براساس قانون جدید چک تمام حسابهای بانکی صادرکننده چک برگشتی به اندازه مبلغ چک برگشتی مسدود خواهد شد و فرد ذینفع میتواند با مراجعه به مراجع قضایی نسبت به وصول مبلغ چک برگشت خورده اقدام کند.
در قانون جدید چک، همه حسابهای فردی که چک برگشتی را صادر کرده، مسدود خواهد شد که این فرآیند در قالب سامانه «محچک» اجرایی میشود.
مسدود سازی وجوه حسابهای بانکی صادرکننده چک برگشتی به اندازه مبلغ باقی مانده از چک برگشتی است؛ به نحوی که در این فرآیند از برگشت خوردن چک جلوگیری نمیشود بلکه وجوهی که فرد در تمام بانکها دارد بهاندازه مبلغ آن چک برگشتی مسدود خواهد شد. یعنی فرض کنید که شخصی بخشی از مبلغ چک را در حساب خود دارد، آن میزان مبلغ در نظر گرفته و پرداخت میشود و بقیه مبلغ، یعنی آن مانده و کسری چک برگشتی در کلیه بانکها، به میزان آن مبلغ مسدود خواهد شد.
در همین باره مهران محرمیان معاون فناوریهای نوین بانک مرکزی، این اقدام را گام مهمی در کاهش چکهای برگشتی دانست و گفت: با مسدود سازی وجوه حسابهای بانکی صادرکننده چک برگشتی، تبعات مربوط به برگشت خوردن چکها افزایش پیدا خواهد کرد و درنتیجه، افراد نهایت دقت را خواهند داشت تا چکها کمتر برگشت بخورند. ضمن اینکه در حال حاضر چند ده هزار چک برگشتی روزانه در کشور داریم که عدد بالایی است. فکر میکنیم با اجرایی شدن این بخش از قانون، طبیعتاً این آمار کاهش قابل ملاحظهای خواهد داشت.
پس از مسدود شدن حسابهای بانکی مربوط به فردی که چک برگشتی را صادر کرده، فرد ذینفع میتواند با مراجعه به قوه قضائیه ادامه روند را پیگیری کند و مبالغ طبق دستور قوه قضائیه صادر و برداشت میشود و بعد از رضایت فرد ذینفع چک، وجوه مسدود شده هم آزاد خواهد شد.
این اقدام در راستای کاهش تعداد چکهای برگشتی، با هدف احقاق حق ذینفعان چکهای برگشتی، افزایش اعتبار چک در بین مشتریان و همچنین تمایل و اعتماد بیشتر مشتریان بانکی به استفاده از چک در معاملات صورت گرفته است. تا پیش از این اگر چکی برگشت میخورد با صادرکننده چک برگشتی از طرف بانک تماس گرفته میشد و مهلتی کوتاهی به صادرکننده چک داده میشد تا چک برگشت نخورد و حتی در صورتی که صادرکننده چک برگشتی در بانکهای دیگر سپرده داشت بانک اجازه مسدود کردن سپردهها را نداشت؛ اما در حال حاضر مراحل مسدودسازی حسابهای بانکی فرد از زمان برگشت خوردن چک با ارسال اطلاعات به بانک مرکزی به صورت خودکار انجام خواهد شد.