نمايندگان مجلس معتقدند باتوجه به رويكرد مثبت دولت به بورس كالاي ايران، ميتوان زمينه معاملات داخلي و صادرات هدفمند زعفران را از طريق اين بورس فراهم كرد تا اين اقدام موجب ارزآوري بيشتر اين محصول ارزشمند براي كشور شود
پس از روي كار آمدن دولت تدبير و اميد و اينكه چند نفر از وزيران اين دولت از موسسان بورس فلزات و كشاورزي در سالهاي 82 و 83 بودند، كارشناسان و فعالان بازار سرمايه پيشبيني كردند كه با حمايتهاي دولت روند توسعه و پيشرفت بورس كالا و قرار گرفتن اين بورس در جايگاه مشخصي در اقتصاد ملي، سرعت گيرد.
اين اتفاق نيز در طول ماههاي اخير با اعتقاد دولتمردان به سازوكار و شفافيت معاملاتي در بورس كالا رخ داد اما به جرات ميتوان گفت كه با ارايه سياستهاي اقتصادي دولت در بسته خروج از ركود غيرتورمي، بابي جديد در پرونده كاري بورس كالا باز شد.
از مهمترين مواردي كه در بسته خروج از ركود به بورس كالا اشاره شده است؛ «تقويت بورسهاي كالايي و حمايت از مكانيسم عرضه و تقاضا براي كشف قيمت محصولات»، «خروج دولت از قيمتگذاري محصولاتي كه در بورس كالا و انرژي معامله ميشود»، «استفاده از ظرفيت بورس كالاي ايران براي فروش املاك و مستغلات بانكها و موسسات دولتي»، «تعميق بازار كالاهاي مختلف و تامين مالي بنگاههاي توليدي از طريق معاملات سلف موازي و سپرده كالايي» و «اجراي ماده 33قانون بهرهوري كشاورزي كه به درج قيمتهاي تضميني محصولات كشاورزي در بورس به جاي خريد تضميني دولت» اختصاص دارد. از اين رو برخي نمايندگان مجلس معتقدند كه باتوجه به رويكرد مثبت دولت به بورس كالاي ايران، ميتوان زمينه معاملات داخلي و صادرات هدفمند زعفران را از طريق اين بورس فراهم كرد تا اين اقدام موجب ارزآوري بيشتر اين محصول ارزشمند براي كشور شود.
جهاني كردن برند زعفران ايراني
عباس پاييزاده بالنگان عضو كميسيون كشاورزي مجلس در اين باره به «تعادل» گفت: باتوجه به ارزآوري بالاي زعفران براي كشور، امكان صادرات اين محصول از طريق بورس وجود دارد.
پاييزاده بالنگان افزود: در تاريخ معاملات بورس كالا، صادرات موفق محصولاتي همچون پتروشيمي، قير، سيمان، گندم و سنگآهن ديده ميشود، از اين رو بورس كالا قابليت جهاني كردن برند زعفران ايراني را دارد.
اين عضو كميسيون كشاورزي مجلس اظهار كرد: يكي از مشكلات بخش كشاورزي، خرد بودن سرمايهها و عدم توان سرمايهگذاري مناسب در بحث فرآوري و صادرات محصولات كشاورزي است.
اين درحالي است كه براي صادرات هدفمند و مديريت شده، بايد كالاها را براساس استانداردهاي بينالمللي و برندي ايراني راهي بازارهاي جهاني كرد كه بهنظر ميرسد بورس كالاي ايران اين قابليت را دارا باشد.
پاييزاده بالنگان افزود: سرمايههاي خرد در بخش كشاورزي ميتواند در بورس كالا تجميع شود و با رشد سرمايهگذاريها در اين بخش به هدف اصلي خود يعني پوشش عمده بازارهاي جهاني زعفران برسيم. وي تصريح كرد: متاسفانه باتوجه به اينكه ما بزرگترين و اصليترين توليدكننده زعفران جهان هستيم اما در سالهاي اخير نتوانستيم صادرات مطلوبي بين كشورهاي هدف داشته باشيم كه اين موضوع به سازوكار سنتي و ناكارآمد كشور ما در بخش كشاورزي برميگردد.
پاييزاده بالنگان اظهار كرد: در همه جاي دنيا محصولات غذايي داراي چند برند بزرگ هستند اما در كشور ما بهدليل پراكندگي توليدكنندگان و ناچيز بودن سرمايهها، هر سرمايهگذار كوچكي به اندازه وسع خود اقدام به صادرات ميكند و همين موضوع باعث بياعتمادي بازارهاي هدف به محصول ايراني ميشود.
وي گفت: دولت تدبير و اميد در طول ماههاي اخير نشان داده كه به بازار سرمايه اعتماد دارد كه اميدواريم زمينه رونق معاملات محصولات كشاورزي ازجمله زعفران در بورس كالا فراهم شود.
به گفته پاپيزاده، درصورت تجميع سرمايههاي خرد و تشكيل برندي مشخص در بازار زعفران، امكان تبليغات روي آن برند نيز آسانتر ميشود بهطوريكه با صادرات زعفران براساس استانداردهاي بينالمللي و از طريق مكاني بينالمللي همچون بورس كالا، بهسرعت ميتوان بازارهاي هدف را تحتتاثير قرار داد تا ديگر شاهد صادرات فلهيي و دلالبازيهاي فعلي در بازار با ارزش زعفران نباشيم.
شكست اسپانيا با اعتماد به بورس كالا
در همين رابطه ابوالقاسم خسروي سهلآبادي، عضو كميسيون آموزش و تحقيقات مجلس به «تعادل» گفت: بورس كالا باتوجه به دارا بودن تالار صادراتي ميتواند قيمت زعفران ايران را به بازارهاي جهاني ديكته كند.
نماينده تربتحيدريه در مجلس به مشكلات بازار زعفران در كشور اشاره كرد و گفت: در سالهاي اخير مشاهده ميشود كه متاسفانه با آغاز فصل برداشت زعفران، دلالان و سودجويان وارد اين بازار ميشوند بهطوري كه با خريد فلهيي و قيمت پايينتر از زحمت يك ساله اين كشاورزان زحمتكش و بيادعا سوءاستفاده ميكنند.
وي تصريح كرد: براساس آمارها 95درصد توليد زعفران دنيا متعلق به ايران است اما متاسفانه نتوانستهايم از اين مزيت استفاده بهينه كنيم.
درمقابل اسپانيا با توليد 5تن در سال اما در كمال تعجب 90تن صادرات زعفران را ثبت كرده است. اسپانيا زعفران ايران را پس از بستهبندي با برند خود در بازارهاي جهاني ميفروشد و اين اتفاق جاي تاسف دارد.
اين نماينده مجلس راهكاري ساده ارايه داد و گفت: تمام اين مشكلات در بازار زعفران در شرايطي رخ ميدهد كه بهراحتي ميتوان با عرضه زعفران در بورس كالا، زمينه ايجاد بهترين بستهبندي و استاندارد را با برند ايراني مهيا كنيم تا زعفران ايران حرف اول را در جهان بزند.
عضو كميسيون آموزش و تحقيقات مجلس بااشاره به اينكه صادرات زعفران از مسير بورس، فعاليت اسپانياييها را در اين بازار به ميزان قابلتوجهي كاهش ميدهد، ادامه داد: به اين ترتيب با عرضه زعفران در بورس، هم اشتغال ايجاد شده و هم ارزآوري مطلوبي براي كشور فراهم ميشود كه اميدواريم پس از سالها شاهد عرضه اين محصول در بورس و رسيدن زعفران ايراني به جايگاه اصلي خود در دنيا باشيم.
خسروي سهلآبادي اظهار كرد: زعفران مثالي بارز براي توسعه بخش كشاورزي كشور از طريق بورس بود، اما ما در حال حاضر محصولات ديگري نيز داريم كه باتوجه به مزيت توليد و كيفيت آنها، ميتوانند از طريق بورس احيا شوند و حتي صادرات آنها بهصورت منظم و هدفمند انجام شود.