اختلاف نجومی در مهم‌ترین آمار اقتصادی

خراسان: مرکز آمار نیز یک روز پس از بانک مرکزی از رشد اقتصادی مثبت 7.6 درصدی در بهار امسال خبر داد اما جزئیات گزارش این 2 نهاد تفاوت های عجیبی دارد که مرور آن خالی از لطف نیست.

به فاصله یک روز بعد از بانک مرکزی، مرکز آمار ایران، نتایج حساب های ملی فصل بهار امسال را منتشر کرد. گزارش این مرکز نشان می دهد که محصول ناخالص داخلی به قیمت ثابت سال 90 در سه ماه اول امسال به رقم 177.7 هزار میلیارد تومان با نفت و 150.9 هزار میلیارد تومان بدون احتساب نفت رسیده است.

این ارقام حاکی از رشد 7.6 درصدی محصول ناخالص داخلی با نفت و رشد 4.6 درصدی بدون نفت است. در این حال، مقایسه ریز آمار رشد ذیل حساب های ملی، از تفاوت های بزرگ بین داده های مرکز آمار و بانک مرکزی حکایت می کند.به گزارش خراسان، بر اساس این داده ها و در بین گروه های اصلی، بخش نفت با 27.5 درصد رشد تولید، سردمدار رشد بخشی است و پس از آن، گروه صنایع و معادن با 7.4 درصد و خدمات با 4.5 درصد قرار دارند. از سوی دیگر ارزش افزوده گروه کشاورزی در بهار امسال، به رغم رشد مثبت در چهار فصل قبل از آن در سال گذشته،  با عقبگرد 4.5 درصدی روبه رو شده است.

گزارش مرکز آمار در بخشی دیگر، آمار رشد تولید ناخالص داخلی از منظر هزینه های نهایی را نشان می‌دهد که طبق آن، مصرف نهایی خصوصی 8.3 درصد و تشکیل سرمایه ثابت ناخالص داخلی 8.4 درصد در بهار امسال نسبت به بهار 99 رشد داشته اند.نکته قابل توجه در خصوص تشکیل سرمایه ثابت ناخالص داخلی یا همان سرمایه گذاری، مثبت شدن آن به ترتیب در 9 ماه و کل سال 99 نسبت به مدت مشابه سال 98 و نیز مثبت شدن آن در بهار امسال نسبت به بهار سال گذشته است. این داده ها نشان می دهد سرمایه گذاری در بخش ساختمان در بهار امسال با رشد مثبت 13 درصدی و سرمایه گذاری در ماشین آلات نیز با رشد 4.1 درصدی روبه رو شده است.

تفاوت های بزرگ آمار حساب های ملی بین مرکز آمار و بانک مرکزی

گزارش مرکز آمار از حساب های ملی اقتصاد ایران در شرایطی منتشر شده که نتایج آن، بعضاً تفاوت های قابل توجهی با نتایج برآورد شده توسط بانک مرکزی دارد. بر این اساس و طبق جدول، اگرچه تفاوت نرخ رشد اقتصادی بدون نفت تقریباً در هر دو نهاد یکسان است، اما آمارهای اعلامی دو مرکز در رشد اقتصادی با نفت در وهله اول و برخی دیگر از اجزای حساب های ملی در وهله دوم، تفاوت های بسیار بزرگی با هم دارند. 

در این زمینه، برآورد 12.9 درصدی بخش ساختمان توسط مرکز آمار و در عین حال منفی 12.3 درصدی آن در بانک مرکزی قابل توجه است. ارقام این حوزه در بخش محاسبه نرخ رشد از منظر هزینه نهایی نیز به ترتیب 13 و منفی 10.3 درصدی را نشان می دهد. اختلاف بزرگ دیگر نیز مربوط به رشد بخش صادرات و واردات است. جایی که تفاوت ها بین مرکز آمار و بانک مرکزی به ترتیب به بیش از 31 و 109 واحد درصد می رسد. با این اوصاف به نظر می‌رسد برای ایجاد مبنایی صحیح در راستای سیاست‌گذاری اقتصادی، رفع تناقضات دیرینه آمارهای بانک مرکزی و مرکز آمار در نهادهای بالادستی نظیر شورای عالی آمار بیش از پیش ضرورت دارد.