بر اساس اعلام رئیس سازمان دامپزشکی کشور، ترخیص نهادههای دامی وارداتی از زمان پهلوگیری در اسکله به یکپنجم تقلیل یافته است که حاکی از تسریع در عملکرد وزارت جهاد کشاورزی در ترخیص نهاده است؛ این موضوع یکی از اولویتهای این وزارتخانه به منظور تسهیل در عرضه نهاده به تولیدکنندگان محسوب میشود.
سازمان دامپزشکی کشور بر اساس هماهنگیهای انجام گرفته درصدد است تا در کوتاهترین زمان نسبت به ترخیص نهادههای دامی اقدام کند. اگرچه پیش از این هم معاون حمل و نقل سازمان راهداری و حمل و نقل جادهای کشور از بسیج تمامی امکانات و ناوگان برای تسریع در حمل کالاهای اساسی و نهادههای دامی از بنادر کشور خبر داده بود.
طبق آمار رسمی اعلام شده تا پایان خردادماه، ۶۴ هزار تن ذرت و ۶۸ هزار تن جو به کشور وارد شده است. بر همین اساس تا پایان اردیبهشت یک میلیون و ۵۷۸ هزار و ۶۲۸ تن نهاده دامی وارد کشور شد که نسبت به دوره مشابه پارسال از لحاظ وزنی ۳۳ درصد و به لحاظ ارزشی ۱۶ درصد کاهش را تجربه کرده است.
روند واردات نهادههای دامی توسط شرکت پشتیبانی امور دام به عنوان متولی ذخایر راهبردی در موضوع نهادهها به کشور ادامه دارد و از سه بندر امام خمینی، شهید رجایی و چابهار واردات نهادههای دامی ذرت، جو و کنجاله انجام میپذیرد و تا تکمیل ذخایر تداوم خواهد داشت.
وزارت جهاد با وجود تسریع در ترخیص نهادهها، به موضوع سلامت و کیفیت نهادههای دامی هم به عنوان یکی از دغدغهها و وظایف خود اهمیت میدهد و از واردات نهادههای بیکیفیت جلوگیری میکند.
۸۰ درصد نهادههای دامی وارداتی است
تأمین نهادههای دامی و تکمیل زنجیره غذایی دام و طیور در سالهای اخیر به موضوع مهمی در کشور تبدیل شده و طبق آمار حدود ۸۰ درصد نهادههای دامی مصرفی کشور، وارداتی است. طی سالهای گذشته بخش مهمی از واردات و منابع ارزی به این نهادهها اختصاص یافته که دلایل متعددی داشته است.
یکی از مهمترین دلایلی که باعث شده ذرت، جو، کنجاله و بعضی از دانههای روغنی مثل سویا در حجم بالا به کشور وارد شوند، نیاز به آب فراوان است که کاشت آنها را بهصرفه نمیکند، اما در عین حال محصولاتی پراهمیت به شمار میآیند که برای مصرف دام و طیور مورد استفاده قرار میگیرند.
از سوی دیگر سرکوب قیمت نهادهها که با اختصاص ارز 4200 تومانی ایجاد شده بود باعث شد تولید نهاده، صرفه اقتصادی نداشته باشد زیرا با ارز دولتی واردات آن به صرفهتر از تولید شد. بنابراین امکان شکلگیری برای تولید انواع نهادهها در کشور به وجود نیامد و اکنون کشور وابستگی زیادی به واردات آنها دارد.
از زمان اجرای سیاست ارز 4200 تومانی در حدود 30 درصد نهادههای دامی وارداتی با ارز دولتی به دست تولیدکنندگان رسید و حجم بیشتر آنها با قیمت آزاد در بازارها فروخته شد. این آسیب بزرگی بود که ارز دولتی بر حوزه نهادههای دامی وارد و فساد گستردهای را در این بخش ایجاد کرد.
تصمیم دولت در اصلاح نظام یارانهها که از اردیبهشت امسال انجام گرفت، سبب شد تا منافع ارز ترجیحی از جیب عدهای محدود به جیب سایر مردم منتقل شود. تخصیص ارز دولتی امکان ایجاد بستری برای تولید نهادههای دامی در داخل را از بین برد تا به علت سیاستگذاریهای غلط دولت قبل، همچنان بیشترین میزان نهاده مورد استفاده از سایر کشورها وارد شود؛ این در شرایطی است که قیمت مواد غذایی و نهادههای دامی در دنیا بالا رفته است و میتواند تأثیر زیادی بر هزینههای تمام شده گوشت قرمز و مرغ بگذارد.
دولت سیزدهم درصدد است زمینهای کشاورزی را به صنایع دامی برای تولید نهادهها اختصاص دهد تا در گام اول نیاز این صنایع مرتفع شده و مازاد آن هم در اختیار سایر تولیدکنندگان محصولات دامی قرار بگیرد.
اکنون با توجه به تکنرخی شدن نهادهها، اتحادیههای تولیدکنندگان محصولات دام و طیور و همچنین واحدهای کشت و صنعت میتوانند به صورت مستقل نهاده وارد کشور کنند تا بعد از این مجبور نباشند نهادههای بیکیفیت و ناخالص واردکنندگان را به هر قیمتی خریداری کنند.
کشور ما با توجه به در اختیار داشتن ظرفیتهای بالا در کاشت انواع نهادهها، میتواند نیازهای کشور را تأمین کند و بتدریج وابستگی شدید به واردات نهادهها را کمرنگ کند.