مذاکرات وین به مدت یک هفته در حالی متوقف می‌شود که به اذعان گفت‌‌وگو کنندگان، این دور از مذاکرات یک قدم دیگر به سمت پیشرفت حرکت کرده است.
مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین روز جمعه با دیدار علی باقری کنی مذاکره کننده ارشد کشورمان و انریکه مورا هماهنگ کننده کمیسیون مشترک برجام آغاز و با برگزاری جلسات با نمایندگان سه کشور اروپایی پیگیری شد.
بر اساس توافق صورت گرفته میان هیئت‌های مذاکره‌کننده در وین، دور هشتم مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین که از ششم دی ماه آغاز شده است، از شنبه به مدت یک هفته متوقف خواهد شد. بر این اساس، هیئت‌های مذاکره‌کننده روز شنبه برای رایزنی و مشورت، به پایتخت‌ها بازگشتند.
رئیس هیئت مذاکره‌کننده کشورمان همچنین روز گذشته، پیش از آغاز وقفه چند روزه در دور هشتم مذاکرات، به صورت سه جانبه با مذاکره‌کنندگان ارشد چین و روسیه دیدار کرد.
مذاکره‌کنندگان ایران و کشورهای گروه ۱+۴ در روزهای گذشته سرگرم کار بر روی پیش‌نویس متن توافقاتی بودند که به اذعان مذاکره‌کنندگان اروپایی، گفتوگوها برخلاف پیچیدگی‌های برخی از مسائل، رو به جلو و در مسیر پیشرفت قرار دارد.
بر همین اساس، انریکه مورا عصر جمعه در توئیتی نوشت: هشتمین دور مذاکرات وین که از ۲۷ دسامبر آغاز شد و یکی از طولانی ترین دور مذاکرات تاکنون بوده است وارد یک دوره استراحت شد.
وی افزود: شرکت‌کنندگان برای رایزنی و دریافت دستورالعمل‌ها به پایتخت باز می‌گردند. اکنون تصمیمات سیاسی لازم است.
رویترز به نقل از یک مقام ریاست جمهوری فرانسه گفت که مذاکرات هسته‌ای ایران در وین همچنان دشوار است اما نشانه‌هایی وجود دارد که می‌توان به توافق رسید.
دیپلمات های انگلیس، فرانسه و آلمان هم جمعه شب با صدور بیانیه‌ای مشترک که در اختیار خبرنگاران قرار گرفت عنوان کردند: ژانویه فشرده ترین دوره این مذاکرات تا به امروز بوده است. همه می دانند که در حال رسیدن به مرحله نهایی هستیم که نیاز به تصمیم‌گیری‌های سیاسی دارد. بنابراین مذاکره‌کنندگان برای مشورت به پایتخت‌ها بازمی‌گردند.
نمایندگان سه کشور اروپایی در مذاکرات وین عنوان کردند که گفتوگوها در حال رسیدن به مراحل نهایی و نیازمند تصمیمات سیاسی است.
این دور از مذاکرات، به‌رغم دورهای پیشین گفتوگوها به دلیل جدیت ایران برای لغو تحریم‌های یکجانبه و ظالمانه، از سرعت بالاتری برخوردار بود و هیات‌های مذاکره‌کننده با برگزاری دیدارهای فشرده، به رایزنی‌های دیپلماتیک خود پرداختند.
مذاکره‌کنندگان در وین از برخی موارد اختلافی موجود در پیش‌نویس متن توافقات عبور کرده‌اند و ایده‌ها، در حال تبدیل شدن به کلمات و جملات هستند. اما آنچه باقیمانده، موضوعات کلیدی است که به طور ویژه تصمیمات خاص سیاسی را می‌طلبد و واشنگتن باید تصمیمات خود را درباره مسائل باقیمانده و رفع تحریم‌ها اعلام کند.
در پیش نویس‌های چهارگانه، یعنی کلیات توافق، جرئیات رفع تحریم‌ها، تعهدات هسته‌ای ایران و تمهیدات اجرایی توافقات پیشرفتهایی به دست آمده است و به اذعان دیپلمات‌های حاضر در وین، تا به اینجای کار، مذاکرات در مسیر درست خود قرار دارد.
طرف‌های غربی در این دور از مذاکرات تلاش می‌کردند با بازی مقصرنمایی و تعیین ضرب الاجل‌های غیرواقعی، ایران را تحت فشار قرار دهند تا هرگونه توافقی را بپذیرد اما جمهوری اسلامی ایران بارها اعلام کرده که تنها به دنبال دستیابی به توافقی پایدار و قابل اتکا است.
از دیگر فضاسازی‌ها توسط طرف‌های غربی در این دور از مذاکرات، مطرح کردن موضوع توافق موقت از سوی رسانه‌ها و مقامات غربی بود.
رسانه‌های غربی پیش از این نیز موضوع توافق موقت را مطرح کرده بودند و این بار نیز طرح مجدد توافق موقت نشان دهنده راهبرد طرف‌های غربی و آمریکا در مذاکرات وین بود. کشورهای غربی که همواره به دنبال راهی برای عدم پذیرش مسئولیت‌های بین‌المللی خود هستند، علاقه ندارند که موضوع برجام و مسئله هسته‌ای ایران از پایه و اساس حل و فصل شود.
آمریکا و کشورهای اروپایی باید بپذیرند که دلیل مذاکرات کنونی خروج یکجانبه آمریکا از برجام بود و انفعال کشورهای اروپایی بر تشدید این وضعیت افزود. مسئولیت آمریکا در عمل به تعهداتش در برجام قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل است.
از طرف دیگر، در این دور از مذاکرات، شاهد برخی تحولات و اتفاقات در طرف آمریکایی بودیم؛ در این راستا، وال‌استریت ژورنال تایید کرد که در تیم آمریکایی حاضر در وین در مورد کیفیت تعامل با ایران با رابرت مالی سرپرست هیئت آمریکایی اختلاف ایجاد شده است؛ به همین دلیل برخی از اعضای تیم آمریکایی، وین را ترک کرده‌اند.
تغییرات غیرمنتظره در تیم آمریکایی نشان از آشفتگی این تیم از جدیت و ابتکار ایران در مذاکرات وین دارد وبه نظر می‌رسد که این خروج‌ها از تیم مذاکره‌کننده نشان می‌دهد که آمریکایی‌ها تا به امروز نتوانسته‌اند مذاکرات را به جایی که می‌خواهند برسانند.
مذاکرات وین این روزها در حالی پیگیری می‌شود که ایران و ایالات متحده از طریق متن مکتوب غیر رسمی، نظرات خود را در موضوعات چهارگانه رفع تحریم‌ها، اطمینان از رفع موثر تحریم‌ها، تعهدات هسته‌ای و راستی‌آزمایی ارائه کردند و تیم‌ها در حال بررسی این متون هستند.
دور هشتم مذاکرات لغو تحریم‌ها از ششم دی ماه در وین آغاز شده است هیئت‌های مذاکره کننده و کشورهای ۱+۴ سرگرم بحث درباره از سرگیری اجرای توافقات سال ۹۴ با تمرکز بر راستی‌آزمایی رفع تحریم‌ها و تضمین هستند.
باید گفت که لازمه دستیابی به یک توافق خوب در این دور از مذاکرات، نشان دادن اراده جدی‌تر متناسب با پیچیدگی‌ها و شرایط حاکم بر فضای مذاکرات از سوی همه طرف‌ها است.
گزارش پولیتیکو درباره روند مذاکرات وین و مرحله نهایی
نشریه پولیتیکو در گزارشی با پرداختن به تازه‌ترین مسائل مربوط به مذاکرات وین، تاکید کرد که مذاکرات در حال ورود به مرحله نهایی و تصمیم‌گیری درباره موضوعات اصلی است.
به گزارش ایسنا، نشریه پولیتیکو در گزارشی درباره روند مذاکرات وین نوشت، مقامات رسمی می‌گویند، مذاکرات احیای توافق هسته‌ای در حالی که مذاکره‌کنندگان برای مشورت‌ها و تصمیم‌گیری‌های سیاسی درباره اقداماتی که ظرف چند روز آینده باید انجام شود، به پایتخت‌ها بازمی‌گردند، در حال ورود به «مرحله نهایی» خود است.
پولیتیکو در ادامه می‌نویسد: دیپلمات‌های غربی برای احیای توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵، با ضرب‌الاجلی در اواسط فوریه مواجه‌اند که خودشان تعیین کرده‌اند. آنها می‌گویند نگران پیشرفتهای هسته‌ای سریع ایران از زمان خروج آمریکا از توافق در سال ۲۰۱۸ هستند، آنها همچنین نگران گزارش قریب‌الوقوع دیده‌بان هسته‌ای سازمان ملل هستند که انتظار می‌رود جزئیات بیشتری از توسعه‌های هسته‌ای ایران ارائه دهد که می‌تواند باعث ایجاد اصطکاک‌های جدیدی در این زمینه شود.
پیشرفت در مذاکرات وین
این نشریه همچنین آورده است: این یعنی چند هفته آتی در تعیین این که آیا توافق احیا خواهد شد یا مذاکرات بر هم خواهد خورد، اهمیتی حیاتی خواهد داشت. در بیانیه‌ای از سه کشور اروپایی فرانسه، آلمان و انگلیس که روز جمعه منتشر شد، آمده است، «ژانویه تا به امروز، حساس‌ترین دوره مذاکرات بوده است»، «همه واقفند در حال رسیدن به مرحله نهایی هستیم که مستلزم تصمیمات سیاسی است».
گزارش پولیتیکو می‌افزاید: یک مقام آمریکایی که در جریان این مسئله است، این احساس فوریت را منعکس کرده است. به گفته او، «هیچ کس نباید از این که ما در حال رسیدن به مرحله نهایی هستیم و نیاز به تصمیم‌گیری سیاسی در زمینه سخت‌ترین مسائل داریم، متعجب شود. به همین دلیل است که همه به پایتخت‌هایشان باز می‌گردند». در این زمینه، به نظر می‌رسید همه با نظر میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین موافق بودند که گفته بود، مذاکرات « به مرحله پیشرفتهای رسیده است که در آن نیاز به تصمیم‌گیری‌های سیاسی است.»
در ادامه این گزارش مطرح شد: طبق گفته مقاماتی که در جریان مذاکرات هستند، نتیجه می‌تواند به هر یک از این جهت‌ها بیش برود. در حالی که پیشرفت قابل توجهی نسبت به از سرگیری متزلزل مذاکرات در ماه نوامبر انجام شده است، آمریکا و ایران هنوز باید مسائل باقیمانده را حل‌وفصل کنند. یک دیپلمات ارشد غربی به شرط فاش نشدن نامش گفت: ما به پایان این مذاکرات چشم دوخته‌ایم اما مهم است بدانیم مسائل سیاسی اصلی در زمینه تمامی موضوعات هنوز حل‌نشده باقی مانده‌اند.
مسائل باقیمانده در مذاکرات وین
پولیتیکو می‌نویسد: یک دیپلمات ارشد غربی گفت، در زمینه موضوعات کلیدی پیشرفتهایی انجام شده است، از جمله درباره چگونگی محدودسازی دوباره برنامه هسته‌ای ایران، درباره چگونگی لغو تحریم‌های بازگردانده شده و مهم‌تر از همه، درباره توالی این اقدامات. اما مسئله توالی هنوز کاملا حل‌وفصل نشده است. به گفته این دیپلمات غربی، این مذاکرات «به کندی» پیش می‌روند. مشکل این است که پروسه توالی مستلزم آن است که مذاکره‌کنندگان اقداماتی را ترسیم کنند که آمریکا و ایران باید ظرف چند ماه، در صورت میسر شدن بازگشت به توافق هسته‌ای، انجام دهند.
این گزارش می‌افزاید: این موضوع می‌تواند شامل برداشتن گام اول از سوی آمریکا در زمینه لغو برخی از تحریم‌ها شود که شامل زمینه‌سازی اجرایی شدن تجارت جهانی با ایران می‌شود. ایران مایل است شاهد این باشد که تجارت با آن واقعا دوباره به جریان افتاده است تا راستی‌آزمایی کند که تحریم‌ها لغو شده‌اند، مثلا ببیند آیا می‌تواند یک نفت‌کش را بارگیری کند و آن را به کشوری خارجی بفروشد. ایران هم به نوبه خود، باید اقداماتی را برای پایین آوردن سطح برنامه هسته‌ای‌اش انجام دهد که احتمالا شامل انتقال مواد هسته‌ای اضافی به خارج از کشور و کنار گذاشتن برخی از سانتریفیوژهای پیش‌رفته‌اش خواهد شد که برای غنیسازی اورانیوم مورد استفاده قرار می‌گیرند. اگرچه مثل همیشه، اهمیت قضیه در جزئیات است که هنوز نهایی نشده است.