بهرغم هدفگذاری ایران و ترکیه برای رسیدن به حجم تجارت 30 میلیارد دلاری، بررسیها از افت تجارت بین دو کشور حکایت دارد. به نظر میرسد ایران و ترکیه قبل از اینکه شریک هم باشند به اصلیترین رقیب یکدیگر در منطقه تبدیل شدهاند.
در هفته جاری وزیر امور خارجه ایران به ترکیه سفر کرد. نمایندگان هر دو کشور در مذاکرات خود به توسعه همکاریهای دو جانبه تجاری و تدوین سند راهبردی تأکید کردند. همچنین هیئت تجاری از آنکار همین هفته در اتاق بازرگانی تهران حضور داشتند تا جدیت دو طرف بر افزایش سطح روابط روشن شود. با این حال بررسیها نشان میدهد ایران و ترکیه نهتنها هنوز نتوانستهاند به هدف تجارت ۳۰ میلیارد دلاری خود برسند، بلکه گاه در منطقه رقیب اصلی یکدیگر بودهاند.
در این بین میتوان به بازگشت مرغ و تخم مرغ صادراتی ایران به عراق اشاره کرد که به کشور بازگشت خورد. بسیاری از فعالان بازار از نقش ترکیه برای فشار به عراق در این اقدام سخن به میان میآورند.
یک عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی تبریز درباره مذاکرات اخیر ایران و ترکیه به تجارتنیوز گفت: سطح روابط تجاری ایران و ترکیه نسبت به سالهای قبل افت دارد. روابط اقتصادی دو کشور از سال ۲۰۱۵ به حدود ۱۰ میلیارد دلار کاهش پیدا کرد. این در حالی است که هدفگذاری سطح تجارت دو کشور در محدوده ۳۰ میلیارد دلار است.
رضا کامی درباره علت افت حجم تجارت دو کشور توضیح داد: تجارت ایران همواره نوساناتی دارد. این اعداد و آمارها، بالا و پایین میشوند. به هر حال موارد مختلف سیاسی، تجاری، اوضاع جهان و اقتصاد کلان همه دست به دست هم دادهاند تا تجارت ایران و ترکبه هم نزولی باشد.
بحثهای تعرفهای ایران و ترکیه به جایی نمیرسد؟
کامی درباره تاثیر دیدارهای دیپلماتیک بین ایران و ترکیه تصریح کرد: به هرحال برگزاری چنین دیدارهایی برای پیشرفت روابط تجاری میتواند موثر باشد. بین ایران و ترکیه سالهاست که بحثهای تجاری و تعرفهای وجود دارد، ولی به جایی نمیرسد.
وی افزود: هر دو طرف مصمم باشند مسائل و موانعی که بین دو کشور ایجاد اختلاف میکند را رفع کنند. در این صورت، حتما حجم تجاری افزایش مییابد.
او ادامه داد: ما زمانی میتوانیم یک رقیب قوی در بازار تجاری برای ترکیه باشیم که نحوه عرضه و تقاضا، تولید و بستهبندی، استاندارد و بازارشناسی و بحث تعیین قیمت را درست کنیم.
این فعال بخش خصوصی خاطرنشان کرد: در ترکیه بازاریابی و هدفگذاری بهخوبی انجام میپذیرد. به همین خاطر در تجارت موفقتر عمل میکند. در اکثر بازارهای ترکیه رایزن بازرگانی وجود دارد. ما چند رایزن بازرگانی در خارج از کشور داریم؟
کامی در پاسخ به این پرسش که آیا عراق تحت فشار ترکیه تخم مرغهای ایرانی را مرجوع کرد؟ تشریح شد: ترکیه مقصر این جریان نیست. رابطه همهجانبه ایران با عراق بیشتر از رابطه ترکیه با این کشور است.