هفتمین دور مذاکرات هستهای در وین پایتخت اتریش در حالی به پایان رسید که دیپلماتهای اروپایی از تغییرات مکرر در متن توافقات حاصل شده پیشین توسط تیم جدید ایران ابراز «نگرانی و ناامیدی» کردند.
بعد از تعطیلی حدودا شش ماهه از آخرین دور گفتگوها بر سر احیای برجام که در پایتخت اتریش برگزار شده بود، دولت آقای ابراهیم رئيسی بالاخره پذیرفت که ایران را بار دیگر به مذاکرات هستهای بازگرداند. این دور از گفتگوها که نخستین در دولت جدید و هفتمین از زمان روی کار آمدن دولت جو بایدن در آمریکا به شمار میرود بعد از ظهر روز جمعه 3 دسامبر (12 آذر)، بعد از 5 روز به پایان رسید.
انریکه مورا، نماینده اتحادیه اروپا در این مذاکرات پس از برگزاری نشست کمیسیون مشترک در اظهاراتی با اشاره به مفید بودن گفتگوها در این دور افزود: «گفتگوها ادامه مییابد و همه طرفها در حال بررسی پیشنهادها هستند. ما برای چند روز مذاکرات را متوقف میکنیم و چهارشنبه یا پنجشنبه هفته آینده پس از مشورتهای بیشتر بار دیگر به وین باز میگردیم.»
معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا همچنین در عین حال تاکید کرد که گفتگوها آسان نیست و مشکلات زیادی در این مسیر وجود دارد. ضمن اینکه به بیان او زمان هم نامحدود نخواهد بود.
از سوی دیگر علی باقری کنی، معاون سیاسی وزیر امور خارجه در گفتگو با خبرنگاران افزود: « طرفهای مقابل احساس نیاز کردند که برای بررسی پیشنهادات ایران و ارائه پاسخ به این طرحها باید برای مشورت راهی پایتختهای خود شوند.»
معاون پیشین سعید جلیلی در تیم مذاکره کننده همچنین در ادامه افزود: «ایران این فرصت را به طرفهای مقابل داد تا پس از مشورت با پایتختهای خود هفته دیگر برای ادامه گفتگوها بار دیگر به وین بازگردد و مذاکرات پی گرفته شود.»
در سوی مقابل اما دیپلماتهای ارشد سه کشور اروپایی در متنی که در اختیار خبرگزاریها قرار دادهاند از طرحهای ارائه شده تیم ایرانی در این گفتگوها ابراز ناامیدی و نگرانی کردند. در بخشی از این متن که بدون اشاره به نام این دیپلماتها منتشر شده آمده است: «تیم ایرانی تغییرات عمدهای در متن طرحهای خود نسبت به آنچه پیشتر در شش دور مذاکرات بین طرفین توافق شده بود انجام داده که برخی از آنها با متن توافق سال ۲۰۱۵ برجام ناسازگار است.»
این دیپلماتهای اهل کشورهای انگلیس، فرانسه و آلمان همچنین در ادامه با ابراز تردید در خصوص چشمانداز آتی مذاکرات افزودند: «بر اساس طرح ارائه شده توسط تیم ایرانی مشخص نیست که تحت چه بازه زمانی منطقی میتوان شکافهای موجود بین مواضع طرفین را برطرف کرد.»
در ادامه این متن دیپلماتهای اروپایی بار دیگر بر تعهد کشورهای خود در خصوص ادامه مذاکرات تاکید کردهاند اما در عین حال بر این نکته پافشاری نمودند که «زمان در این خصوص در حال اتمام است.»
همچنین امانوئل ماکرون، رئیس جمهوری فرانسه که در دوبی حضور دارد پس از پایان این دور از گفتگوها در گفتگو با خبرنگاران در خصوص نتایج به دست آمده در وین ابراز ناامیدی کرد و افزود: «به نظر میرسد این دور از گفتگوها بر سر برنامه هستهای ایران ناموفق بوده است. به احتمال زیاد این مذاکرات در کوتاه مدت ادامه پیدا نمیکند.»
نماینده چین در این مذاکرات هم پس از پایان نشست کمیسیون مشترک با تاکید بر اینکه هنوز کارهای بیشتری برای انجام وجود دارد تایید کرد که مذاکرات هفته آینده در وین پی گرفته خواهد شد.
ساعاتی پیش از برگزاری نشست کمیسیون مشترک، حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه در تماسی تلفنی با جوزپ بورل، مسئول دستگاه سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفتگو کرد. رسانههای ایران گزارش دادهاند که آقای امیرعبداللهیان در این تماس تاکید کرده که غرب ابتکار عمل واقعی خود را در لغو تحریمها به کار بندد. وزیر امور خارجه همچنین در بخش دیگری از این گفتگو روند گفتگوهای وین را خوب اما کند دانسته است.
به هر ترتیب مذکرات بر سر احیای توافق هستهای ایران در حالی روز جمعه و پس از ۵ روز گفتگو به پایان رسید که مطابق انتظار مسیر دشواری برای توافق میان طرفین مشاهده میشود. تیمهای مذاکره کننده پس از بازگشت به پایتختها و استراحت چند روزه بار دیگر اواخر هفته آینده به پایتخت اتریش باز میگردند تا گفتگو بر سر احیای توافق هستهای سال ۲۰۱۵ را از سر بگیرند.
واکنش به ادعای سختگیرانه بودن پیشنهادات ایران
مذاکره کننده ارشد ایران:
میگفتند که این پیشنهادات با دیدگاههای ما انطباق ندارد، ما نیز گفتیم که این طبیعی است و قرار نیست که ما در مذاکرات مطالبی را بگوییم که مطابق با دیدگاههای شما باشد.
ما مطالب را بر اساس دیدگاهها، منافع و سیاستهای کشور خود مطرح میکنیم.
هیچ طرف اروپایی ادعا نداشت که پیشنهادات ایران مبنای حقوقی و قانونی ندارد.