روز گذشته روند معاملات در روند بازار سرمایه کاهشی بود و این بازار هفته جدید را هم مانند هفته‌های گذشته با چراغ قرمز آغاز کند. روز شنبه شاخص کل بورس با افت ۴۹۴۱ واحد رقم یک میلیون و ۳۴۴ هزار واحد را ثبت کرد. تداوم رنگ قرمز شاخص بورس دیگر مسئله عجیب‌وغریب نیست و سهام‌داران به دیدن افت‌های پی‌درپی شاخص عادت کرده‌اند.
اوایل سال 99 بازار سرمایه با شکستن رکوردهای تازه و بازدهی خیره‌کننده، نظر بسیاری از مردم را به خود جلب کرد. در آن زمان صحبت از داشتن کد بورسی، خرید و فروش، ارزیابی سهام و تشویق افرادی که هنوز موفق به دریافت کد بورسی نشده بودند به گرفتن کد بورسی نقل محافل شده بود و سهام‌داران خود را در ابتدای راه خوشبختی می‌دیدند، اما مردادماه سال گذشته ورق بورس برگشت و ریزش شاخص همه را شوکه کرد از آن پس صحبت از امید و آرزوها در این بازار جای خود را به ریزش‌های ادامه‌دار و سنگینی، متضرر شدن میلیون‌ها سهامدار و از دست رفتن بخش عمده‌ای از سرمایه‌ها داد و تنور داغ بازار سرمایه به یک‌باره سرد شد. پس از ریزش‌های پی‌درپی به جز سهام‌داران، کارشناسان و برخی از نمایندگان مجلس نسبت به وضعیت پیش‌آمده در بورس انتقاد کردند اما انتقادها و ارائه راهکارها برای نجات سرمایه‌های مردم راه به جایی نبرد و وضعیت آشفته بورس همچنان ادامه دارد.
سودی که دانه‌درشت‌ها به جیب زدند بازگردانده شود
محمد حسن‌آصفری، نماینده مردم اراک در مجلس شورای اسلامی یکی از افرادی است که بارها اعتراض خود را نسبت به وضعیت و مشکلات بازار سرمایه مطرح کرده است. وی اخیرا در رابطه با مشکلات بازار سرمایه در صفحه شخصی خود در توئیتر، نوشته است:« اگر قوه قضائیه پنجاه نفر از آن دانه درشت‌هایی را که در بورس بالای صد میلیارد تومان سود کردند و یک ماه قبل از ریزش بورس سرمایه‌های خود را از آن خارج کرده را احضار کند و فقط ۶۰ درصد از سودی را که با سوءاستفاده به جیب زده‌اند را برگرداند، مشکل مردمی که زندگی خود را فروختند و به بورس آوردند حل می شود. (اسامی مشخص است)»
آصفری در پایان توئیت خود از هشتگ «کجاست شلاق عدالت» استفاده کرده است.
فضا برای سوءاستفاده آماده بود
عباسعلی حقانی نسب کارشناس بازار سرمایه، با اشاره به توییت نماینده مجلس در رابطه با مشکلات بازار سرمایه به «ابتکار» گفت: سال ۹۹ یک سال استثنایی در کل تاریخ بازار سرمایه بود که از همان ابتدا با تغییر رئیس سازمان بورس، کسری بودجه، رشد نرخ بهره بانکی و ورود افراد ناآگاه و نابلد ساختاری را به وجود آورد و در این ساختار قطعاً افرادی بودند که اطلاعات و اخبار بیشتری نسبت به سهام‌داران معمولی داشتند و توانستند قبل از ریزش از بازار خارج شوند.
این کارشناس بازار سرمایه با انتقاد از نحوه سرمایه‌گذاری‌ها و غیرحرفه‌ای بودن بازار ادامه داد: متاسفانه در سال ۹۹ افراد ناآگاه وارد بازار سرمایه شدند و بخش عمده ورود مردم به بازار سرمایه به صورت مستقیم بود، به عبارت دیگر یعنی افرادی که با بازار سرمایه آشنا نبودند مستقیماً وارد بازار شدند. البته هنوز هم ساختار بازار سرمایه ما یک ساختار غیرحرفه‌ای بوده و عملاً بخش عمده از بازار سرمایه توسط افراد غیر حرفه‌ای و ناآگاه مبادله و معامله می‌شود و هنوز سهم سرمایه‌گذاری غیر مستقیم در بازار سرمایه ما سهم کم و ناچیزی است. این درحالی است که سهم سرمایه‌گذاری مستقیم که مردم مستقیماً از طریق کارگزاری‌ها سهمی را خریداری می‌کنند بالا بوده، بنابراین در شرایطی که بازار غیر حرفه‌ای بود و سهم‌ها توسط افراد نابلد معامله می‌شد قطعاً فضا برای سوءاستفاده وجود داشته و نمی‌توان منکر این قضیه شد.
حقانی‌نسب در ادامه صحبت‌هایش با تاکید بر ضروری بودن بررسی وضعیت بازار سرمایه ادامه داد: زمانی که بازار با اتفاقات جدیدی روبه‌رو شده بود افرادی که اطلاعات و اخبار بیشتری در دست داشتند توانستند سودی را کسب کنند. این مسئله می‌تواند بسیار تاثیرگذار باشد و معتقدم باید این موضوع را به عنوان یک کیس بسیار مهم مورد بررسی قرار داد.
این کارشناس بازار سرمایه افزود: در طول بررسی این مسئله مهم ممکن است هیچکس محکوم نشود و ثابت نشود که برخی افراد با رانت اطلاعاتی توانستند از مردم بی دفاع در بازار سرمایه سوءاستفاده کنند اما با این احتمال هم باید این مسئله مورد بررسی قرار بگیرد و نتایج بررسی‌ها شفاف اعلام شود.
بازار با بازگشت سود سوءاستفاده‌کنندگان به حرکت در می‌آید
حقانی نسب در پاسخ به این پرسش که آیا با بازگشتن نیمی از سود افرادی که از شرایط بازار سرمایه سوءاستفاده کرده‌اند می‌توان ضرر و زیان سهام‌داران و بازار را جبران کرد یا خیر گفت: هنوز این مسئله به طور شفاف و قطعی مشخص نشده و نمی‌دانیم که ۶۰ درصد سود افرادی که از شرایط بازار سوءاستفاده کرده‌اند چقدر بوده است اما اگر سودی که به آن اشاره شده است مبالغی بالای ۲۰ هزار میلیارد تومان باشد قطعا اثرگذار خواهد بود و بازار سرمایه با توجه به شرایطی که وجود دارد حرکت خواهد کرد./ ابتکار