در حالی وزیر صمت از نهایی شدن آیین نامه واردات خودرو خبر می دهد که به رغم برخی خبرها در خصوص اعلام خبر قطعی واردات در آغاز هفته جاری، تاکنون دستورالعمل نهایی واردات از سوی وزارت صمت اعلام نشده در حالی که یک مقام صنفی در انجمن واردکنندگان خودرو با بعید دانستن اعلام دستورالعمل واردات خودرو به این زودی ها، نسبت به شکل گیری انحصار مجدد در واردات خودرو ابراز نگرانی کرد.
بعد از این که رئیس جمهور وقت آمریکا، به طور یک جانبه از توافق هسته ای با ایران خارج شد و تحریم های زیادی را علیه کشور ما برقرار کرد با کاهش درآمدهای ارزی ایران و با تصمیم سران قوا واردات خودرو از سال 97 به ایران ممنوع شد و مقرر شد این منع تا اردیبهشت 1401 ادامه پیدا کند.
با روی کار آمدن دولت سیزدهم و نزدیک شدن به پایان مهلت زمانی مصوبه سران قوا، فاطمی امین وزیر صمت و وعده داد تا پایان خردادماه سال 1401 واردات خودرو تعیینتکلیف و آییننامهای به این منظور تصویب خواهد شد اما سرانجام پس دو ماه بحث و اظهار نظرهای مختلف در خصوص چرایی عدم تعیین تکلیف آیین نامه واردات خودرو، هفته گذشته فاطمیامین وزیر صنعت، معدن و تجارت در حاشیه جلسه هیات دولت اعلام کرد که «آیین نامه واردات خودرو در حال نهایی شدن است.»
به دنبال اظهارات وزیر صمت، معاون امور مجلس رئیسجمهور نیز از تصویب آییننامه واردات خودرو در جلسه هیات وزیران خبر داد. به گفته سید محمد حسینی « دولت آییننامهای درخصوص واردات خودرو تدوین کرده و باید برای تحقق این امر همهجانبهنگری صورت می گرفت از این رو جلسات مختلفی درباره این موضوع با حضور بانک مرکزی، وزارت صمت و معاونت اقتصادی برگزار شد تا همه نظرات خود را بیان کنند و این موضوع نتایج مثبتی برای مردم داشته باشد.»
اما در شرایطی خبر نهایی شدن و تصویب آیین نامه واردات خودرو اعلام می شود که تا این لحظه به جز طرح 3 بند از آن در جلسه اخیر مسئولان وزارت صمت با اعضای کمیسیون صنایع و معادن مجلس، جزئیاتی دیگری از این آیین نامه منتشر نشده است.
در جلسه اخیر اعضای کمیسیون صنایع و معادن با مسوولان اجرایی وزارت صمت و بانک مرکزی بندهایی از آییننامه واردات خودرو مطرح شد از جمله در نظر گرفتن دو رده قیمتی 10 و 20 هزار دلاری خودروی وارداتی که یکی از بندهای مشخص آییننامه است؛ در واقع در این بند برای واردات خودروهای اقتصادی سقف 10 هزار دلاری در نظر گرفته شده است و برای تشویق واردات این خودروها نیز تعرفه 10 تا 20 درصد خواهد بود.
همچنین بر اساس بخش هایی از آیین نامه، سقف ارزی در نظر گرفته شده برای واردات نیز یک میلیارد دلار پیش بینی شده است و در نهایت بند سوم مربوط به واردات به شرط تولید مشارکتی است. مطابق این بند اگر فراتر از سقف ارزی تخصیص یافته، داوطلب واردات وجود داشته باشد، باید ورود محصول خارجی در ازای سرمایهگذاری در صنعت خودروی کشور باشد.
با وجود رونمایی از بندهایی از این آیین نامه پیش از تصویب در دولت و بحث و بررسی های صورت گرفته گر چه به نظر می رسد مشکلات مطرح در این مدت در خصوص آیین نامه واردات خودرو تا حدود زیادی برطرف شده است و در همکاری با بانک مرکزی بحث تامین ارز برای واردات خودرو نیز دیده شده است اما همچنان سوالاتی در افکار عمومی در خصوص جزئیات و تغییرات احتمالی در آیین نامه واردات خودرو مطرح است که تا این لحظه از سوی دولت و وزارت صمت جزئیاتی در خصوص آیین نامه مصوب منتشر نشده است.
قانون ساماندهی واردات خودرو را مشروط می کند
در همین ارتباط مهدی دادفر دبیر انجمن واردکنندگان خودرو در گفت وگو با خبرنگار پرشین خودرو تاکید کرد: در شرایطی موضوع تصویب آیین نامه واردات خودرو مطرح می شود که ماده 4 طرح ساماندهی صنعت خودرو همچنان بر همان پاشنه آشیل موضوع واردات باهدف تولید می چرخد در واقع یکی از دلایل طولانی شدن تصویب این طرح هم همین مساله است.
وی افزود: هر چند تغییراتی در بند هایی از این طرح ساماندهی صورت گرفته است اما در متن این طرح همچنان تولید به جریان واردات متصل است در واقع بر اساس این ماده از طرح ساماندهی هر وارداتی انجام بشود بایستی منافع و یا سرمایه گذاری آن به تولید داخل برسد.
وی در ادامه و در تشریح وضعیت واردات خودرو با تصویب آیین واردات خودرو و سقف دلاری پیش بینی شده، اظهار داشت: هر گونه اظهار نظر در خصوص سقف ارزی یک میلیارد دلاری که برای واردات خودرو پیشبینی شده است مستلزم اعلام دستورالعمل نهایی واردات خودرو و میزان تغییرات در تعرفه ها، عوارض و گواهی اسقاط است بنابراین تا وقتی دستورالعمل واردات به صورت جامع و نهایی منتشر نشود، نمیتوانیم بگوییم چه خودروهایی وارد خواهند شد.
خودرو وارداتی 300 میلیونی نداریم
دبیر انجمن واردکنندگان خودرو با بیان اینکه بعید است به این زودی ها دستورالعمل واردات خودرو اعلام شود، افزود: تا وقتی نرخ عوارض، تعرفه و همچنین سایر هزینه های موثر در قیمت تمامشده خودروهای وارداتی تعیین نشود، نمی توان اظهار نظری در خصوص زمان و سقف واردات خودرو کرد.
دادفر همچنین به تغییرات احتمالی در بندهای مربوط به سقف دلاری خودروها و مشویق های تعرفه ای برای ورود خودروهای اقتصادی اشاره کرد و افزود: در صورت تصویب دستورالعمل بر اساس بندهایی که در خصوص سقف دلاری واردات خودرو مطرح شده است به هیچ وجه امکان واردات خودرو نخواهد بود چرا که اصولا خودرو 10 هزار دلاری که استانداردهای 85 گانه را پاس کند، وجود ندارد.
به گفته وی در صورت صفر کردن تعرفه و عوارض گمرکی واردات، مطابق قانون به ازای هر خودرو وارداتی باید 4 گواهی اسقاط با رقم 25 میلیون تومان ارائه شود که با احتساب این هزینه چنانچه خودرویی 10 هزار دلار باشد با هزینه گواهی اسقاط، 400 میلیون تومان می شود.
پیش بینی ایجاد انحصار برای یک بخش خاص در واردات خودرو
وی در ادامه نسبت به برخی اظهارات در خصوص مذاکرات با برخی شرکتها برای واردات خودرو و انجام برخی ثبت سفارش ها ابزار نگرانی کرد و گفت: با این اظهارات در خصوص برخی مذاکرات با شرکتها، نگرانی ها نسبت به شکل گیری فساد و رانتی جدید در جریان واردات خودرو بیشتر می شود.
این مقام مسئول در انجمن واردکنندگان خودرو خواستار ایجاد فرصت برابر برای همه متقاضیان واردات خودرو شد و گفت: باید دستورالعمل واردات خودرو، دستورالعملی عادلانه باشد که فرصت ها را بین همه کسانی که قصد واردات خودرو را دارند به طور یکسان تقسیم کند گر چه تاکنون در وزارت صمت چنین اتفاقی رخ نداده است با این حال امید می رود در این دوره از وزارت صمت شاهد چنین دستورالعمل عادلانه ای باشیم.
حداقل 4 ماه زمان نیاز است تا خودرو وارد شود
دادفر همچنین به دغدغه شکل گیری انحصار مجدد در واردات بر اساس بندهای مربوط به واردات خودرو پرداخت و عنوان کرد: با نگاهی که دولت در خصوص واردات دارد به نظر می رسد واردات خودرو کاملا در انحصار خودروسازان باشد بنابراین به شدت نگران شکل گیری انحصار مجدد در واردات هستم و مطمئنم که منجر به انحصار برای یک بخش خاصی خواهد شد.
وی در ادامه در خصوص زمان دقیق واردات خودرو در صورت اعلام نهایی دستورالعمل واردات گفت: از زمانی که مصوبه صادر و دستورالعملها نهایی مشخص شود حداقل چهار ماه زمان نیاز است تا خودرو وارد شود.
وی در پایان با توجه به برخی اظهارنظرها در خصوص سقف دلاری خودروهای وارداتی تاکیدکرد: در حال حاضر با رعایت استاندارد 85 گانه خودرویی تنها می توان خودروی 20 هزار دلاری را وارد کرد که البته این عدد منهای هرینه تعرفه و عوارض گمرکی و گواهی اسقاط است./ پرشین خودرو