خیابان روبهروی سفارت عربستان در واشنگتن روز چهارشنبه گذشته به نام جمال خاشقجی، روزنامهنگار سعودی به قتل رسیده به دست ماموران حکومت ریاض تغییر نام داد.
یاد و خاطره این روزنامهنگار منتقد سعودی که سال ۲۰۱۸ در کنسولگری کشورش در استانبول به قتل رسید در حالی با تغییر عنوان یکی از خیابانهای واشنگتن به نام وی گرامی داشته میشود که کمتر از یک ماه دیگر جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده قرار است در سفری خاورمیانهای از عربستان دیدن و با رهبران این کشور گفتگو کند.
مراسم نامگذاری جدید خیابان مقابل سفارت عربستان در واشنگتن از سوی شهرداری پایتخت ایالات متحده و در احترام به این روزنامهنگار منتقد ریاض تدارک و سازماندهی شده بود.
این مراسم به طور تصادفی یک روز پس از اعلام رسمی سفر رئیس جمهوری آمریکا به عربستان سعودی در اواسط ماه ژوئیه برپا شد.
بایدن در این سفر جنجالی قرار است با رهبران عربستان دیدار و گفتگو کند و این در حالیست که محمد بنسلمان، که گفته میشود عملا هدایت این کشور را در دست دارد پیشتر از سوی دستگاههای اطلاعاتی و امنیتی ایالات متحده به دست داشتن در قتل جمال خاشقجی، ستون نویس روزنامه واشنگتن پست متهم شده است.
این نخستین سفر آقای بایدن به عنوان رئیس جمهوری ایالات متحده به خاورمیانه خواهد بود که طی آن وی علاوه بر دیدار با رهبران اسرائیلی، فلسطینی و مقامات عربستان سعودی در نشست کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس، مجمع دیپلماتیک کشورهار عرب منطقه نیز شرکت خواهد کرد.
جو بایدن در طول مبارزات انتخاباتی ریاست جمهوری در سال ۲۰۲۰ بارها از ریاض به دلیل آنچه بر سر جمال خاشقجی، روزنامهنگار منتقد حکومت عربستان سعودی در کنسولگری این کشور در استانبول آمده بود انتقاد کرده و یادآور شده بود که با عاملان اصلی این جنایت برخورد خواهد کرد.
وی پس از دست گرفتن قدرت بارها بر لزوم تغییر رویکرد حاکمان ریاض در برخورد با مخالفان و فعالان سیاسی تاکید کرده و خواستار بهبود شرایط در این کشور از حیث احترام به حقوق بشر و آزادیهای اجتماعی و سیاسی شده بود.
فیل مندلسون، رئیس شورای شهر واشنگتن که به تغییر نام خیابان مقابل سفارت عربستان رای مثبت داده بود در این خصوص گفت: «نام جدید خیابان نوعی «یادآوری دائمی» و «یادبود» خواهد بود تا یاد جمال خاشقجی هرگز از اذهان فراموش نشود.»
توکل کَرمان، روزنامهنگار و فعال سیاسی یمنی که سال ۲۰۱۱ برنده جایزه صلح نوبل شد از جمله حاضران در مراسم افتتاح خیابان «جمال خاشقجی» در واشنگتن بود.
وی با اشاره به سفر ماه آینده جو بایدن به عربستان گفت: سفر ریاست جمهوری به این کشور و دیدار با رهبران آن به این معناست که «بایدن تعهد خود را برای دفاع از حقوق بشر در سراسر جهان کنار گذاشته است.»
سارا ویتسون، عضو سازمان حقوق بشری «دموکراسی برای جهان عرب؛ از هم اکنون» که توسط جمال خاشقجی بنیان نهاده شده سفر آتی رهبر دموکراتها به عربستان را «تسلیم شدن بی شرمانه» خواند و آنرا محکوم کرد.
چنین ابتکاراتی از سوی مسئولان شهری در پایتخت ایالات متحده آمریکا پیشتر نیز سابقه داشته است؛ به نحوی که سفارت روسیه در واشنگتن هم اکنون در خیابانی قرار دارد که به نام «بوریس نمتسوف پلازا» سیاستمدار اصلاحطلب به قتل رسیده در سال ۲۰۱۵ در نزدیکی کرملین نامگذاری شده است.
از سوی دیگر، تلاشهایی برای تغییر عنوان خیابان سفارت چین به نام «لیو شیائوبو»، ناراضی چینی و برنده جایزه صلح نوبل سال ۲۰۱۰ که در بازداشت درگذشت نیز در جریان است که پکن به شدت با آن مخالفت کرده است.