بانک مرکزی در شرایطی سقف بازپرداخت کارت اعتباری را به 60 ماه و مبلغ آن را به 200 میلیون افزایش داد که ابهام هایی درباره کارایی این کارت ها برای بهبود قدرت خرید مردم وجود دارد.
بانک مرکزی بخشنامه اصلاح شده کارت اعتباری مرابحه را به روز رسانی کرد که بر اساس آن، افزایش سقف تسهیلات از 50 به 200 میلیون تومان در تیرماه، اعمال شده و همچنین سقف مهلت بازپرداخت از 36 به 60 ماه افزایش یافته است. در این زمینه بررسی ها نشان می دهد که در صورت دریافت سقف تسهیلات، اقساط آن حدود پنج میلیون تومان در ماه خواهد بود.
به گزارش ایران جیب از خراسان، کارت اعتباری یکی از ابزارهای تسهیلاتی است که به تازگی در شبکه بانکی مورد توجه قرار گرفته است. مزیت عمده این کارت ها این است که دردسرهای سنتی دریافت تسهیلات از بانک را ندارد. ضمن این که به اصطلاح اعتبار آن گردشی است. یعنی بانک پس از پرداخت هر قسط توسط دارنده کارت، پس از کسر کارمزد اصل اعتبار را مجدد به حساب کارت باز می گرداند و دارنده می تواند دوباره آن را مصرف کند.
طبق این روش تسهیلات، متقاضی پس از انجام فرایند اعتبارسنجی توسط بانک، کارت اعتباری خود را از بانک دریافت می کند و می تواند تا سقف تعیین شده، کالا یا خدمات خریداری کند.طبق گزارش تسنیم، فرمول محاسبه توان بازپرداخت اقساط به این صورت است: در صورتی که متقاضی حقوق بگیر باشد، مبلغ اقساط در مقایسه با 40 درصد خالص دریافتی فیش حقوقی ملاک خواهد بود و از آن نباید بیشتر باشد. برای مشاغل آزاد که فیش حقوقی ندارند ملاک پرداخت وام یا معدل حساب (در صورت داشتن حساب در همان بانک ) یا گردش حساب در دیگر بانک هاست.پس از هزینه اعتبار کارت اعتباری توسط دارنده، بانک در بازه های زمانی یک ماهه صورت حساب این خریدها را به دارنده کارت اعتباری ارائه می کند و وی باید طبق قرارداد خود با بانک در این خصوص ، این اعتبار را هفت روزه تسویه کند. در صورتی که از این مدت برای تسویه حساب رد شود، وی باید آن را در قالب نسیه، همراه با سود تسهیلات، به صورت دفعی و در بازه زمانی که در قرارداد آمده تسویه کند. البته یک گزینه دیگر هم هست و آن این است که امکان تقسیط این تسهیلات با نرخ سود عقود غیر مشارکتی (هم اینک 18 درصد) وجود خواهد داشت.
شرایط جدید کارت اعتباری
با این اوصاف، بانک مرکزی دیروز ضمن بخشنامه ای، تازه ترین شرایط دریافت کارت اعتباری را اعلام کرد. در این بخشنامه، افزایش سقف تسهیلات کارت اعتباری از 50 به 200 میلیون تومان را که در تیر امسال اعلام شد اعمال کرده است. همچنین حداکثر دوره بازپرداخت تسهیلات این کارت ها نیز از 36 ماه به 60 ماه افزایش یافته است. این جزئیات جدید نشان می دهد که دریافت تسهیلات 200 میلیون تومانی با نرخ سود 18 درصد و سقف مهلت 60 ماهه، اقساطی معادل پنج میلیون تومان خواهد داشت. رقمی که نسبت به شرایط قبلی یعنی سقف بازپرداخت 36 ماهه، دو میلیون و 150 هزار تومان کاهش یافته است. از سوی دیگر با فرض فرمول یاد شده برای اعتبارسنجی، ملاحظه می شود یک حقوق بگیر باید حداقل 12 میلیون و 500 هزار تومان خالص دریافتی داشته باشد تا بتواند این سقف وام را دریافت کند و در صورتی که دریافتی کمتری داشته باشد کارت اعتباری با مبلغ کمتری دریافت می کند.
کارت اعتباری از آن چه هست تا آن چه می تواند باشد
کارت اعتباری مدت هاست در کشورهای دنیا رواج یافته و به ابزار متعارف تامین نیازهای روزمره زندگی مردم تبدیل شده است. با این حال، به نظر می رسد در کشور ما عواملی وجود دارد که تقاضا برای این کارت ها را برای همه آسان نمی کند. مهم ترین آن، قدرت خرید پایین مردم نسبت به بهای کالاها به خصوص کالاهای با دوام و همچنین تسهیلات بانکی است. همان طور که دیدیم، محاسبه فوق (با فرض یاد شده) نشان داد که بهره مندی از سقف وام کارت اعتباری با اقساط پنج میلیون تومانی به حقوق بیش از 12 میلیون تومان در ماه نیاز دارد. رقمی که بالطبع از دسترس بسیاری از مردم دور خواهد بود. از سوی دیگر و اگر بخواهیم در این زمینه هم کمی دقیق تر شویم، یکی از عوامل مهم افزایش قدرت خرید مردم در برابر تسهیلات بانکی، در مدل کارت های اعتباری، نرخ سود بانکی است.
در شرایطی که به عنوان مثال در برخی کشورها، به موازات نرخ پایین سود بانکی، نرخ سود تسهیلات این کارت ها، تک رقمی بوده و حتی به کمتر از 5 درصد نیز می رسد، این رقم برای کشور ما 18 درصد است. همین عامل، موجب رشد قابل توجه اقساط خواهد شد. می توان محاسبه کرد که اگر همین تسهیلات 200 میلیون تومانی قرار باشد با نرخ مثلاً 5 درصد و بازپرداخت 60 ماهه دریافت شود، اقساط آن به سه میلیون و 700 هزار تومان کاهش خواهد یافت. به این ترتیب ملاحظه می شود که ناترازی در نظام بانکی که خود در قالب نرخ سود و تورم بالا رخ داده است چطور بر کاهش روزمره قدرت خرید مردم اثر می گذارد.