ظهر روز گذشته حادثه فروریختن ساختمان بزرگ «متروپل» در آبادان، خاطره فرو ریختن ساختمان پلاسکو در زمستان 95 را در یادها زنده کرد. حوالی ساعت ۱۲:۵۰ دیروز بخش‌هایی از ساختمان ۱۰ طبقه تجاری-اداری در آبادان معروف به برج دوقلوی «متروپل» در منطقه ته لنجی امیری به دلایل نامعلوم فروریخت.
حادثه‌ای که هرچند هنوز ابعاد خسارت و تلفات جانی و میزان مصدومین آن مشخص نیست، اما تا لحظه انتشار این گزارش ۶ کشته و ۲۸ زخمی برجا گذاشته است. به گزارش خبرگزاری تسنیم، شدت این حادثه به قدری بود که ساختمان‌های اطراف به‌شدت لرزیدند. همچنین براساس گزارش‌ها افرادی احتمالا در پارکینگ و طبقه همکف این ساختمان گرفتار شده‌اند که تلاش برای نجات آنها همچنان ادامه دارد. بر اساس بررسی‌های صورت گرفته از سوی تیم‌های جمعیت هلال احمر و گزارش‌های رسیده از شاهدان عینی حادثه، احتمالا ۸۰ نفر زیر آوار گرفتار شده‌اند. همچنین طبق مشاهدات عینی خبرگزاری فارس، پرسنل و بیماران آزمایشگاه جنب این برج نیز در ساختمان آزمایشگاه محبوس شده‌اند. در همین راستا، عارف اصل شرهانی، مدیر روابط عمومی اورژانس استان خوزستان در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس با بیان اینکه از تعداد کشته‌ها و مصدومین اطلاعاتی در دست نیست، اعلام کرده که در این ساختمان واحدهای مسکونی قرار داشته است که همین بر شدت فاجعه می‌افزاید. از سوی دیگر به دلیل زیر آوار ماندن برخی خودروهای پارک شده در جنب این ساختمان خبرها از احتمال مرگ سرنشینان آنها حکایت می‌کند.
آن‌طور که تسنیم گزارش داده است برخی قطعات ساختمان بر روی خودروهای پارک شده یا عبوری از محل ریخته که سبب افزایش احتمال تلفات خواهد شد. از سوی دیگر با توجه به تخریب یکی از برج‌های این ساختمان، ناپایدار بودن برج دوم «متروپل» نگرانی‌هایی را از ریزش مجدد این ساختمان ایجاد کرده است و از همین رو عملیات نجات و امداد ظاهرا به سختی درحال انجام است.
تناقض در اتمام یا نیمه‌کاره بودن متروپل
در همین حال تا زمان انتشار این گزارش دلیل فروریختن این ساختمان و اینکه ساختمان تجاری مذکور نیمه‌کاره بوده یا هنوز به بهره‌برداری رسیده بوده یا خیر مشخص نشده است. آن‌طور که فرماندار آبادان، اعلام کرده است این ساختمان ۱۰طبقه هنوز به بهره‌برداری نرسیده بود. از سوی دیگر برخی گزارش‌های دیگر از نیمه‌کاره بودن این بنا خبر می‌دهند. همچنان‌که رئیس کل دادگستری استان خوزستان ساختمان مذکور را ساختمان چندطبقه در دست احداث عنوان کرده است. این درحالی است که بسیاری از شهروندان آبادان می‌گویند این ساختمان از مدتی قبل به صورت ناقص به بهره‌برداری رسیده بود. از همین‌رو برخی از کارشناسان ابعاد این حادثه را هولناک توصیف می‌کنند. این اظهارات ضد و نقیض درحالی مطرح می‌شود که به موجب قانون، ساختمانی که جواز پایان کار ندارد از نظر قانونی در دست احداث توصیف می‌شود. ساختمان بزرگ «متروپل» در آبادان در شرایطی فروریخته است که براساس برخی خبرها شهرداری آبادان دی ماه سال ۹۹ به دلیل ساخت غیرمجاز و اضافه شدن ۳طبقه مازاد بر طراحی دستور توقف ساخت آن را صادر کرده بود، اما این ساختمان بدون توجه به ساخت ادامه داده و سازنده بدون توجه به اخطارها آن را به بهره‌برداری رسانده بوده است. به گزارش «ایسنا»، صادق خلیلیان، استاندار خوزستان نیز روز گذشته در این خصوص گفت: ظاهرا مسائل لازم فنی و استانداردهای لازم در ساختمان «متروپل» رعایت نشده و این مساله، عامل ریزش است.
عملیات امداد و نجات
به هرترتیب درپی این حادثه نیروهای امدادی در محل حضور پیدا کردند. همچنین پنج تیم تخصصی جست‌وجو و نجات و سگ‌های زنده‌یاب برای امدادرسانی به محل اعزام شده‌اند. آن‌طور که مهدی ولیپور، رئیس سازمان امدادونجات جمعیت هلال احمر در تشریح آخرین وضعیت امدادرسانی به این حادثه به «ایسنا» گفته است: بر اساس بررسی‌های صورت گرفته از سوی تیم‌های جمعیت هلال احمر و گزارش‌های رسیده از شاهدان عینی حادثه، احتمالا ۸۰ نفر زیر آوار گرفتار شده‌اند. به گزارش «ایلنا»، شعبانی، مدیرعامل هلال‌احمر خوزستان هم گفت: با توجه به اینکه ساختمان دوم مجاور هم شرایط ناپایداری دارد و احتمال ریزش وجود دارد، عملیات امدادرسانی به سختی در حال انجام است. براساس گزارش‌ها آواربرداری همچنان ادامه دارد. همچنین احسان عباسپور، معاون استاندار خوزستان و فرماندار ویژه آبادان گفته است ساختمان‌های اطراف این حادثه تا شعاع ۲۰۰ متر تخلیه شدند. از سوی دیگر محسن ادیبی، سخنگوی شرایط اضطراری منطقه ویژه پتروشیمی در ماهشهر از اعزام تیم واکنش سریع ایمنی و آتش‌نشانی به آبادان برای امدادرسانی به حادثه‌دیدگان ریزش ساختمان متروپل این شهر خبر داد.
دستور ویژه رئیس‌جمهور
به دنبال این حادثه ابراهیم رئیسی که برای دیدار و گفت‌وگو با پادشاه عمان به مسقط پایتخت این کشور سفر کرده، به محض اطلاع از بروز این حادثه در آبادان به معاون اول رئیس‌جمهور ماموریت داد ضمن به کارگیری تمامی امکانات محلی و ملی، شخصا این موضوع را با اختیارات کامل برای تسریع در آواربرداری و نجات جان افراد زیر آوار مانده و رسیدگی به مصدومان حادثه، مدیریت و پیگیری کند. به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری، رئیس‌جمهور دستور داد با توجه به اعلام نیاز استاندار خوزستان، نیروهای امدادی و امکانات لازم برای آواربرداری و امداد، از سازمان آتش‌نشانی تهران به صورت فوری به آبادان اعزام شوند و همچنین برای شناسایی تخلفات منجر به این حادثه نیز به صورت عاجل اقدام شود و برخورد شدید و غیرقابل اغماض با متخلفان در دستور کار قرار بگیرد. رئیس‌جمهور ضمن ابراز همدردی صمیمانه با خانواده‌های جان‌باختگان که طبق گزارش‌ها غالبا از کارگران زحمتکش بوده‌اند، دستور داد رسیدگی به وضعیت این خانواده‌ها در اولویت قرار بگیرد و گزارش روند امدادرسانی برای وی ارسال شود.
معاون اول رئیس‌جمهور نیز بر لزوم رسیدگی فوری به حادثه ریزش ساختمان ۱۰ طبقه در مرکز شهر آبادان و خارج کردن سریع مصدومان از زیر آوار تاکید کرد.
محمد مخبر در تماس‌های تلفنی جداگانه با استاندار خوزستان و فرماندار آبادان، دستورات لازم برای بسیج امکانات جهت کمک به مصدومان این حادثه را صادر کرد. معاون اول رئیس‌جمهور، ضمن تسلیت به خانواده‌های جان‌باختگان این حادثه و ابراز همدردی با حادثه‌دیدگان این سانحه دلخراش، خواستار بررسی دقیق علل وقوع این اتفاق شد. از سوی دیگر احمد وحیدی، وزیر کشور به‌دنبال حادثه ریزش ساختمان متروپل در شهرستان آبادان، در تماس تلفنی با استاندار خوزستان خواستار به کارگیری همه امکانات برای رسیدگی فوری به حادثه‌دیدگان و نجات محبوسان احتمالی زیر آوار شد.
علاوه بر این، وزیر کشور خواستار شناسایی و برخورد با مسببان و متخلفان این حادثه دلخراش شد. علی دهقانی، رئیس کل دادگستری استان خوزستان نیز دستور بررسی دقیق علت و عوامل حادثه، امدادرسانی به مصدومان و برخورد سریع و قاطع با کلیه مرتبطین و مسببین حادثه را صادر کرد. فرماندار ویژه آبادان نیز با حضور در محل حادثه گفته است دلیل ریزش بخشی از ساختمان متروپل در دست بررسی است. درپی این حادثه به گزارش خبرگزاری تسنیم، حمید مرانی‌پور، دادستان ویژه آبادان از بازداشت پیمانکار و مالک ساختمان خبر داد. حادثه متروپل روزگذشته آبادان را در شوک فرو برد. این چندمین ساخت‌وساز غیرقانونی در کشور است که فاجعه آفریده است.
ناظر ساختمان "متروپل" یک ماه پیش اخطاریه داده بود
رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان خوزستان با اشاره به صدور حدود ۵ هزار تذکر فنی به شهرداری‌های استان در مورد پروژه‌های مختلف، گفت: یک ماه پیش مهندس ناظر پروژه متروپل آبادان اخطاریه‌هایی در مورد وضعیت سازه پروژه به مالک و مراجع مربوطه داد.
کوروش خواجوی با اشاره به حادثه فرو ریختن ساختمان متروپل آبادان اظهار کرد: یک ماه پیش مهندس ناظر پروژه متروپل آبادان اخطاریه‌هایی در مورد وضعیت سازه پروژه به مالک و مراجع مربوطه داد.
وی افزود: متاسفانه سازمان‌های نظام مهندسی تنها اختیار اعلام وضعیت، هشدار و تذکر از نظر فنی را دارند و ضمانت اجرایی توقف پروژه را ندارند.
رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان خوزستان گفت: اکنون هدف و تمرکز کار بر امداد و نجات است و در حال تلاش هستیم تا مشاوره‌های فنی برای کمک به عوامل امداد و نجات ارائه دهیم.
خواجوی بیان کرد: در فرصت مناسب باید همه اشکالات سیستمی در این زمینه بررسی شود. از نظر ساختاری وظیفه مهندس ناظر و مجموعه نظام مهندسی اعلام اشکالات فنی است و ما مسئول توقف پروژه نیستیم.
وی تصریح کرد: حتما پروژه‌های دیگری نیز داریم که از سوی ناظران و سازمان نظام مهندسی نامه‌های متعددی در خصوص این پروژه‌ها نوشته شده است. در سال ۱۴۰۰ حدود ۵ هزار تذکر فنی جدی به شهرداری‌های خوزستان اعلام شده است که این آمار یعنی ۵ هزار ساختمان.
رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان خوزستان گفت: البته قسمت عمده‌ای از این تذکرات منجر به توقف پروژه می‌شود و در اکثر موارد شهرداری‌ها در این زمینه اقدام می‌کنند اما موارد استثنایی نیز وجود دارد که حتی وقتی شهرداری هم در خصوص توقف پروژه اقدام می‌کند، مالک در اطراف پروژه حصار می‌کشد و به صورت نامحسوس به کار خود ادامه می‌دهد که آمار دقیقی از این بخش نداریم.
وی که در یک برنامه تلویزیونی صحبت می‌کرد، افزود: زمانی که بعد از ارسال نامه درخواست توقف، متوجه می‌شویم که اجرای پروژه ادامه دارد مجددا نامه‌نگاری انجام می‌شود. در مجموع برای درمان اصلی این مساله، همه سرمایه‌گذاران و مالکان صنعت ساختمان باید بپذیرند این بررسی‌ها، گزارش‌های فنی و ایرادات مهندسان کار، صوری نیست و برای پیشگیری از چنین حوادثی و صیانت از جان هموطنان، ضرورت دارد.