20 مرداد؛ اولین سفارش واردات رسمی به ارزش 10 میلیون دلار کالا در قالب رمزارز، ثبت شد و از اینرو هر کسی که رمزارز رسمی استخراج شده دارد، میتواند از پایان شهریور اقدام به واردات کند.
این تصمیم جدید دولت سیزدهم مورد استقبال گسترده تجار و فعالان اقتصادی قرار گرفته است، زیرا تجار با این امکان جدید میتوانند اثرات منفی تحریمها را کاهش دهند و در تأمین ارز از شیوههای نوین استفاده کنند. این امر فرصت جدیدی را هم فراهم خواهد کرد که فعالان اقتصادی سطح مراودات تجاریشان را با کشورهای مختلف گسترش دهند.
به اذعان کارشناسان، ایران جزو اولین کشورهایی است که این شیوه از تجارت را به رسمیت شناخته است و خیلی از کشورها هنوز به این تصمیم نرسیدند که ارزهای دیجیتال را جایگزین ارزهای ملی کنند، اما به نظر میرسد کشورهایی که ارزهای قوی دارند، خیلی خواهان استفاده از ارزهای دیجیتال نیستند زیرا بر این باور هستند که ارزهای دیجیتال باعث کاهش ارزش پول ملیشان میشود.
در این میان کشورهایی که نمیخواهند اقتصادشان به دلار و یورو وابسته باشد، استفاده از ارز دیجیتال و رمزارزها را اتفاق خوبی در تجارت میدانند و از آن استقبال میکنند.
محمد صفدری، عضو اتاق بازرگانی ایران درخصوص استفاده از رمزارز در واردات کالا به کشور به «ایران»، گفت: «دولت سیزدهم در استفاده از رمزارزها جرأت و جسارت به خرج داد، در حالی که خیلی از کشورها نمیدانند چه سیاستی را در قبال رمزارزها اتخاذ کنند، سازمان توسعه تجارت تصمیم گرفت که از پتانسیل رمزارزها برای واردات کالا به کشور استفاده کند. این امر 3 مزیت بزرگ دارد؛ نخست آنکه افرادی که از سالهای پیش بهصورت رسمی وارد رمزارزها شدند اکنون میتوانند به آینده صنعتی که در آن سرمایهگذاری کردند، دلگرم شوند. دوم آنکه ارز از کشور خارج نمیشود و عملاً واردات کالا به کشور حکم تهاتر دارد. سومین نکته در خصوص افرادی است که در استخراج رمزارز بهصورت غیرقانونی فعالیت دارند، که قطعاً برای گرفتن مجوز اقدام خواهند کرد و این امر ضمن ساماندهی استخراجکنندگان رمزارز باعث میشود که واردکنندگان به این گروه وصل شوند.»
او ادامه داد: «تجار و فعالان اقتصادی از شیوه جدید تجارت استقبال میکنند زیرا این امر برای کشور و شرکتهایی که میخواهیم با آنها تبادلات تجاری داشته باشیم بسیار بهتر است. خیلی از کشورها تمایل به همکاری با ایران دارند اما تحریمها و احتمال تحریم شدن مانع از همکاریهای مشترک میشود لذا استفاده از رمزارز میتواند فرصت دوباره برای تبادلات تجاری فراهم کند.»
این عضو اتاق بازرگانی گفت: «زمانی که موضوع ارز دیجیتال در تمام کشورها مطرح شد و مردم به این سمت رفتند فشار زیادی وارد شد تا دولت وقت(دولت روحانی) این امر را به رسمیت بشناسد اما به دلیل مصرف برق و خاموشیهای مکرری که صورت میگرفت دولت با استخراج رمزارز مخالفت میکرد اما در نهایت و بواسطه درخواستهای متعدد این امر پذیرفته شد. با با وجود این دولت هیچ زمان قبول نکرد که در اوج تحریمها تجار از رمزارزها برای واردات استفاده کنند. اگر دولت گذشته به این سمت رفته بود اقتصاد ایران دچار چالش نمیشد.»
100 کشور در حال بررسی ارزهای دیجیتال
یورونیوز چندی پیش در مقالهای نوشت محبوبیت ارزهای دیجیتال در چند سال گذشته افزایش یافته است زیرا ارزهای دیجیتال مانند بیتکوین وارد جریان اصلی شده و توجه میلیونها نفر را به خود جلب کرده است. این افزایش محبوبیت همچنین سران بانکهای مرکزی جهان را برانگیخته زیرا نگرانیها از تضعیف ارزهای داخلی با رشد آنها افزایش یافته است. در پاسخ به این ترسها، بانکهای مرکزی در سراسر جهان در حال بررسی عملی بودن ایجاد ارزهای دیجیتالی خود هستند.
به گفته صندوق بینالمللی پول، تقریباً 100 کشور به طور فعال ارزهای دیجیتال بانک مرکزی را ارزیابی میکنند و برخی از آنها قبلاً شروع به عرضه آن کردهاند.
در این میان کریستالینا جورجیوا، مدیرعامل صندوق بینالمللی پول، در سخنرانی شورای آتلانتیک گفت: «تاریخ پول در حال ورود به فصل جدیدی است. کشورها بهدنبال حفظ جنبههای کلیدی سیستمهای پولی و مالی سنتی خود هستند، در حالی که اشکال دیجیتالی جدیدی از پول را آزمایش میکنند.»
در این میان خیلی از کشورها چون امریکا، هند، چین، اتحادیه اروپا، سوئد و... در حال بررسی ارزهای دیجیتال و استفاده از آن در اقتصاد خود هستند.
رفع تعهد ارزی صادرکنندگان با رمزارزها
محمد لاهوتی، عضو هیأت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران نیز در خصوص استفاده از رمزارز در واردات کالا به کشور، گفت: «بر اساس آنچه از سوی رئیس سازمان توسعه تجارت اعلام شده موضوع استفاده از رمزارزها در تجارت ایران فعلاً به شکل محدود برای واردات مجاز شده و یک ثبت سفارش نیز به این وسیله انجام گرفته است. البته باید در نظر داشت که بانک مرکزی شرایط خاصی را در این حوزه در نظر دارد، یعنی تنها امکان تجارت با رمزارزهایی وجود دارد که مجوز استخراج آنها صادر شده و منشأ ارز از سوی ارائهکننده اعلام و قابل تأیید باشد.»
او با بیان اینکه فعلاً در خصوص صادرات با استفاده از رمزارزها برنامهای نهایی نشده، بیان کرد: «میتوان انتظار داشت که در صورت موفقیتآمیز بودن گامهای ابتدایی که از سوی سازمان توسعه تجارت برداشته شده، در آینده امکان رفع تعهد ارزی صادرکنندگان با استفاده از رمزارزها نیز فراهم شود.»
رئیس کنفدراسیون صادرات ایران با اشاره به شرایط خاص اقتصاد کشور تحت تأثیر تحریمها، گفت: «قطعاً استفاده از هر ابزار و فرصتی که بتواند به گسترش تجارت خارجی، افزایش ارزآوری و تأمین نیازهای وارداتی کشور کمک کند، باید مورد استقبال قرار بگیرد و اگر بتوان برای رمزارزها نیز بستر اجرایی و قانونی لازم را در نظر گرفت تا به تجارت کشور کمک کند اتفاق مثبتی خواهد بود.»
تأثیر مثبت رمزارزها در تجارت ایران
لاهوتی با بیان اینکه تاکنون کمتر دولتی حاضر شده به شکل رسمی به استفاده از رمزارز در تجارت مجوز بدهد، تأکید کرد: «اینکه دولت ما در این حوزه پیشقدم شده و استفاده از این ابزار را نیز در دستور کار قرار داده، قطعاً میتواند به آینده تجاری کشور کمک کند. با توجه به اینکه ما در استفاده از روشهای بانکی در فضای تجاری محدودیتهایی داریم، هر شیوهای که این محدودیتها را دور بزند، مفید خواهد بود.»
او خاطرنشان کرد: «با وجود آنکه هنوز جزئیات دقیقی از سوی سازمان توسعه تجارت درباره این ثبت سفارش منتشر نشده، اما با روشن شدن شرایط و تعیین یک مسیر مشخص میتوان انتظار داشت که رمزارزها در آینده تجاری ایران نقشآفرینی بیشتری داشته باشند و اثرات مثبت خود را نمایان کنند.»
10 کشور ارز دیجیتال راهاندازی کردند
10 کشور به طور کامل یک ارز دیجیتال را راهاندازی کردهاند و چین در سال جدید میلادی ارز دیجیتال خود را گسترش خواهد داد. جامائیکا آخرین کشوری است که ارز دیجیتال بانک مرکزی خود را راهاندازی کرده است. نیجریه، بزرگترین اقتصاد آفریقا، ارز دیجیتال بانک مرکزی خود را در اکتبر 2021 راهاندازی کرد. همچنین 19 کشور از G20 در حال بررسی یک ارز دیجیتال هستند که 16 کشور در حال توسعه یا آزمایش آن هستند. این شامل کرهجنوبی، ژاپن، هند و روسیه نیز میشود که هر کدام در 6 ماه گذشته پیشرفت چشمگیری داشتهاند.
عباس آرگون، عضو هیأت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران گفته بود: «طراحی شیوههای مختلف برای تسهیل تجارت، اهمیت زیادی دارد، تا زمانی که تحریمها کنار بروند، استفاده از هر شیوهای بتواند فشار بر فعالان اقتصادی را کاهش دهد یا به بهبود وضعیت تجاری ما منجر شود اهمیت فراوانی خواهد داشت. اگر در این بستر رمزارزها میتوانند سهمی داشته باشند باید تلاش کرد که از ظرفیت آنها به طور کامل استفاده شود.»
عضو اتاق بازرگانی تهران با بیان اینکه برای استفاده از رمزارزها در فضای تجاری نیاز به فراهم کردن زیرساختهای مختلف خواهد بود، توضیح داد: «در حال حاضر در این بازار تعداد زیادی رمزارز وجود دارد که هر یک شرایط خاص خود را دارند. از سوی دیگر نوسان در این بازار نیز بسیار بالاست و هر روز قیمتها تغییرات مختلفی را تجربه میکنند. از اینرو اینکه مشخص کنیم که فعالیت با کدام رمزارزها مجاز است و به رسمیت شناخته میشود، نخستین مقدمه مهم در این حوزه خواهد بود.»