یک تحلیلگر ارشد روابط بینالملل گفت: این گونه به نظر میرسد که ایران انتظاراتش را برای حصول توافق کاهش داده و ما هم بارها در مصاحبههایمان بر این موضوع تاکید داشتیم که ایران باید انتظاراتش را واقع بینانه کند و شاهد بودیم که آقای انریکه مورا، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هم پس از نشست روز گذشته کمیسیون مشترک برجام از روند مذاکرات رضایت داشتند.
علی بیگدلی در گفتوگو با ایلنا، در ارزیابی روند مذاکرات وین برای احیای برجام و در پاسخ به این سوال که به نظر میرسد در شش دور اولیه و همچنین در دورهای هفتم و هشتم عدم مذاکره مستقیم ایران و آمریکا دلیل اصلی عدم پیشرفت مذاکرات و همچنین ایجاد برخی سوءتفاهمها و سوءبرداشتها شده است؛ این مذاکرات با واسطهگری تروئیکای اروپایی و روسیه و چین را تا چه میزان در روند کند مذاکرات و عدم دستیابی به تفاهم تاکنون موثر میدانید، گفت: قطعا موثر است و من در مصاحبههای قبلی خود نیز مطرح کرده بودم که ایران و آمریکا باید به طور مستقیم با یکدیگر وارد مذاکره شوند؛ چراکه این آمریکا است که باید تصمیم نهایی را بگیرد کما اینکه در زمان توافق ۲۰۱۵ هم آقایان ظریف و کری در مذاکره مستقیم توانستند به توافق دست پیدا کنند. در حال حاضر ۳ کشور اروپایی و روسیه و چین در مذاکرات وین نقش واسطهگری میان تهران و واشنگتن دارند.
وی ادامه داد: با این حال یک نکته تاریک در این میان وجود دارد و آن این است که دولت جدید و تیم مذاکرهکننده آن به دلیل اینکه بیش از اندازه درگیر در کانونهای قدرت جناح راست هستند ممکن است موقعیت را از دست بدهند و به همین دلیل تیم مذاکرهکننده ما بیش از آنکه دلواپس و بیقرار مذاکرات وین باشد، پاسخگوی کانونهای قدرت در داخل کشور است و همین امر نیز سبب شده که حصول توافق به تاخیر بیفتد. عدم مذاکره مستقیم عامل مهمی است اما عامل قطعی دلبستگی تیم مذاکرهکننده ما به کانونهای پرقدرت داخلی است. البته به نظر میرسد ایران این بار تصمیم دارد مذاکرات را به سرانجام برساند چرا که ما از سه جهت فضای بینالمللی، منطقهای و داخلی تحت فشار هستیم.
وی افزود: شرایط بسیار ناگواری در فضای اقتصادی ما حاکم است؛ هر روز با تنگی معیشت مردم و نارضایتیهایی مواجه هستیم که تداوم این شرایط برای نظام مفید نخواهد بود و با صحبتی که آقای امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه داشتند که ما به دنبال آزادسازی فروش نفت هستیم این گونه به نظر میرسد که ایران انتظاراتش را برای حصول توافق کاهش داده و ما هم بارها در مصاحبههایمان بر این موضوع تاکید داشتیم که ایران باید انتظاراتش را واقعبینانه کند و شاهد بودیم که آقای انریکه مورا، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هم پس از نشست روز گذشته کمیسیون مشترک برجام از روند مذاکرات رضایت داشتند.
این تحلیلگر روابط بینالملل همچنین در پاسخ به این سوال که پیش از آغاز روند مذاکرات برای احیای برجام اینگونه به نظر میرسید که سه کشور اروپایی قرار است نقش تسهیلگر مذاکرات میان ایران و ایالات متحده را ایفا کنند اما پیشبرد مذاکرات نشان داد که تروئیکای اروپایی گاهی نقشی غیرسازنده و بعضا مخرب را پیش گرفتهاند، این سه کشور چه هدفی را دنبال میکنند و آیا میتوان گفت E3 از احیای برجام گذر کرده است، گفت: اقدامات سه کشور اروپایی را میتوان در چهارچوب سیاست فشار بر تهران تفسیر کرد؛ غرب در تلاش است تا فضای بینالملل و منطقهای را علیه ایران تحریک کنند. البته از میان سه کشور اروپایی، فرانسه از مذاکرات ابتدایی برجام نیز این مشکل را با ایران داشت و به همین دلیل هم دیدیم مذاکرهکننده ارشد ایران با مذاکرهکننده فرانسه بصورت دوجانبه گفتوگو کرد.
بیگدلی در پاسخ به این سوال که آمریکا و سه کشور اروپایی ضربالاجلی را برای دستیابی به توافق مطرح کرده و نماینده روسیه نیز تلویحا در توئیتی این ضربالاجل را تائید کرد، آیا این تاریخ مطرح شده به راستی ضربالاجل طرفین برجام برای پایان مذاکرات است یا این سخنان را هم باید در همان چهارچوب فشار بر ایران تفسیر کنیم، گفت: اگر ایران بخواهد با مطرح کردن انتظاراتی همچون تضمین و پرداخت غرامت که در قاموس دیپلماسی نوین جایی ندارد به روند مذاکرات ادامه دهد، قطعا به نتیجه نخواهیم رسید اما به نظر میرسد ایران دیپلماسی نرمتری را برای دستیابی به توافق در پیش گرفته است. معتقدم این ضربالاجل واقعی است چرا دیگر هیچ کشوری نباید اجازه داشته باشد تا زمان را در مسیر دستیابی به توافق تلف کند.