی است پیش از این سید جواد ساداتی‌نژاد وزیر جهادکشاورزی گفته بود: تلاش دولت، حمایت از حوزه تولید در صنعت غذا بخصوص صنعت دام و طیور است و این کار را با کمک تشکل‌ها استمرار خواهد داد. به گفته وی، در بحث حمایت از حوزه دامپروری و دام و طیور با دستور رئیس جمهور و معاون اول و نشستی که با تشکل‌های صنعت دام و طیور برگزار شد، امیدواریم از هفته جاری، خرید تضمینی را در بحث مرغ، تخم‌مرغ و گوشت قرمز با سرعت بیشتری استمرار دهیم.
وزیر جهاد کشاورزی به مصوبه ستاد تنظیم بازار در بحث صادرات دام اشاره و خاطرنشان کرد: در این راستا برنامه‌ریزی‌هایی از این هفته انجام خواهیم داد که بتوانیم مازاد دام را صادر کنیم.
این اقدام در حالی صورت گرفت که دامداران طی یک‌سال اخیر به دلیل عدم صادرات دام به دیگر کشورها، افزایش دام مازاد آنها در فصل بهار و همچنین خشکسالی و کمبود آب در برخی از استان‌ها با مشکلات عدیده‌ای دست و پنجه نرم می‌کردند. از طرف دیگر با توجه به کاهش تقاضای مرغ و تخم‌مرغ در بازار بسیاری از مرغداران با افزایش تولید و عدم عرضه محصول خود به بازار روبه‌رو بودند همین امر سبب شده که خرید محصول مازاد آنها توسط شرکت پشتیبانی امور دام صورت گیرد.