بــا بازگشت مجدد تولیدکنندگان قانونی ارزهــای دیجیتال به چرخــــه فعالیت شاهد افزایش سرمایه‌گذاری در این حوزه هستیم؛ به‌گونه‌ای که آمارهای جهانی میزان سرمایه‌گذاران ایرانی را بالغ بر 6میلیون نفر اعلام کرده که در نتیجه مشکلاتی که در نتیجه تحریم‌ها وجود دارد سرمایه این افراد در خطر نابودی قرار گرفته است. خطری که مدیرعامل نوبیتکس که معتبرترین سازمان جهانی در این حوزه است هم درباره آن هشدار داده و معتقد است که سرمایه‌گذاران ایرانی با دو ریسک بزرگ در جریان سرمایه‌گذاری در بازار رمزارزها مواجه هستند که یکی بحث فعالیت ایرانی‌ها در صرافی‌های خارجی و دیگری توکن‌هایی است که در برخی موارد موجب شبهه و ابهام و گا‌ها کلاهبرداری می‌شود.
در حال حاضر آمار دقیقی از ایرانی‌هایی که در این بازار فعالیت دارند در دسترس نیست ولی براساس آنچه مدیرعامل نوبیتکس اعلام کرده حداقل شش میلیون ایرانی در این بازار فعالند که البته براساس میزان سرمایه‌گذاری صورت‌گرفته این عدد باید بیش از اینها باشد چراکه به‌نظر می‌رسد عده‌ای به‌طور غیرمستقیم و از طریق آشنایان خود سرمایه‌گذاری کرده‌اند که با تخمینی می‌توان گفت تعداد سرمایه‌گذاران ایرانی چیزی حدود 15 تا 16 میلیون نفر است.
نیما امیرشکاری، کارشناس بازار رمزارز ضمن تایید خطرات موجود در این بازار برای ایرانی‌ها؛ به «آرمان‌ملی» گفت: سرمایه مردم در بازار ارزهای دیجیتال هم از سوی صرافی‌های خارجی و هم به‌دلیل امکان کلاهبرداری در حال تهدید است، از طرفی در داخل کشور هم این تهدید وجود دارد؛ یعنی اگر صرافی‌های خارجی بدانند که پول ایرانی‌ها در آنــــجا سرمایه‌گذاری شده به‌دلیل تحریم می‌توانند این سرمایه‌ها را بلوکه کنند و هم از سمت داخل ممکن است این سرمایه‌ها از دست برود، چراکه هنوز قوانین روشنی در این حوزه نوشته نشده است.
او با بیان اینکه این سرمایه‌گذاری ریسک بسیار بالایی دارد، ادامه داد: از طرفی ارزهایی که خریداری می‌شوند بعضا ریزش‌های بسیاری زیادی را تجربه می‌کنند که اگر تخصصی وارد این بازار نشوند و روش‌هایی برای نگهداشت پولشان نداشته باشند قطعا این اتفاق با ریسک بالایی مواجه خواهد بود. امیرشکاری در این باره که آیا ابزاری وجود دارد که سرمایه‌گذاران با استفاده از آن؛ از امنیت سرمایه خود مطمئن شوند، توضیح داد: واقعیت این است که نمی‌توان در این حوزه این اطمینان را به سرمایه‌گذاران داد که پول آنها حفظ خواهد شد آن هم زمانیکه افراد می‌دانند وارد چه بازار پرریسکی می‌شوند. هیچ روشی هم برای این کار وجود ندارد مگر داشتن تخصص که آن هم تنها 50 درصد موضوع است؛ یعنی حتی اگر متخصص هم باشند ممکن است روزی فاینانس حساب‌ها را پیدا و بلوکه کند که دیگر دسترسی‌ای به آن نخواهند داشت.
حرف‌هایی که حرف باقی ماند
این کــارشناس ارزهای دیجیتال در واکنش به اینکه مدتی قبل درباره مزیت‌های رمزارزها برای دورزدن تحریم‌ها و انجام معاملات برای تامین کالاهای اساسی و حتی تنظیم قوانین ویژه رمزارزها صحبت می‌شد، آیا در حال حاضر در این بخش اتفاق مثبتی رخ داده است؛ اظهارکرد: همه این صحبت‌ها در حد حرف باقی ماند. یعنی نه قوانین مشخص شده‌اند و نه حمایتی از این بازار صورت گرفته است. همه این اتفاقات در فاز مطالعاتی است و هیچکدام به عمل نرسیده است و همچنان فضا، فضای مبهم و ریسکی است.
او درباره امنیت اپلیکیشن‌های ارائه‌دهنده خدمات رمزارز گفت: مشکل از اپلیکیشن‌ها نیست؛ مهم پول است که هم وسوسه‌انگیز و هم بازار سوداگرانه را دامن می‌زند. درواقع بحث اصلی این است که در این بازار هر کسی دنبال قاپیدن پول دیگری خواهد بود. یعنی بازار ارزهای دیجیتال به‌طورکلی بازار امن و تحت نظارتی نیست. وقتی بازاری تحت نظارت نباشد مطمئن باشید که ریسک آن بسیار بسیار زیاد است. امیرشکاری درباره وضعیت آینده این بازار ارزهای دیجیتال هم افزود: یکی از پارامترهای مهم در این بازار این است که باید بدانیم سایر بازارهای در چه وضعیتی هستند. وقتی که شاخص بورس در حال کاهش است یا بازار خودرو با نوسانات زیادی همراه بوده و بازار ارز محدود و امنیتی می‌شود و بازار مسکن هم دارای نوسانات خاص خودش است، بازار رمزارز پررونق می‌شود و به‌نظرم در ماه‌های آینده بازهم پول زیادی از کشور خارج خواهد شد.
سازوکاری که به نتیجه نرسید
امیرشکـــاری دربــــاره اینکـــه آیا بانک‌مرکزی می‌تواند برای نظارت در ایـــن بازار اقدامی صورت دهــد؛ توضیح داد: بانک‌مرکزی ابزاری برای رصد سرمایه‌هایی که به سمت بازار ارزهای دیجیتال می‌رود ندارد، ابزار بانک‌های مرکزی دنیا هم که بعضا وارد این موضوع شده‌اند این است که اگر از طریق شبکه بانکی پولی وارد این بازار شود به‌راحتی می‌توانند رصد کنند. او ادامه داد: بعداز این هم می‌توانند با ابزارهای مالیاتی و نظارتی نه به‌صورت 100 درصدی، اما بیش از 50 درصد بازار را می‌توانند رصد کنند.
بانک‌مرکزی ما نه ابزاری برای رصد دارد و نه به‌راحتی می‌تواند اینها را بلوکه کند چراکه بازار جایگزینی برای آن وجود ندارد و این بازارهای خاکستری هستند مردم به‌شدت از آن استقبال می‌کنند. از طرفی ابزارهای مالیاتی هم روی آنها تاثیری ندارد و این عدم توانایی رصد از سوی بانک‌مرکزی باعث می‌شود که عملا کاری از سوی این نهاد در مدیریت بازار ارزهای دیجیتال برنمی‌آید. به هر ترتیب بازار ارزهای دیجیتال امروز یکی از بازارهای پر زرق و برق به شمار می‌رود و با ادامه نااطمینانی از وضعیت اقتصاد داخلی، سرمایه بیشتری را به خود جذب می‌کند. نمی‌توان جلوی سرمایه‌گذاری طرفداران این بازار را گرفت اما شاید با عملکرد بهتر و سریعتر بانک‌مرکزی بتوان حداقل بر این بازار نظارت داشت تا هم از هدررفت سرمایه‌های مردم و کشور جلوگیری کرد و هم از سود این بازار به نفع کشور بهره برد. ولی با سازوکار درهمی که در سیستم مدیریت و تصمیم‌گیری در کشور وجود دارد می‌توان به این نتیجه رسید که به این زودی‌ها شاهد تغییری در این بازار نخواهیم بود./ آرمان ملی