معاون امور بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ضمن اشاره به سرعت انتشار، علایم و شدت بیماری‌زایی سویه BA۵ امیکرون و همچنین تاریخ مصرف واکسن‌های کرونا، در عین حال تاکید کرد که واکسن آسترازنکا به دلیل منقضی شدن تاریخ مصرف موارد موجود در کشور، از چرخه مراکز بهداشتی و درمانی خارج شده است.
دکتر محمدرضا سهرابی در گفت‌وگو با ایسنا با بیان اینکه در سه هفته اخیر تعداد موارد ابتلا، بستری و درمان سرپایی کرونا افزایش داشته و در برخی از روزها به دو تا سه برابر نیز رسیده است، اظهار کرد: این آمار نشان دهنده شروع موج هفتم کرونا است. سویه شایع این موج BA۵ است که در کشورهای دیگر BA۴ نیز مشاهده شده که قطعا ایران نیز از این سویه مصون نخواهد ماند.
از بین رفتن حس بویایی و چشایی در سویه جدید کرونا
وی با اشاره به خصوصیات این سویه جدید، توضیح داد: این سویه یک بیماری شبیه به آنفلوانزا را ایجاد می‌کند که دوره کمون سه تا پنج روز دارد. همچنین اختلال بویایی و چشایی مجددا به مجموعه علایم کرونا در این سویه جدید بازگشته است، در حالی که در سویه امیکرون این علائم وجود نداشت.
دوره بیماری در سویه جدید امیکرون
سهرابی با بیان اینکه دوره بیماری پنج تا شش روز و گاهی به ۱۰ روز نیز به طول می‌انجامد، یادآور شد: خوش‌بختانه شدت بیماری در این سویه نسبت به سویه‌های قبلی خفیف‌تر است، اما نکته مهم شدت سرایت این سویه است که نسبت به سویه‌های قبل قدرت سرایت بسیار بالایی دارد. در امیکرون یک نفر می‌توانست تا ۱۰ نفر، اما این سویه جدید یک نفر می‌تواند تا ۱۸ نفر را مبتلا کند.
سرعت انتشار BA۵ و نگرانی از بروز جهشی دیگر
وی این شدت سرایت را نگران کننده دانست و بیان کرد: وقتی گردش ویروس چنین سرعت بالایی دارد، مهم‌ترین نگرانی ما رخ دادن جهش دیگری است.
وی با تاکید بر لزوم تکمیل واکسیناسیون همه هموطنان علیه کرونا، گفت: تا کنون ۵۰ درصد مردم هنوز دز سوم را تزریق نکردند و کسانی که شش ماه از تزریق قبلی آن‌ها گذشته است، می‌توانند دز بعدی را تزریق کنند. شاید برخی از افراد با این ادعا که این سویه خفیف است، خود را توجیه کنند و واکسن تزریق نکنند؛ اما باید بدانیم، با سرعت بالای گردش ویروس امکان رخ دادن جهش دیگر و شروع مجدد مشکلات، وجود دارد.
سهرابی درباره کارایی واکسن‌ها نیز تاکید کرد: واکسن‌ها هنگام ورود به بازار چندین بار آزمایش می‌شوند، لذا کارایی و اثربخشی آن‌ها مورد تایید است.
امکان ثبت واکسن تاریخ گذشته وجود ندارد
سهرابی با اشاره به اینکه اگر تاریخ انقضای واکسن‌ها فرا رسیده باشد، به صورت اتوماتیک اصلا قابلیت ثبت در سامانه تی‌تک ندارند، افزود: سیستم تی‌تک به گونه‌ای تنظیم شده است که که اگر واکسنی منقضی شده باشد امکان ثبت آن نیست.
وی با بیان اینکه تاریخ انقضای واکسن‌ها یعنی آخرین تاریخ مصرفی که واکسن موثر و اثربخش است، با استناد به شواهد وزارت بهداشت افزود: واکسن‌ها بعد از ورود به بازار مورد تست قرار می‌گیرند تا بررسی شود پایداری ماده موثره آن‌ها چقدر است. تاریخ مصرف واکسن‌ها نه در ایران بلکه در کشورهای خارجی نیز ممکن است، تمدید شود؛ چرا که هنوز واکسن پایدار بوده و تاثیرش را دارد.
آسترازنکا از چرخه مراکز بهداشتی خارج شد
معاون امور بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در ادامه یادآور شد: در این خصوص جای نگرانی نیست؛ چراکه آزمایشگاه‌های وزارت بهداشت و نهادهای نظارتی بر این قضیه نظارت کامل دارند تا واکسن‌ها تمام استانداردها را داشته باشند و کاری که سلامت شهروندان را به خطر اندازد، انجام نشود. همانطور که در حال حاضر واکسن آسترازنکا از چرخه مراکز بهداشتی خارج شد. بعد از منقضی شدن، آن‌ها صورتجلسه شده و به روش‌های خاصی معدوم می‌شوند.
سویه‌های واکسن گریز امیکرون
این پزشک با اشاره به اینکه برخی از سویه‌های کرونا به خصوص BA۴ و BA۵ واکسن گریز هستند، توضیح داد: این سویه‌ها سیستم ایمنی بدن و اثر واکسن را دور می‌زنند، اما نکته مهم این است که واکسن‌ها شاید از ابتلا پیشگیری زیادی نکنند؛ یعنی به احتمال زیاد افراد مبتلا شوند، اما از بستری شدن و مرگ و میر بیش از ۸۰ درصد پیشگیری می‌کنند.
سهرابی با بیان اینکه البته عملکرد پیشگیری واکسن در برابر سویه‌های جدید نیز وجود دارد، گفت از طرفی ایمنی بدن ممکن است بعد از مدتی کاهش پیدا کند. بنابراین دزهای یادآور واکسن کمک می‌کنند تا سیستم ایمنی بدن مجدد فعال شود و سطح آنتی بدن به حدی برسد تا مانع از ابتلای مجدد شود.
برقراری دوباره محدودیت‌ها ضروری نیست
معاون امور بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به اینکه سیاست‌گذاری در زمینه ضرورت برقراری محدودیت‌ها، برعهده ستاد کروناست، گفت: مشاهدات محیطی حاکی از آن است که فعلا نیازی به برقراری قرنطینه و محدودیت‌های شدید نیست. هرچند افراد می‌توانند، با رعایت پروتکل‌های بهداشتی و بهداشت فردی در کاهش موارد بیماری سهیم باشند. همچنین تجربه سایر کشورها نشان داده است که این سویه چندان شدید نشده که نیاز به بازگرداندن محدودیت‌های شدید باشد؛ اما از آنجایی که سویه‌های کرونا غیرقابل پیش بینی است، باید همواره محتاط باشیم.
اهمیت رعایت پروتکل‌ها و بویژه پوشش ماسک
سهرابی با بیان اینکه همه مردم در کنار واکسیناسیون حتما سایر پروتکل‌های بهداشتی همچون ماسک زدن، رعایت فاصله اجتماعی، شست‌وشوی دستان و ... به خصوص در زمان شروع موج جدید باید رعایت کنند، یادآور شد: نباید منتظر نارنجی و قرمز شدن شهرها باشیم تا آن‌گاه پروتکل‌ها را رعایت کنیم. همه ما از الان باید پروتکل‌ها را رعایت کنیم تا در آینده به وضعیت نارنجی و قرمز دچار نشویم و آن وضعیت بحرانی پیش نیاید. لذا از مردم خواهشمندیم در فضای عمومی و سربسته مانند مترو، اتوبوس‌ها، پاساژها، مکان‌های ارائه دهنده خدمت و ... حتما ماسک بزنند.
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه در سویه جدید کرونا، بیماری در اطفال بیشتر مشاهده شده است، گفت: لذا کودکان از اهمیت بالینی ویژه‌ای در این دوره برخوردارند. با وجود اینکه دو سال از کرونا گذشته است، اما همچنان اطلاعات کافی از آن نداریم که در آینده عوارض بیماری چه خواهد بود. بنابراین با پیشگیری از ابتلا به بیماری از عوارض بعدی آن پیشگیری خواهیم کرد.
علائم سرماخوردگی، کرونا تلقی می‌شود
دکترای تخصصی پزشکی اجتماعی با بیان اینکه در شرایطی که اپیدمی کرونا وجود دارد، باید علائمی نظیر تب، آبرزش بینی و ... را مبنی بر آن گذاشت؛ مگر خلاف آن ثابت شود، گفت: در کرونا نیز به همگان ثابت شد افرادی که دارای علائم سرماخوردگی بودند عمدتا کرونا داشتند. با توجه به اینکه افراد تا حد ممکن بهداشت فردی و پروتکل‌ها را رعایت می‌کنند، در این مدت آمار ابتلا به سرماخوردگی و آنفلوانزا به شدت کاهش یافته است. بنابراین با مشاهده علائم سرماخوردگی باید فرض را بر کرونا گذاشت و پنج تا هفت روز خود را قرنطینه کنند تا بهبودی حاصل شود.
سهرابی در ادامه خاطرنشان کرد: باید بدانیم که همه در برابر سلامت یکدیگر مسئولیم و این عدم توجه به حق سایر شهروندان است که بیماری خود را سرماخوردگی دانسته، پروتکل‌ها را رعایت نکنیم ودیگران را آلوده کنیم. البته اگر آن شخص آلوده شده از قبل بیماری زمینه‌ای نیز داشته باشد، موجب عوارض بدتر و شدیدتر کرونا در او خواهد شد.