دنياي اقتصاد: در هنگامهای که امید به احیای برجام در اذهان عمومی رنگ باخته است، دفتر کنترل داراییهای خارجی وزارت خزانهداری آمریکا از تحریمهای جدیدی رونمایی کرد. تحریمهایی که اینبار ۲ فرد و ۹ شرکت را با بهانه دور زدن تحریمها و حمایت از صادرات محصولات پتروشیمی ایران هدف قرار داده است. در این لیست نام سه پتروشیمی مارون، خارک و فنآوران نیز به چشم میخورد. به گفته کارشناسان، اما پتروشیمیهای ایرانی سالهاست در سایه تحریمها مشغول فعالیت هستند و اقدام تازه «اوفک»، تاثیر جدیدی بر عملکرد و سودسازی این شرکتها نخواهد داشت.
در شرایطی که وضعیت ازسرگیری مذاکرات هستهای وین در هالهای از ابهام قرار دارد، دفتر کنترل داراییهای خارجی وزارت خزانهداری آمریکا روز پنجشنبه اسامی دو فرد و ۹ شرکت را که ادعا میکند بخشی از شبکه دور زدن تحریمها علیه ایران هستند، در فهرست تحریمها قرار داد. همزمان نیز برخی از مقامات آمریکایی با دفاع از این سیاست تحریمی ادعا کردند که همچنان فرصت برای احیای برجام و دیپلماسی فراهم است.به گزارش خبرگزاری فارس، در بیانیه وزارت خزانهداری آمده است: «دفتر کنترل داراییهای خارجی وزارت خزانهداری آمریکا شبکهای از تولیدکنندگان محصولات پتروشیمی ایران و همچنین شرکتهای صوری مستقر در جمهوری خلق چین و امارات عربی متحده را که حامی شرکت پتروشیمی تریلیانس و شرکت بازرگانی پتروشیمی ایران هستند در فهرست تحریم قرار داد. این دو شرکت در فروش محصولات پتروشیمی ایران در خارج از این کشور نقش اساسی دارند.» در ادامه این بیانیه آمده است: «این شبکه با حمایت از فروش محصولات پتروشیمی ایران به مشتریهایی در جمهوری خلق چین و سایر نقاط آسیای شرقی برای انجام تراکنشهای بینالمللی و دور زدن تحریمها کمک میکند.»
دفاع بلینکن از سیاست تحریمی
همزمان با اعمال این تحریمها، آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا در بیانیهای که در وبگاه وزارت امور خارجه این کشور منتشر شده است، در دفاع از تحریمهای آمریکا علیه ایران آورده است: «دولت بایدن در پیگیری مسیر دیپلماسی هدفمند برای رسیدن به بازگشت دوجانبه به اجرایی شدن کامل برجام[توافق هستهای] صادق و ثابتقدم بوده است. در نبود یک توافق، ما از اختیارات تحریمیمان برای محدود کردن صادرات نفت و محصولات نفتی و محصولات پتروشیمی به خارج از ایران ادامه خواهیم داد.»
همچنین دستیار وزیر خزانهداری آمریکا مدعی شد که واشنگتن به دنبال «دیپلماسی هدفمند» با ایران است. به گزارش «ایسنا»، به نقل از سیانان، برایان نلسون، دستیار وزیر خزانهداری آمریکا روز پنجشنبه با صدور بیانیهای افزود: «ایالات متحده مسیر دیپلماسی هدفمند برای حصول بازگشت دوجانبه به برنامه جامع اقدام مشترک را دنبال میکند. ما در فقدان توافق، به استفاده از اختیارات تحریمی خود برای محدود کردن صادرات نفت خام، فرآوردههای نفت خام و محصولات پتروشیمی ایران ادامه خواهیم داد.»روز گذشته ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا هم در یک کنفرانس خبری با تلاش برای مقصر جلوه دادن ایران به خاطر وضع فعلی مذاکرات وین گفت: «ما هنوز معتقدیم، پتانسیل به نتیجه رساندن بازگشت دوجانبه به پایبندی به برجام (توافق هستهای) وجود دارد، البته اگر ایران مسائل فرابرجامی را کنار بگذارد و روی طرح توافقی که مدتی میشود روی میز است، تمرکز کند.»
سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در پاسخ به این سوال که با توجه به تحریمهایی که اخیرا آمریکا علیه ایران اعمال کرده است، واشنگتن چه کاری برای ترغیب ایران به بازگشت بر سر میز مذاکره انجام میدهد و آیا ضربالاجلی برای توافق وجود دارد، ادعا کرد: «ضربالاجل وجود دارد. این ضربالاجل روزی است که مزایای بازگشت به برجام بر اثر توسعههای برنامه هستهای ایران رنگ ببازد. دلیل اینکه ما به دنبال بازگشتی دوجانبه به برجام هستیم، این است که همچنان در راستای منافع ملی آمریکا و منافع جمعی شرکا و متحدان بینالمللی ماست. همیشه این طور باقی نخواهد ماند، به ویژه به خاطر اینکه ایران در حال انجام دادن اقداماتی است که ذیل برجام ممنوع است، مانند فعال بودن سانتریفیوژهای پیشرفته، ذخیره اورانیوم در سطوح مختلف، ذخیره آب سنگین و هر کاری که اگر دوباره مشمول محدودیتهای سخت برجام شود، مطرح نخواهند بود.»جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید نیز روز گذشته در سخنانی گفت گزینه بازگشت به توافق هستهای با ایران همچنان پابرجا است و اکنون توافقی روی میز است که ایرانیها میتوانند با آن موافقت کنند.
به گزارش «ایسنا» به نقل از الجزیره، وی در ادامه مدعی شد: «گامهای ایران در راستای غنیسازی و از کار انداختن دوربینهای آژانس اقدامی سازنده نیست و با افزایش فشارهای اقتصادی به آن پاسخ خواهیم داد.»
تداوم روند صادرات پتروشیمی
در واکنش به دور جدید تحریمهای آمریکا روز پنجشنبه ابراهیم رئیسی، رئیسجمهوری در سخنانی گفت: «تحریمها را باید خنثی کرد و من از آمریکاییها متعجبم که از سویی پیغام مذاکره و توافق میفرستند و از سویی بر لیست تحریمها میافزایند؛ این چه نحوه عمل کردن است، دنیا باید به ما حق دهد که به آمریکا اعتماد نکنیم چون میثاقشکن است.» همچنین مهدی صفری، معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه پنجشنبه شب ۲۶ خرداد در گفتوگویی تلویزیونی گفت: «فرآوردهها و پتروشیمی ما تحریم بوده ولی ما به صورت نرمال از مسیرهای مختلف کار فروشمان ادامه داشته و ادامه خواهد یافت و مشکلی در روند کار ما ایجاد نخواهد کرد.»
وی افزود: «البته آمریکاییها هر روز به بهانههای مختلف افرادی را جزو لیست تحریم خود قرار میدهند اما در روند فروش فرآوردهها و محصولات پتروشیمی مشکلی ایجاد نخواهد شد و این روند به صورت نرمال ادامه خواهد یافت.»معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه در توضیح چرایی این اقدام آمریکا تاکید کرد: «باید بگویند که ما نظارت و کنترل میکنیم. جمهوری اسلامی ایران ۴۰ سال تحت تحریم است و راههای خاص خودش را در جهت خودکفایی، صادرات، فروش و واردات دارد و این مسائلی است که همیشه روشن بوده و همچون روال قبل ادامه خواهد یافت. لیست تحریمهای شرکتها لیست بلندبالایی است و هر روز شرکتهای مختلفی میتواند ایجاد شود و کار خودش را ادامه دهد.»
زمان تصمیمگیری
همزمان با این اقدامات تحریمی آمریکا، جوزپ بورل، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در یک سخنرانی در شورای امنیت سازمان ملل گفت که زمان تصمیمگیری بر سر بازگشت به برجام و اجرایی کردن کامل آن اکنون است. به گزارش «ایسنا» بورل افزود: من با تمامی طرفین مدام در تماس هستم تا شرایط بازگشت به برجام و اطمینانیابی از اجرای کامل آن را فراهم کنم.» بورل تاکید کرد که زمان تصمیمگیری الان است.