با افزایش فشارهای جهانی بر هند برای فاصله گرفتن از مسکو پس از حملهٔ روسیه به اوکراین واردات نفتی این کشور از روسیه افزایش پیدا کرده است.
دولت هند از عملکرد خود برای خرید نفت از روسیه دفاع میکند و میگوید مقدار نفتی که از روسیه در یک ماه خریده هنوز کمتر از مقداری است که کل اروپا در یک نصف روز میخرد.
چرا هند نفت بیشتری از روسیه میخرد؟
هند از امتیاز تخفیف قیمت نفت در واردات نفتی از روسیه استفاده میکند.
ایالاتمتحده میگوید هرچند این واردات نقض تحریمها نیست "اما حمایت از روسیه... حمایت از جنگی است که آشکارا اثرات ویرانگری دارد".
لیز تراس، وزیرامورخارجهٔ بریتانیا در آخرین دیدار خود از هند خواست که روابطش را با روسیه کاهش دهد، دیداری که همزمان با دیدار وزیرامورخارجهٔ روسیه، سرگئی لاوروف از هند بود.
لاوروف به همتای هندی خود گفت آمادهٔ تأمین واردات مورد نیاز هند است و مایل است بهای آن به روبل پرداخت شود.
هند نفت مورد نیاز خود را از کجا تأمین میکند؟
پس از ایالاتمتحده و چین، هند سومین مصرفکنندهٔ بزرگ نفت جهان است که بیش از ٪۸۰ آن را وارد میکند.
شرکت تحلیل داده انرژی کپلر اعلام کرده است که در سال ۲۰۲۱، هند حدود ۱۲ میلیون بشکه نفت اورال روسیه خریده است که حدود ٪۲ از کل واردات نفتی این کشور میشود.
تاکنون بیشترین محمولههای نفتی سال گذشتهٔ هند از خاورمیانه و مقادیر قابلتوجهی از ایالاتمتحده و نیجریه وارد شده است.
عراق، عربستان و امارات بزرگترین صادرکنندگان نفتی به هند هستند.
در ماه ژانویه و فوریه هند هیچ واردات نفتی از روسیه نداشت.
بنا بر دادههای شرکت تحقیقاتی کپلر قراردادهای نفتی این کشور برای ماههای مارس و آوریل به حدود ۱۴ میلیون بشکه میرسد.
هند در این میان چه نفعی میبرد؟
پس از حملهٔ روسیه به اوکراین خریداران نفت خام اورال روسیه کاهش پیدا کرد و در نتیجه بهای آن پایین آمده است.
مت اسمیت، تحلیلگر شرکت کپلر میگوید:"ما هنوز از قیمت دقیق نفت خریداریشدهٔ هند خبر نداریم اما روسیه هفتهٔ گذشته نسبت به نفت برنت (یکی از مراجع قیمتگذاری نفت خام در بازار بینالمللی) تا ۳۰ دلار در هر بشکه از نفت اورال تخفیف داده است".
این تحلیلگر در ادامه میگوید که این دو نوع نفت خام بهطور معمول به بهای یکسانی عرضه میشدند اما در ماه مارس قیمت نفت اورال چنان کاهش پیدا کرد که تفاوت بهای این دو نوع نفت به رکورد تاریخی رسید.
"هند به احتمال زیاد مایل است مقداری از نفت خام روسیه را با چنین کاهش قیمت چشمگیری بخرد".
تحریمهای مالی چه اثری دارد؟
به دلیل تحریم بانکهای روسی پالایشگاههای بزرگ نفتی هند در پرداخت بهای نفت ارزان خریداریشده با مشکلاتی روبهرو هستند. این مشکل برای هر دو سوی معاملات وجود دارد. یکی از گزینهها برای هند مبادلات یا تراکنشهای مالی مبتنی بر واحد پول محلی است که در آن صادرکنندگان هندی به روسیه به جای دلار یا یورو، روبل پرداخت میکنند.
ایالات متحده در اظهارنظر آشکار خود در این زمینه گفته است:"این کار باعث تقویت روبل و تضعیف سیستم مالی مبتنی بر دلار میشود".
هند از چه کشورهای دیگری میتواند نفت بخرد؟
بنابر تحلیل شرکت رفنیتیو از ماه فوریه میزان واردات نفت هند از آمریکا به طور چشمگیری افزایش پیدا کرده است.
هرچند به نظر تحلیلگران بازار این افزایش در آینده پایدار نخواهد بود چون آمریکا در پی آن است پس از جنگ اوکراین از تولیدات نفت داخلی خود به جای منابع وارداتی روسیه استفاده کند.
همچنین پیشنهاداتی مبنی بر از سرگیری مبادلات پایاپای یا تهاتُری با ایران وجود دارد که پالایشگاههای نفت هند میتوانند از این امکان برای تأمین نفت این کشور استفاده کنند. این مبادلات سه سال پیش، با تجدید تحریمهای آمریکا علیه ایران متوقف شد اما چنین مبادلاتی بدون به نتیجه رسیدن مذاکرات بینالمللی در زمینهٔ انرژی هستهای با ایران بعید است بتواند از سرگرفته شود.