با وجود کمرنگ شدن محدودیتهای کرونایی در برخی از کشورهای دنیا، شیوع کووید ۱۹ همچنان ادامه دارد و سازمان جهانی بهداشت هم نسبت به تاثیراتی که سویههای جدید میتوانند داشته باشند با احتیاط و تامل نظر میدهد. اما تا زمانیکه چرخش ویروس ادامه داشته باشد احتمال جهش آن و بروز سویههای جدید افزایش مییابد.
«ایکس ای» سویه جدید و جهش یافته از ۲ زیرمجموعه (زیرسویه) اومیکرون است که برای اولینبار در ماه ژانویه در بریتانیا مشاهده شد و اخیرا رد پای آن در کشورهای دیگری نظیر هند و تایلند هم تائید شده است.
این سویه جدید که دستکم در ۶۴۰ نفر در بریتانیا گزارش شده در واقع ترکیبی است از دو سویه BA1 و BA2 اومیکرون که طبق نظر سازمان جهانی بهداشت قدرت سرایت آن نسبت به زیرسویه BA2 میتواند تا ۱۰ درصد بیشتر باشد.
سویههای ترکیبی زمانی بوجود میآیند که یک فرد همزمان به دو سویه مبتلا شود. بدینترتیب که در درون بدن بیمار این دو سویه با هم از نظر ژنتیکی ترکیب و سویه ترکیبی جدیدی را پدید میآورند که البته پدیده نادری نیست.
پیشتر نیز سویه ترکیبی جدیدی از دلتا و اومیکرون موسوم به ایکس دی شناسایی شده بود که میزان موارد ابتلا به آن بسیار محدود بوده است.
آیا باید نگران بود؟
هر چند قابلیت انتقال این زیرسویه بالاست اما هنوز شواهد کافی برای اثبات شدت یا قدرت کشندگی و همچنین اثربخشی واکسنها در برابر آن بدست نیامده است. کارشناسان حوزه سلامت میگویند در این مرحله نگرانی خاصی وجود ندارد اما باید با دقت بر روند تحول این زیرسویه همانند سویههای دیگر نظارت شود تا خطرات احتمالی آن در مقیاس جهانی مشخص شود.
بهترین راه ممکن برای مقابله با ظهور سویههای جدید این ویروس همچنان مانع ایجاد کردن بر چرخش ویروس با انجام تستهای منظم، ایزوله شدن فوری در صورت ابتلا و استفاده از ماسکهای با کیفیت بویژه در مکانهای سربسته و پرازدحام است.
آیا این زیرسویه جدید به ایران هم رسیده؟
در حالیکه حضوری شدن مدارس و دانشگاهها دستمایه انتقادات بسیاری در ایران شده، مراجعات سرپایی کرونا هم حدود ۲۰ درصد افزایش یافته است.
دکتر حمید رضا جماعتی، دبیر کمیته علمی کشوری کرونا با تایید افزایش ۲۰ درصدی مراجعات کرونایی از ادامه تکمیل واکسیناسیون دانشجویان و دانش آموزان به ویژه در گروه سنی ۵ تا ۱۱ سال خبر داده است.
دکتر جماعتی در ادامه نسبت به احتمال روند روبه افزایش موارد بستری و یکی دوهفته بعد از آن افزایش میزان مرگ و میر هشدار داد. با اینحال اضافه کرد که پیشبینیها کاملا دقیق نیست و باید روند تحول ویروس و افزایش موارد سرپایی به دقت رصد شود.
از سوی دیگر مجید مختاری عضو کمیته علمی کرونا با اشاره به جهش XE سویه امیکرون گفت که احتمال زیاد این سویههای ترکیبی هنوز به کشور ما نیامده است.