تنها چند روز پس از آنکه اپراتورهای اینترنت ثابت بهصورت میانگین قیمت سرویسهای خود را با راهکار تغییر نام سرویس 60 درصد افزایش دادند اکنون نوبت به اپراتورهای موبایل رسیده که با ترفند حذف بستههای بهصرفه اینترنت همراه، عملا گرانی شدید اینترنت را رقم بزنند.
براساس بررسیهای روزنامه همشهری، ۲ اپراتور مسلط کشور (همراه اول و ایرانسل) در اقدامی هماهنگ با یکدیگر اقدام به حذف بستههای بهصرفه برای مردم زدهاند. بررسی سایتهای خرید بسته این ۲ اپراتور تلفن همراه نشان میدهد که هماکنون بیشترین مدت اعتبار بستههای اینترنت همراه ۴ ماه (۱۲۰ روز) است و همه بستههای بلندمدت گذشته از جمله بستههای ششماهه و یکساله که خرید آنها اینترنت ارزانی در اختیار مردم میگذاشت بهطور کامل حذف شدهاند. علاوه بر این بستههای پرطرفدار و به صرفه کوتاهمدت هم حذف و کاربران مجبور به استفاده از بستههای گران قیمتتری هستند. بهعنوان نمونه بسته پرطرفدار یک ماه اینترنت با ۱۰گیگابایت ترافیک از بستههای هر ۲ اپراتور حذف شده و کاربران مجبور به خرید بستههای یکماهه با حجم ترافیک پایینتری شدهاند.
کاربران این ۲اپراتور درحالیکه پیش از این بسته یکماهه با ۱۰گیگابایت ترافیک را میتوانستند با قیمت ۲۹هزارو۵۰۰تومان بخرند اکنون در بهترین حالت باید بسته یکماهه با حجم ۷گیگابایت را با قیمت ۲۸هزارو۲۰۰تومان بخرند! این مسئله در مورد این بسته افزایش قیمت هر گیگابایت اینترنت بیشتر از ۳۶.۵درصد نشان میدهد.
پیش از این هم در تیرماه سال۱۳۹۹ این ۲ اپراتور دست به اقدامی مشابه زده بودند که با شکایت دولت و درنظر گرفتن جریمههای سنگین برای آنها از سوی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی سرانجام بستههای بهصرفه بار دیگر در دسترس قرار گرفتند.
در آن زمان محمدجواد آذری جهرمی، وزیر وقت ارتباطات اعلام کرده بود که افزایش قیمت اینترنت موبایل با «تبانی» همراه اول و ایرانسل غیرقانونی است و این اپراتورها باید قیمتها را به وضعیت گذشته بازگردانند.
پس از حدود ۴۵روز کش و قوس سرانجام ۲ اپراتور مسلط کشور از اقدام مشترکشان برای گران کردن و حذف برخی بستههای اینترنت موبایل صرفنظر کرده و بستههای بلندمدت و به صرفه به اپلیکیشنها و کدهای ستاره مربع بازگشت.
گرانی اینترنت سیار بعد از ثابت
مقامهای وزارت ارتباطات درباره حذف بستههای به صرفه اینترنت موبایل همان حرفهای گفته شده درباره گرانی اینترنت ثابت را تکرار میکنند. یک منبع آگاه در این رابطه به همشهری میگوید سازمان تنظیم مقررات درباره بستههای اپراتورها درصورتی که در چارچوب قیمتگذاری مصوب سالهای ۹۵ و ۹۶ باشد مداخلهای نمیکند.
هفته گذشته خدماتدهندگان اینترنت ثابت(ADSL) هم بهصورت میانگین سرویسهای خود را ۶۰درصد گران کردند. پیش از اعتراضهای کاربران سرانجام سازمان تنظیم مقررات بهعنوان متولی قیمتگذاری اینترنت به صدور اطلاعیه پرداخت. هرچند این سازمان در اطلاعیه خود تأکید کرده که هنوز هیچ مصوبه جدیدی برای افزایش قیمت اینترنت تصویب نشده اما بهطور ضمنی تأیید کرده که افزایش قیمت از سوی برخی شرکتهای خدماتدهنده اینترنت زیرنظر این سازمان بوده است.
رگولاتوری با اشاره به افزایش تعرفه بستههای اینترنتی برخی اپراتورها نوشته است: اخیرا افزایش قیمت اینترنت ثابت در برخی اپراتورها در دست بررسی است تا چنانچه در خارج از چارچوب قانونی (مصوبات سالهای ۹۵ و ۹۶) باشد، سریعا نسبت به اصلاح آن اقدام شود و جریمه قانونی برای متخلفان اعمال شود.
در اطلاعیه رگولاتوری آمده است که اپراتورها در محدوده مشخصی امکان افزایش تعرفه را دارند. در این اطلاعیه آمده است: لازم میدانیم توجه کاربران را به این نکته نیز جلب کنیم که براساس مقررات مصوب سالهای گذشته اپراتورها در محدوده مشخصی مجاز به تعریف بستههای خدماتی بودند که بهدلیل شرایط رقابتی بعضا در سطح بسیار پایینتری اقدام به تعرفهگذاری میکردند و اکنون با افزایش چندبرابری هزینهها، ادامه سرمایهگذاری و پاسخ به مصرف روزافزون مشترکان با چالش جدی مواجه شده است. قطعا ادامه روند، دسترسی مردم عزیزمان به خدمات با کیفیت و پایدار را دچار مشکل خواهد کرد.
بعد از گذشت چندین روز از این اطلاعیه هنوز اقدامی درباره گران شدن اینترنت ثابت صورت نگرفته و وضعیت به منوال روزهای قبل ادامه دارد.
روز گذشته پیگیری همشهری از سازمان تنظیم مقررات رادیویی برای گرفتن پاسخ درباره قانونی یا غیرقانونی بودن حذف بستههای اینترنت همراه از سوی اپراتورهای موبایل بینتیجه باقی ماند.
افزایش هزینههای اینترنت برای خانوادههای ایرانی در حالی است که کیفیت و سرعت اینترنت همچنان به منوال گذشته است و مردم تغییر در کیفیت و سرعت ارتباطات خود مشاهده نکردهاند.
مخالفت مجلس با گران شدن اینترنت
«سیدمحمدرضا میرتاج الدینی» رئیس فراکسیون راهبردی مجلس شورای اسلامی با تأکید بر اینکه مجلس با افزایش تعرفه اینترنت چه در حوزه اینترنت ثابت و چه اینترنت سیار (موبایل) مخالف است گفت که افزایش تعرفه تنها درصورت افزایش کیفیت خدمات و بهرهمندی مشترکان از تکنولوژیهای برتر امکان پذیر است.
او در رابطه با مسائل مطرح شده مبنی بر افزایش تعرفه خدمات اینترنت از سوی اپراتورها، گفت: «نمایندگان مجلس شورای اسلامی با افزایش تعرفه اینترنت به این شکل مخالف هستند و اگر قرار است افزایش تعرفهها مدنظر قرار گیرد باید این مسئله براساس افزایش کیفیت باشد و مشترکین بتوانند از تکنولوژیهای برتر در حوزه اینترنت ثابت و موبایل بهرهمند شوند.»
همچنین سهیل یحییزاده، رئیس کمیته ارتباطات و فناوری اطلاعات فراکسیون راهبردی مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه در اسرع وقت و بهصورت فوری جلسهای از سوی کمیته مذکور با حضور اپراتورها و نمایندگان مجلس شورای اسلامی جلسهای را برگزار میکنیم، گفت: «نتایج این جلسه در اختیار نمایندگان مجلس شورای اسلامی قرار خواهد گرفت.»
او تأکید کرده که باید دید شرکتها براساس مصوبه ۲۶۶ قیمتهای خود را افزایش دادند یا خیر و صحت این مسئله بررسی شود.
بستههایی که پرکشیدند
براساس آمار سازمان تنظیم مقررات از حدود ۱۰۲میلیون مشترک اینترنت پهنباند کشور بیشتر از ۹۱میلیون نفر مشترکان اینترنت پهنباند سیار هستند و تنها حدود ۱۱میلیون نفر مشترک اینترنت ثابت در کشور وجود دارد. به همینخاطر تغییر بستههای اینترنت همراه میتواند دسترسی میلیونها نفر به شبکه ارتباط جهانی را مختل کند.هر چند ممکن است شرکتهای خدماتدهنده اینترنت سرویسهای خود را براساس مصوبات گذشته تغییر داده باشند اما در نهایت برای مردم آنچه میماند آن است که باید پول بیشتری برای همان سرویسی که در گذشته استفاده میکردند پرداخت کنند.
هرچند سهیل یحییزاده، رئیس کمیته ارتباطات و فناوری اطلاعات تأکید کرده که باید دید شرکتها براساس مصوبه۲۶۶ قیمتهای خود را افزایش دادند یا خیر و صحت این مسئله بررسی شود.
اما یحییزاده با اشاره به اینکه براساس مصوبه موجود در رابطه با اپراتورهای غالب، علاوه بر اینکه ملزم به رعایت سقف و کف هستند، باید بستهها و تعرفهگذاریها به تأیید سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی برسد، بیان کرد: «بنابراین اپراتورها مجاز نیستند نسبت به تغییر بستههای تعرفه حتی در بازه مربوطه راسا اقدام کنند.»این نگرانی از سوی کارشناسان وجود دارد که گران شدن اینترنت در کنار گرانی مایحتاج ضروری مردم در نهایت باعث حذف یا به حداقل رسیدن مصرف اینترنت در خانوادههای ایرانی شود که میتواند باعث شکاف دیجیتال در کشور و ضربه به اقتصاد دیجیتال شود.