ناسا به تازگی مهر و موم محفظهای را باز کرده است که ۵۰ سال پیش نمونههای سنگهای کره ماه داخل آن قرار داده شده بود. در ماموریت آپولو ۱۷ به ماه، فضانوردان در مجموع ۲ هزار و ۱۹۶ نمونه سنگ را زمین آوردند.
در تمام این پنج دهه برخی از محفظههای نگهداری سنگها مهر و موم شده بودند تا بتوان آنها را سالها بعد با کمک آخرین پیشرفتهای فنی مورد مطالعه قرار داد.
لوری گلیز، مدیر بخش علوم سیارهای در مقر ناسا در بیانیهای گفت: «ناسا میدانست که علم و فنآوری تکامل مییابد و به دانشمندان اجازه میدهد تا مواد را به روشهای جدیدی برای پاسخگویی به سوالات جدید در آینده مطالعه کنند.»
از تنها دو نمونهای که روی کره ماه با خلا مهر و موم شدهاند، این نخستین نمونهای است که باز میشود. بنابراین میتواند حاوی گازها یا مواد فرار باشد.
یک محفظه دیگر از آن ماموریت، که در خلا مهر و موم نشده بود در سال ۲۰۱۹ باز شد. آن محفظه حاوی لایههای خاک ماه بود و بینشی درباره موضوعاتی مانند رانش زمین در مکانهای بدون هوا ارائه کرد.
ناسا در پروژه جدید میگوید هدف این است که این گازها را که احتمالا تنها در مقادیر بسیار کمی وجود دارند استخراج کنند تا بتوانند آنها را با استفاده از تکنیکهای طیف سنجی که در سالهای اخیر بسیار دقیق شدهاند تجزیه و تحلیل کنند.
لوله محافظ بیرونی در اوایل فوریه برای نخستین بار برداشته شد. سپس در تاریخ ۲۳ فوریه دانشمندان، یک فرآیند چند هفتهای را با هدف سوراخ کردن لوله اصلی و استخراج گاز موجود در آن آغاز کردند.
فرانچسکا مک دونالد، سرپرست این پروژه در آژانس فضایی اروپا توضیح داد که «هر جز گازی که تجزیه و تحلیل میشود، میتواند به بیان بخش متفاوتی از داستان درباره منشا و تکامل مواد فرار در ماه و در منظومه شمسی اولیه کمک کند.»
سپس قرار است در بهار، سنگها با دقت استخراج و شکسته شوند تا از سوی تیمهای علمی مختلف مورد مطالعه قرار گیرند.
اما غیر از این نمونه چند نمونه دیگر همچنان مهر و موم شده باقی ماندهاند و چه زمانی باز میشوند؟ سه محفظه باز نشده دیگر باقی مانده است.
رایان زیگلر یکی از محققان در این طرح گفت: «شک دارم که ۵۰ سال دیگر صبر کنیم.»
وی اضافه کرد: «به ویژه هنگامی که نمونههای ماموریت آرتمیس را دریافت میکنیم ممکن است خوب باشد که در زمان واقعی بین هر چیزی که از آرتمیس بر میگردد و با یکی از هستههای بازنشده باقیمانده و هستههای مهر و موم شده مقایسه مستقیمی انجام دهیم.»
آرتمیس ماموریت بعدی ناسا در ماه است. این نهاد میخواهد انسان را در سال ۲۰۲۵ به ماه برگرداند.
در ماموریت آینده ناسا، باید مقادیر زیادی گاز جمع آوری شود و آزمایشی که در حال حاضر انجام میشود به آمادگی بهتر برای آن کمک میکند.
اعزام انسان به ماه برای اولین بار در ۲۰ ژوئیه ۱۹۶۹ ( ۲۹ تیر ۱۳۴۸) در پروژهای تحت نام «آپولو» امکانپذیر شد. آپولو نام یکی از خدایان در اساطیر یونان است. این بار پروژه اعزام فضانورد به ماه به نام «آرتمیس» نامگذاری شده است که الههای در اساطیر یونان باستان است و خواهر آپولو به شمار میرود.