سنگ 4 هزار هزار میلیاردی پیش پای نهضت ملی مسکن

یکی از مجهولات پیش روی متقاضیان نهضت ملی مسکن میزان آورده اولیه است، با این حال ارقام کلان مطرح شده توسط وزارت راه نشان می دهد که با هزینه ساخت 4 هزار هزار میلیاردی ساخت 4 میلیون واحد،احتمالاً این آورده به بیش از 500 میلیون تومان هم خواهد رسید.

تازه ترین آمارهایی که معاون وزیر راه ارائه کرده است، نشان می دهد که اجرای پروژه عظیم ساخت 4 میلیون واحد مسکونی در طرح نهضت ملی مسکن، نیاز به آورده مالی یا تامین بانکی منابع به میزانی بیشتر از آن چه تاکنون گفته شده است، دارد. طبق برخی گزارش ها در خرداد امسال، برخی از متقاضیان در شهر جدید پرند از افزایش آورده نقدی از 200 میلیون  به 320 میلیون تومان خبر داده بودند اما محاسبات نشان می دهد این میزان احتمالاً به بیش از 500 میلیون تومان هم افزایش خواهد یافت.

محمود محمودزاده در آیین افتتاحیه بیست و دومین نمایشگاه صنعت ساختمان گفت: «برای تحقق نهضت ملی مسکن و ساخت 4 میلیون مسکن در چهار سال نیاز به تأمین مالی 4 هزار هزار میلیارد تومان است که البته این به غیر از هزینه تأمین زمین و خدمات و مصالح آن است. از این رقم 2 هزار و 800 هزار میلیارد تومان گردش مالی برای تأمین مصالح ساختمانی مورد نیاز است.»

حساب و کتاب آورده متقاضیان تا 4 سال بعد

به گزارش خراسان، با استفاده از این داده ها و تقسیم رقم 4 هزار هزار میلیارد تومان به 4 میلیون مسکن، می توان سرانه منابع مالی مورد نیاز برای ساخت 4 میلیون مسکن را محاسبه کرد. بر این اساس، با ارقامی که وزارت راه اعلام کرده است، می توان گفت که هزینه ساخت هر واحد مسکونی به چیزی در حدود یک میلیارد تومان خواهد رسید. این در حالی است که مبلغ وام نهضت ملی مسکن در تهران 450 میلیون تومان، در شهرهای بیش از یک میلیون نفر جمعیت (کلان شهرها) 400 میلیون تومان و در دیگر شهرها (300 میلیون تومان) است. به این ترتیب با در نظر گرفتن مبالغ وام فعلی می توان گفت آورده متقاضیان روی کاغذ (یعنی به طور متوسط برای 4 میلیون مسکن در 4 سال) باید چیزی در حدود 550 تا 700 میلیون تومان باشد!

هزینه ساخت و آورده کنونی متقاضیان چقدر است؟ 

پیشتر یکی از نکات منفی طرح نهضت ملی مسکن، تاثیرپذیری آن از تورم عمومی و ساختمان بیان شده بود به طوری که هزینه ساخت آن از ابتدا تاکنون دستخوش تغییر شده و طبق اظهارات سوم مرداد جعفری معاون وزیر راه، بر اساس شاخص تعدیل سه ماه سوم 1400 به متری 6 میلیون تومان رسیده است. این یعنی یک واحد 80 متری نیاز به تامین مالی 640 میلیون تومانی دارد و وام 450 میلیونی در تهران، امکان محدود شدن آورده متقاضی به حدود 200 میلیون تومان را مهیا می کند. با این حال، برخی خبرها در سال  1401 از جمله گزارش تسنیم در 27 خرداد امسال نشان می دهد که آورده متقاضیان شهر جدید پرند تهران از 200 میلیون به 320 میلیون تومان نیز افزایش یافته است که به نظر می رسد علت آن افزایش هزینه های ساخت مسکن به دلیل تورم باشد.

سناریوهای جلوگیری از انصراف نهضت ملی مسکن

تامین آورده نقدی توسط متقاضیان، در حدودی که معاون وزیر راه در سطح کلان بیان کرده، حتی با در نظر گرفتن رشد درآمد قشرهای هدف در سال های آینده، کار بسیار دشواری است و موجب خواهد شد تا آمار انصرافی های نهضت ملی مسکن، کم نباشد. از این رو، باید گفت دولت احتمالاً باید تدبیری برای افزایش قدرت خرید مسکن قشرهای هدف داشته باشد. در این خصوص، افزایش میزان وام نهضت ملی مسکن تا سقف 700 میلیون تومان (برای تهران) که به تازگی وزیر راه و شهرسازی از پیشنهاد آن به شورای پول و اعتبار خبر داده، پاسخی به این نیاز تلقی می شود.

رقمی که البته محاسبات تسنیم نشان می دهد اقساط آن (برای تهران) را به بیش از 10 میلیون تومان خواهد رساند.

اما در صورت نبود امکان افزایش وام مسکن و ریزش قابل توجه متقاضیان، می توان متصور بود که در پاسخ به هدف گذاری انجام شده برای افزایش عرضه مسکن مصرفی، برخی شرایط دریافت این واحدها تغییر یابد و دامنه شمول آن گسترده تر شود. در آن صورت احتمال این که متقاضیان اصلی این طرح به لایه دوم بهره مندی از این واحدها، یعنی مستاجران این واحدها (به جای مالک) رانده شوند، وجود خواهد داشت.

وزارت راه تامین ۲۳ هزار میلیارد تومان از منابع صندوق ملی مسکن را به عهده گرفت

یکی از چالش های اجرای قانون جهش تولید مسکن، تامین مالی منابع آن (از جانب دولت و نظام بانکی) است. در این خصوص، خبرگزاری تسنیم به نقل از طغیانی سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس، از پیش بینی تامین 23 هزار میلیارد تومان از محل فروش اموال وزارت مسکن در کل کشور خبر داد. وی افزود: تسهیلات بانکی، خط اعتباری مسکن مهر، فروش اموال و دارایی‌ دستگاه‌های دولتی، ابزارهای تامین مالی بازار سرمایه و تامین مالی خارجی به شکل تهاتر یا غیرتهاتر به عنوان پنج روش دولت برای تامین نقدینگی مورد نیاز جهت اجرای قانون جهش تولید مسکن است.

به گزارش خراسان، در هر حال تامین منابع ساخت 4 میلیون مسکن با چالش جدی مواجه است و توجه به چگونگی تامین این منابع ضروری است چرا که افزایش آورده متقاضیان با توجه به قدرت خرید پایین متقاضیان با چالش مواجه است و افزایش منابع بانکی این طرح برای افزایش وام آن نیز با این معضل  روبه روست و تحقق منابع بانکی فعلی این طرح نیز با چالش هایی همراه است، به این ترتیب استفاده از ابزارهای مالی دیگر نظیر بازار سرمایه و تامین مالی خارجی در این زمینه ضروری است.