«برای بیماری همسرم به مطب یکی از پزشکان در سطح شهر مراجعه کردم، مبلغ ویزیت با دفترچه تامین اجتماعی 80 هزار تومان شد، اما منشی برای ثبت نسخه الکترونیکی در سیستم شش هزار و 500 تومان نیز مبلغ مازاد دریافت کرد، چرا باید برای ثبت نسخه از بیماران هزینه اضافی دریافت شود و جلوی چنین تخلفاتی گرفته نمی شود». این ادعا، گلایه یکی از شهروندان در تماس با ما است.
بنا به اظهارات مسئولان سازمان نظام پزشکی مشهد، افزایش تعرفه های پزشکی بر اساس تصمیم گیری شورای عالی تعرفه گذاری بیمه در قالب هزینه ویزیت نسخ الکترونیک گنجانده شده است، موضوعی که منجر به سردرگمی بیماران و دریافت کنندگان خدمات می شود و مرز تخلف و تعرفه واقعی خدمات را مبهم می سازد.
طرح نسخه الکترونیکی در سازمان تامین اجتماعی در اسفند 1397 و در سازمان بیمه سلامت در آبان 1398 به اجرا درآمد. از آن زمان تاکنون مشکلات اجرایی این طرح به طور کامل حل نشده است و اجرای طرح بدون آن که قوانین و دستورالعمل های آن به طور کامل به جامعه پزشکی ابلاغ و زیرساخت های آموزشی لازم برای آن فراهم شود، به مشکلات دامن زده است. موضوعی که حالا پس از اجرای آن به دلیل مشکلات متعدد، مسئولان نظام پزشکی مشهد اظهار می کنند در حال اقدام به برگزاری کلاس های آموزشی برای جامعه پزشکی هستند تا مرز تخلف و اشتباه سهوی پزشک تمیز داده شود و کار نظارت تسهیل شود.شایان ذکر است که سازمان نظام پزشکی مشهد آماری از تخلفات مربوط به نسخ الکترونیک در دست ندارد!
افزایش درصد نسخه نویسی الکترونیک به عنوان تنها شاخص موفقیت اشتباه بزرگی است
علیرضا صداقت، رئیس سازمان نظام پزشکی مشهد درخصوص گلایه مطرح شده از سوی این شهروند می گوید: واقعیت این است که آفت هایی بیشتر از این مسئله وجود دارد. ما نگران هستیم به دلیل مشکلات موجود در نسخه الکترونیک، بیماران از حق طبیعی خودشان در استفاده از بیمه چشم پوشی کنند. افزایش درصد نسخه نویسی الکترونیک به عنوان تنها شاخص موفقیت اشتباه بزرگی است که متاسفانه در تمام جلساتی که حضور دارم همین مسئله مطرح می شود. گاهی باید فیدبک و پایش خودمان را هم در نظر بگیریم. آیا این را هم در کنارش در نظر گرفتیم که بسیاری از افراد از خیر گرفتن خدمات از طریق بیمه گذشتند و دارو را آزاد تهیه می کنند؟ در واقع گزارش های این چنینی هم داریم.
وی می افزاید: گزارش های متعددی داریم مبنی بر این که بسیاری از بیماران با توجه به وضعیت الکترونیکی و بحث باند، خاموشی های مکرر مودم ها و کم شدن سرعت اینترنت، ساعت ها معطل یک نسخه نویسی الکترونیکی می شوند در حالی که همکاران من چه پزشک و داروساز آن را درست انجام می دهند اما درباره بحث مذکور گزارش هایی که به صورت شکایت به دست ما برسد ، وجود ندارد اما این گزارش ها را در سطح محیط شنیده ایم. قطعا گزارش هایی که به دست ما برسد با مصداق رسیدگی می کنیم و با موارد متخلف برخورد قاطع صورت خواهد گرفت.
افزایش تعرفه های پزشکی در قالب هزینه ثبت نسخه الکترونیک
بیتا میرزایی، معاون آموزش فنی و نظارت سازمان نظام پزشکی مشهد درباره دریافت هزینه بابت ثبت نسخه الکترونیک در مطب پزشکان می گوید: در سال های اخیر تعرفه های پزشکی برخلاف افزایش دیگر تعرفه های خدمات پزشکی تنها تعرفه هایی بود که افزایش آن هیچ مطابقتی با افزایش هزینه ها و نرخ تورم نداشت. به همین دلیل وقتی بحث ثبت نسخ الکترونیک مطرح شد این هزینه مازاد در ویزیت گنجانده شد. در واقع این مبلغ در قالب افزایش تعرفه خدمات پزشکی بوده است که نباید منوط به نسخه الکترونیک می شد، اما شورای عالی تعرفه گذاری بیمه آن قسمت را که افزایش تعرفه بوده، در قالب نسخ الکترونیک گنجانده است.
این اقدام شاید خیلی هم درست نباشد چراکه این ذهنیت برای مردم و گیرندگان خدمات ایجاد می شود که الان چرا باید بابت ثبت نسخه الکترونیک پول بپردازیم. از طرفی محاسبه این مقدار برای مردم دشوار است. این مبلغ چیزی بین 10 تا 15 هزار تومان مورد مناقشه بود که درنهایت با مبلغی حدود 10 هزار تومان یا کمتر تصویب شد. وی می افزاید: در خصوص گلایه مذکور شهروند باید دید ویزیت اصلی که گرفته می شود چقدر است و این شش هزار و 500 تومان را به آن اضافه کرد. آن گاه بررسی کنیم که مجموع این مبلغ از کل مبلغ ویزیت و مبلغی که بابت دریافت ثبت نسخه الکترونیک به پزشکان اجازه داده شده، بیشتر خواهد بود یا خیر.
وی در پاسخ به این سوال که شهروندان چگونه متوجه دریافت هزینه های مازاد خارج از سیستم تعرفه شوند، می گوید: نظام پزشکی تعرفه ها را سالیانه اعلام می کند. جدول هایی وجود دارد که تعرفه تمام خدمات در آن مشخص است. هم اکنون در آستانه تعرفه برای سال جدید هستیم و پیشنهاد می کنم رسانه ها در اطلاع رسانی میزان تعرفه ها با ما همکاری کنند تا شهروندان ارزش گذاری خدمات را بدانند. از طرفی هم نظام پزشکی و دانشگاه علوم پزشکی اعلام کرده اند که پزشکان موظف هستند تعرفه خدمات را در مطب نصب کنند، در غیر این صورت شهروندان می توانند این موارد را گزارش دهند. وی خاطر نشان می کند: همکاران ما در جامعه پزشکی برای تسهیل کار در نسخ الکترونیک کاربری و کد کاربری خود را در اختیار کسی قرار ندهند چون این مسئله مشکلاتی را در جابه جایی نسخ ایجاد کرده است.
نظام پزشکی مشهد درخصوص تخلفات نسخ الکترونیکی آماری در دست ندارد
معاون آموزش فنی و نظارت سازمان نظام پزشکی مشهد درباره میزان تخلفات شناسایی شده در حوزه نسخ الکترونیک می گوید: در خصوص نسخ الکترونیک هنوز در ابتدای راه هستیم. بنابراین هنوز تخلفی به آن صورت گزارش نشده است که بخواهیم پیگیری کنیم. هرچند در بازدیدهای روزمره مان این مسئله هم در کنار دیگر موارد بررسی می شود، اما این کار برای نسخ الکترونیک به شکل برنامه ریزی شده ای هنوز صورت نگرفته است. البته بیشتر بازدیدها در خصوص نسخ الکترونیک توسط خود سازمان های بیمه گر اتفاق می افتد.
قوانین و دستورالعمل ها در حوزه نسخه الکترونیک برای پزشکان به طور کامل تعریف نشده است
میرزایی درباره نداشتن آماری مشخص در خصوص تخلفات مربوط به نسخ الکترونیک می افزاید: هم اکنون ما هنوز در شروع راه برگزاری دوره های آموزشی برای همکاران مان هستیم که با همکاری نظام پزشکی و دوره های بیمه گر این دوره ها برگزار خواهد شد. با توجه به این که این فرایند با این همه مشکل در حال اجرا ست و آموزش های لازم هنوز اتفاق نیفتاده، پس بسیاری از موارد شاید تخلف نباشد، بلکه حاکی از نداشتن آشنایی و آگاهی از کار درست با سامانه است. بنابراین این موارد تخلف نیست و اشکالات ناشی از ورود ناگهانی و تعیین ضرب الاجلی ورود به سیستم نسخ الکترونیک است. همچنین نامشخص بودن تعداد نسخه های تجویزی، تعداد خدمات پاراکلینیک و... به طور روزانه از مسائلی است که برای همکاران ما تعریف نشده است.
بنابراین وقتی شما در یک حوزه قوانین و دستورالعمل ها را به درستی تعریف نمی کنید، چنین انتظاری نمی توانید داشته باشید. زمانی این موارد تخلف محسوب می شود که چند ماهی از آزمون و خطا بگذرد، دوره های آموزشی گذاشته شود و قوانین و دستورالعمل ها به همکاران ما به طور کامل ابلاغ شود.معاون آموزش فنی و نظارت سازمان نظام پزشکی مشهد در پاسخ به این سوال که چرا قبل از اجرای این طرح دوره های آموزشی برگزار نشد، می گوید: وقتی سازمان های بیمه گر استان را از این موضوع مطلع می کنیم، خیلی از موارد و مشکلاتی موجود را کشوری ذکر می کنند.
با توجه به ضرب الاجلی بودن ورود به سیستم نسخ الکترونیکی، هر چه بیشتر همکاران شروع به کار کردن با این سیستم می کنند اشکالات بیشتر نمایان می شود. ما درخواست مان این بوده است که این ضرب الاجل ها برداشته شود و این روند تدریجی اتفاق بیفتد تا نواقص رفع شود چرا که خود به خود همه جذب این سیستم می شوند. وی می افزاید: یک سری از آموزش ها را خود سازمان های بیمه گر شروع کرده اند. ما هم از نیمه دوم بهمن به صورت حضوری در گروه های کوچک و جداگانه برای قشرهای مختلف جامعه پزشکی کلاس های آموزشی را برگزار می کنیم. برای کسانی که ثبت نام نمی کنند جریمه ای در نظر گرفته نشده است، اما برای کسانی که وارد دوره آموزشی می شوند امتیازاتی در نظر گرفته می شود./ روزنامه خراسان