آرمان ملي: در چند روز اخير تصوير اسکناسهاي هزار و دو هزار توماني که با امضاي عبدالناصر همتي رئيس کل سابق بانک مرکزي در فضاي مجازي منتشر شده بود و در آن همچون تراول چکهاي 50 و 100 هزار توماني صفرها رنگ باخته بودند و اعداد پررنگ و درشت خودنمايي ميکردند با بازتاب گستردهاي همراه بوده است، اگرچه در اين ميان برخي از رسانههاي حامي دولت با استناد به اينکه طراحي و امضاي اين چکها به رياست همتي بر ميگردد سعي در سوءاستفادههاي رسانهاي بودند اما انتشار و چاپ اين اسکناسها که به زودي در نظام مالي کشور توزيع خواهند شد اين ذهنيت را ايجاد کرده دولت سيزدهم سعي دارد از اين طريق کمي از التهابات بازار را کاهش دهد موضوعي که به اعتقاد کارشناسان درشرايطي که کشور با مشکلات اقتصادي دست و پنجه نرم ميکند حذف صفر از پول ملي نه تنها تاثيري در زندگي مردم نخواهد داشت بلکه سرگرداني آنان را بيش از پيش ميکند و يا اينکه کاهش صفر نه ثروت ملي را افزايش ميدهد و نه تورم را کاهش ميدهد بلکه بازي با اعداد است که مشکل تورم را حل نميکند و اگر به گفتارشان صادق بودند بايد تاکنون دست به بالابردن ارزش پول ملي ميزدند.
سرگرداني مردم در حذف 4 صفر از پول ملي
مهرداد لاهوتي کارشناس اقتصادي دراين خصوص گفت: عملا اين تصميم اقتصادي تاثيري در زندگي مردم نخواهد گذاشت و ما در شرايط متزلزل تورمي هستيم و نبايد در اين شرايط سخت چنين تصميماتي بگيريم. حذف چهار صفر سرگرداني در مردم ايجاد ميکند و بيشک اين مساله به افزايش قيمتها کمک خواهد کرد اجازه بدهيد اين کار به شرايط مناسبتري موکول شود و در شرايط سخت اقتصادي نميتوان اين اقدام را انجام داد و نظر مرکز پژوهشهاي مجلس شوراي اسلامي هم اين است که در اين شرايط سخت اقتصادي معلوم نيست که حذف چهار صفر از پول ملي، اوضاع اقتصادي را بهتر يا بدتر ميکند.
اما علي صالح آبادي رئيس بانک مرکزي، در سال 1398 در خصوص حذف صفر از پول کلي گفته بود که حذف چهار صفر با توجه به اينکه ايران در شرايط تورمي قرار دارد باعث سهولت در معاملات و افزايش ارزش پول ميشود البته بسيار مهم است که با حذف صفرها به دنبال ايجاد ثبات اقتصادي باشيم و حال با گذشت بيش از يک سال از روي کار آمدن دولت سيزدهم اسکناسهاي جديد وارد بازار شدهاند و اين اسکناسها به ميزان زياد در دوران مديريت عبدالناصر همتي چاپ شده بود. کامران ندري کارشناس اقتصادي نيز دراين باره گفت: حذف صفر از پول ملي هيچ تاثيري بر روي تورم نميگذارد و اگر ميشد بحران تورم را با حذف چهار تا صفر حل کرد شرايط خيلي ايدهآل ميشد و اسکناسهاي هزار و دو هزار توماني نيز در اقتصاد ما اصلا کاربردي ندارند و شخصي از اين اسکناسها استفاده نميکند.
نمايش دولت در حفظ ارزش پول ملي
از سوي ديگر نادر قاضيپور نيز نماينده مجلس معتقد است: دولت بهطور نمايشي به دنبال ارزش پول ملي است وآيا دولت قول ميدهد که تورم را در 15 الي 20 درصد نگه دارد. کاهش صفر نه ثروت ملي را افزايش ميدهد و نه تورم را کاهش ميدهد. بازي با اعداد مشکل تورم را حل نخواهد کرد و اگر دولت به گفتارش صادق بود بايد تاکنون دست به بالابردن ارزش پول ملي ميزد و به عنوان يک نماينده عنوان ميکنم که سرپاي اين اقدام ظلم به مردم است. تعدادي هم اين تصميم را اقدامي انحرافي براي تغيير مسير افکار عمومي از مطالبات اقتصادي و معيشتي جامعه ميدانند. برخي با همين استدلال، اين تصميم را اقدامي «پوپوليستي» ارزيابي ميکنند.
از ديد اين افراد دولت در تلاش است تا به جامعه بگويد من در حال انجام کارهاي مهمي هستم که دغدغه شما است، در حالي که به ادعاي برخي، اين اقدام «هيچ تاثيري» بر مسائل اقتصاد کلان کشور نخواهد گذاشت. سيدفريد موسوي نماينده مجلس در توييتي آورد: «حذف بيفايده صفر از پول ملي و دست در جيب آيندگان با پاپ اوراق و برداشت از صندوق براي تامين بودجه جاري، راهکار برون رفت از شرايط اقتصادي فعلي نيست و صرفا گرههاي موجود را سختتر ميکند. اگر راه حلي براي شرايط فعلي نداريد، اوضاع را پيچيدهتر نکنيد.» يک کارشناس مسائل اقتصادي هم نوشت: «تاثير حذف چهار صفر از پول ملي و تبديل ريال به تومان بر اقتصاد ايران در حد هيچ است. فقط مردم مدتي گيج ميشوند و به صورت مقطعي احساسشان نسبت به قيمتها و درآمدها تعديل ميشود. »
اصلاح پولي اقدام روبنايي براي حذف آثار تورم است
نادي قمي کارشناس بازار سرمايه گفت: وقتي که نظام مبادلات پولي ناکارآمد ميشود و اعداد و ارقام پولي اعتبار خود را نزد عموم مردم از دست ميدهد دولتها براي حفظ غرور ملي، افزايش اعتبارشان نزد عموم و جلوگيري از تبديل پول ملي به ارزهاي خارجي اقدام به اصلاح پولي ميکنند بنابراين از جمله اقدامات روبنايي براي حذف آثار تورم از روي ارزش پول ملي، اصلاح پولي است. بر اين اساس طرح حذف چهار صفر از واحد پولي بدون توجه به تورم ودر شرايطي که نرخ تورم بالاي 50 درصد است اجرايي شده و تحريمهاي اقتصادي نيز به نوبه خود باقي است و خود ممکن است موجب تشديد تورم در جامعه شود.
حذف صفر از پول ملي هزينههاي زيادي به بودجه وارد ميکند
محمدرضا پورابراهيمي، رئيس کميسيون اقتصادي مجلس شوراي اسلامي دراين باره گفت: حذف 4 صفر از پول ملي هيچ تغييري در شرايط اقتصادي کشور مانند شرايط تورمي، رکودي و قدرت خريد مردم ندارد و با حذف 4 صفر فقط سادهسازي عددها صورت ميگيرد که البته بايد به اين نکته نيز توجه داشت که حذف صفر از پول ملي هزينههاي زيادي به بودجه وارد ميکند چرا که بر اين اساس سيستمهاي حسابداري و اسکناسها بايد تغيير يابد. غلامرضا تاجگردون رئيس کميسيون برنامه و بودجه مجلس نيز درباره تحليل هزينه و فايد حذف صفر از پول ملي گفت: اگر اطمينان داشته باشيم که براي دوره چند ساله ثبات داريم اجراي حذف صفر از پول ملي اشکالي ندارد چون واقعا عددها کار ما را سخت کرده است و اجراييسازي اين طرح به صورت کلي براي اقتصاد کشور ضرري ندارد اما بايد متناسب با آن سياستهاي تثبيتي را هم به کار گرفت بنابراين اگر با حذف 4 صفر دوباره شاهد شرايط منفي رواني و تورم باشيم، اجراييسازي اين طرح ارزشي نخواهد داشت، بنابراين بايد قبل از هر اقدامي در اين باره به بررسيهاي کارشناسي پرداخت.