سال تحصیلی جدید کمتر از یک ماه دیگر آغاز می‌شود و میلیون‌ها دانشجوی تازه وارد، تحصیل در رشته‌های انتخابی خود را آغاز می‌کنند؛ انتخابی که برخی اوقات صرفا به دلیل علاقه فردی است و گاه بر پایه برآورد درآمدزایی فارغ‌التحصیلان آن رشته در بازار کار صورت می‌گیرد.
با افزایش هزینه‌های زندگی، شهریه دانشگاه‌ها و رقابت فزاینده در بازار کار، انتخاب رشته دانشگاهی کارآمد اهمیت بیشتری پیدا کرده است. به ویژه برای دانشجویان خارجی که در کشورهایی نظیر بریتانیا و ایالات متحده ناگزیرند سالانه بیش از ۱۰ هزار پوند یا دلار به عنوان شهریه دانشگاه بپردازند و همزمان نرخ فزاینده تورم نیز خرج ماهانه آنها را مدام بالاتر می‌برد.
بر همین اساس، کم نیستند فارغ‌التحصیلانی که صرفا برای ورود به دانشگاه تن به تحصیل در رشته‌هایی را داده‌اند که پس از دریافت مدرک دانشگاهی خود سال‌ها توان بازپرداخت بدهی وام‌های شهریه خود را ندارند و درآمد آنها هیچ‌گاه نمی‌تواند هزینه تحصیل آنها را جبران کند.
این مساله چنان بغرنج شده که اخیرا ریشی سوناک، وزیر دارایی سابق بریتانیا، متعهد شد در صورت انتخاب به عنوان نخست‌وزیر بریتانیا، در چارچوب برنامه اصلاح نظام آموزش این کشور به تولید مدارک دانشگاهی کم‌درآمد پایان دهد.
اما مدارک دانشگاهی که دارندگان آنها صاحب مشاغل کم‌درآمد نمی‌شوند، کدامند؟ فهرست زیر رتبه‌بندی آن دسته از مدارک تحصیلی را که پتانسیل کسب مشاغل پردرآمد‌تری دارند، ارائه می‌کند:
۱۱. حقوق
برای کارآموزان و تازه‌کارانی که در شرکت‌های حقوقی مختلف شروع به کار می‌کنند، این مدرک تحصیلی در بریتانیا حداقل دستمزد تقریبا ۲۰ هزار پوندی را در سال تضمین می‌کند. البته دستمزد افراد با سابقه می‌تواند از ۲۷ تا ۶۰ هزار پوند متغیر باشد.
وکلا معمولا درآمد بیشتری کسب می‌کنند و برخی از شرکت‌های بزرگ گاهی تا ۱۳۰ هزار پوند در سال به آنها دستمزد می‌دهند.
۱۰. علوم سیاسی
متوسط دستمزد اولیه فارغ‌التحصیلان این رشته حدود ۲۰ هزار و ۹۰۰ پوند در سال است ولی برای باتجربه‌ترین‌ها می‌تواند به سرعت به بیش از ۵۰ هزار پوند برسد.
۹. معماری
حقوق ابتدایی دستیاران معماری بین ۱۵ تا ۲۲ هزار پوند در سال متغیر است. اما معماران مجرب می‌توانند بین ۳۲ هزار تا ۴۵ هزار پوند در سال درآمد داشته باشند. البته هر فارغ‌التحصیل این رشته پیش از استفاده از عنوان «معمار» باید در نهاد قانونی صنف معماران ثبت نام کرده و پذیرش شود.
۸. بازرگانی و مدیریت
میانگین حقوق اولیه دارندگان این مدرک حدود ۲۵ هزار پوند در سال است. البته اگر مدرک ام‌بی‌ای (MBA) یا کارشناسی ارشد در بازرگانی و مدیریت داشته باشید، دستمزد اولیه شما از ۲۴ هزار پوند در سال شروع می‌شود و مجرب‌ها نیز تا ۱۴۴ هزار و ۲۲۲ پوند در سال درآمد دارند.
۷. علوم رایانه
فارغ التحصیلان با مهارت پایین تقریبا ۱۸ هزار پوند در سال درآمد دارند، در حالی که فارغ التحصیلان با مهارت بالا می‌توانند انتظار داشته باشند که سالانه تا ۲۷ هزار پوند درآمد داشته باشند. اما باز هم، با توجه به تقاضای بالای برای این شغل، دستمزد این حرفه می‌تواند بسیار بالاتر از اینها باشد.
۶. فیزیک و نجوم
میانگین حقوق اولیه دارندگان این مدرک‌ها حدود ۲۸ هزار پوند در سال است. اما اگر ادامه تحصیل داده و مدرک دکتری دریافت کنید، دستمزد اولیه می‌تواند تا ۳۹ هزار پوند بالا برود.
فیزیکدانان و اخترفیزیکدانان نیز پس از ۱۰ سال سابقه می‌توانند درآمد سالانه خود را به ۴۵ هزار پوند برسانند. محققان ارشد و اساتید صاحب کرسی دانشگاه هم می‌توانند تا ۶۰ هزار پوند در سال درآمد کسب کنند.
۵. اقتصاد
متوسط دستمزد فارغ‌التحصیلان این رشته ۲۹ هزار و ۷۰۰ پوند در سال و حقوق اولیه پیشنهادی بین ۲۵ پوند تا ۳۵ پوند در سال متغیر است.
پس از ده سال کار، متوسط حقوق سالانه به ۴۰ هزار پوند می‌رسد. البته درصد کمی از حرفه‌ای‌های این رشته سالانه بیش از ۱۰۰ هزار پوند درآمد دارند.
۴. مهندسی عمومی
میانگین حقوق اولیه برای مهندسان شیمی زیر ۲۵ سال حدود ۳۰ هزار پوند است که برای مهندسان با تجربه‌تر به ۷۵ هزار پوند افزایش می‌یابد.
اما متوسط دستمزد اولیه برای مهندسی هوانوردی ۲۸ هزار پوند است. این نرخ برای فارغ‌التحصیلان رشته مهندسی برق ۲۹ هزار پوند است. در حالی که دستمزد اولیه مهندسان عمران به طور متوسط ۲۷ هزار و ۷۰۰ پوند در سال است.
۳. دامپزشکی
دامپزشکان تازه کار معمولا حدود ۳۵ هزار پوند در سال درآمد دارند که با افزایش تجربه آنها می‌تواند به مرور زمان تا ۷۰ هزار پوند افزایش یابد.
۲. پزشکی
میانگین حقوق اولیه فارغ‌التحصیلان این رشته ۳۳ هزار و ۵۰۰ پوند در سال است. البته وقتی صحبت از رشته پزشکی می‌شود، حقوق‌ها متفاوت است و همه فارغ التحصیلان پزشکی پس از فارغ التحصیلی مبالغ هنگفتی دریافت نمی‌کنند. یک پزشک عمومی جوان ممکن است حقوق پایه سالانه ۲۳ هزار پوندی داشته باشد.
با این حال، اگر شروع به دریافت تخصص در زمینه خاصی از پزشکی، مانند قلب و عروق کنید، حقوق اولیه شما باید از مرز ۳۰ هزار پوند عبور کند و پس از دریافت تخصص به طور متوسط به ۶۹ هزار و ۴۶۳ پوند در سال برسد.
۱. دندانپزشکی
متوسط دستمزد اولیه فارغ‌التحصیلان این رشته حدود ۳۸ هزار پوند در سال است. اما با افزایش تجربه، سابقه کار و محل اشتغال درآمد دانپزشکان تا ۱۱۴ هزار پوند در سال نیز افزایش می‌یابد.