در حالی که به گفته وزیر صمت طرح جدید قیمت‌گذاری بر روی کالا موجب کاهش قیمت کالا ها می‌شود، اما فعالان صنفی معتقدند که زمینه اجرای این طرح فعلا فراهم نیست.
طرح درج قیمت تولید کننده به جای قیمت مصرف کننده بر روی کالا با تصمیم وزیر صنعت، معدن و تجارت به منظور شفاف‌سازی قیمت از مدتی پیش عملیاتی شده است.
براساس این طرح تولیده کننده از این پس باید قیمت تمام شده کالاهای تولیدی را بر روی کالا ثبت و فروشگاه‌ها و واحدهای صنفی نیز مکلف به درج قیمت مصرف‌کننده هستند.
بنابراین وزارت صمت برای مقابله با گرانفروشی، طرح درج قیمت تولید کننده را از 14 قلم کالا آغاز کرده است و این طرح به سرعت در حال اجرا و توسعه است.
این کالاها در حال حاضر، شامل 7 کالای سوپرمارکتی دستمال کاغذی، آب معدنی، آب میوه‌ها ، نوشابه گازدار ، ماءالشعیر، پودر لباسشویی، پوشک بچه و 7 قلم کالای سرمایه ای شامل انواع لوازم خانگی کوچک وبزرگ مانند غذاساز، نوشیدنی ساز، چرخ گوشت، مایکروویو، تلویزیون، یخچال فریزر و ماشین لباسشویی است.
براساس اعلام وزارت صمت، هدف از اجرای این طرح علاوه بر مقابله با گرانفروشی و شفاف‌سازی قیمت‌ها، بهره‌مندی قانونی و منطقی هر یک از عوامل زنجیره تولید، توزیع و عرضه از سودهای مصوب قانونی و همچنین کاهش بهای پرداختی توسط مصرف کنندگان است.
درج و نصب برچسب قیمت توسط آخرین حلقه توزیع کالاها باعث بهره مندی از نرخ‌های رقابتی برای مصرف کنندگان و تولیدکنندگان بوده و اعمال مدیریت فروش از مزیت‌های طرح مذکور خواهد بود.
شفافیت در اطلاعات اقتصادی، کاهش قیمت تمام شده کالا برای اصناف و حذف واسطه‌های غیر ضرور از دیگر مزایای اجرای این طرح از سوی وزارت صمت عنوان شده است.
همچنین عنوان شده که یکی از مشکلات درج قیمت مصرف‌کننده بر کالاها مسئله تخفیف‌های کف بازار و تخفیف‌های بدون مبنای 50 درصدی قیمت کالاها بود.
* کاهش قیمت برخی نوشیدنی‌ها بعد از اجرای طرح درج قیمت تولید کننده
با وجود اینکه برای این طرح مزایای زیادی از سوی وزارت صمت مطرح شده است و حتی روز گذشته، سید رضا فاطمی امین وزیر صمت اعلام کرد که از زمان اجرای این طرح در برخی از کالاهای مشمول از جمله نوشیدنی‌ها شاهد حدود 3 هزار تومان کاهش قیمت هستیم، اما از سوی فعالان بازار برای آن مشکلاتی عنوان شده است.
* قیمت منصفانه مصرف کننده با ثبت درج قیمت تولید کننده روی کالا مشخص نیست
قاسمعلی حسنی دبیر اتحادیه بنکداران مواد غذایی تهران در این باره گفت: زمینه اجرای این طرح فراهم نیست و بهتر بود که وزارت صمت قبل از اجرا از طریق رسانه‌ها نحوه درج قیمت و محاسبه قیمت نهایی (قیمت مصرف‌کننده) را آموزش می‌داد تا مصرف‌کننده بداند کالا را با چند درصد سود، خریداری می‌کند.
وی همچنین بیان داشت: با توجه به عدم شفاف‌سازی دقیق هزینه‌هایی مانند حمل و نقل، انبارداری در کشور، این موضوع می‌تواند بر روی قیمت مصرف کننده تاثیرگذار باشد.
وی با بیان اینکه قیمت منصفانه برای مصرف‌کننده مشخص نیست، گفت: فروشنده می‌تواند دلایل مختلفی برای قیمت عرضه ذکر کند و خریدار نمی‌تواند متوجه شود که قیمت اعمال شده منطقی است یا خیر؟
وی گفت: اگرچه قرار است این طرح فعلا به صورت آزمایشی اجرا شود، اما بهتر بود در این مدت کالاهای محدودتری مشمول می‌شد، تا در صورت عدم موفقیت، راحت‌تر اوضاع مدیریت می‌شد.
* زمان اجرای طرح قیمت تولید کننده بر روی کالا مناسب نیست
اکبر پازوکی رئیس اتحادیه تولید کنندگان و فروشندگان لوازم خانگی در گفت‌وگو با فارس در رابطه با مشکلاتی که اجرای طرح قیمت تولید کننده در صنف لوازم خانگی بوجود خواهد آورد، گفت: صنف لوازم خانگی با اصل این طرح مشکلی ندارد، اما زمان اجرای آن به دلیل نوسانات قیمت مواد اولیه و نوسانات ارز مناسب نیست.
رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و فروشندگان لوازم خانگی گفت: اگر این طرح در زمان ثبات قیمت‌ها اجرا می‌شد، اشکالی نداشت، اما اکنون با توجه به اینکه مدام قیمت تولید کننده در حال تغییر است در بخش عرضه فروشنده با مشکلات بسیار مواجه خواهد شد.
وی اظهار داشت: در حال حاضر براساس مصوبه سال 66 سازمان حمایت تولید کننده لوازم خانگی یک لیست سه ستونه شامل قیمت تولید کننده، قیمت عمده فروشی و قیمت مصرف کننده به سازمان حمایت ارائه می‌دهد و قیمت فروش برای فروشنده کاملا مشخص است، اما طرح جدید با توجه به نوسانات قیمت برای فروشندگان مشکلات زیادی را خواهد داشت و مدام فروشندگان با نوسانات قیمت مواجه خواهند بود.
به گزارش فارس، خرده‌فروشان نیز چندان از اجرای این طرح رضایت ندارند، زیرا معتقدند که پیش از این خریدار براساس قیمت مصرف کننده که بر روی کالا درج می‌شد نسبت به قیمت کالا اطمینان داشت، اما اکنون برای خریداران این شک و شبهه به وجود می‌آید که مبادا کالا را گران‌تر از قیمت واقعی خریداری کند.
وی افزود: متاسفانه مردم همواره عامل گرانی کالا را اصناف می‌دانند و اکنون نیز که قیمت مصرف کننده از روی برخی کالاها حذف شده است این شک و شبهه بیشتر برای آنها ایجاد می‌شود.
* سود واحدهای صنفی مشخص و شفاف است
قاسم نوده فراهانی رئیس اتاق اصناف تهران نیز درباره دستورالعمل الزام درج قیمت تولید بر روی ۱۴ قلم کالا، گفت: اتاق اصناف براساس اقدام سازمان حمایت از تولیدکننده و مصرف کننده برای درج قیمت تمام شده کارخانه روی کالا، بخش‌نامه‌ای را به واحدهای صنفی ابلاغ کرد که بر اساس آن سود واحدهای صنفی مشخص و شفاف باشد.
وی ادامه داد: هر ساله در وزارت اقتصاد و دارایی بر اساس کارشناسی‌های انجام شده، ضرایب سود واحدهای صنفی محاسبه و از طریق اتاق اصناف به اتحادیه‌های زیرمجموعه ابلاغ می‌شود. هر واحد صنفی بر اساس این ابلاغ سود خود را به‌صورت شفاف می‌داند و موظف است این مبنا را در افزایش به قیمت کارخانه مدنظر قرار داده و به مصرف‌کننده ارائه کند.
رئیس اتاق اصناف تهران توضیح داد: هدف از پیگیری این روند در وزارت صمت و وزارت اقتصاد و دارایی در مرحله اول حذف دلالان است و بناست که کالا از تولید به مصرف باشد تا تولیدکننده بتواند به‌صورت مستقیم کالای خود را به دست مردم برساند؛ سود کارخانه بر مبنای قیمت‌گذاری سازمان حمایت مشخص و شفاف است که با درج آن بر روی کالا از سوءاستفاده دلالان و دست‌به‌دست شدن و افزایش قیمت این کالاها جلوگیری شود.