قیمت نفت خام برنت دیروز به کمترین رقم خود در 4 سال اخیر رسید و از مرز 80 دلار هم کمتر شد و به 77 دلار در هر بشکه رسید. این کاهش بی‌سابقه موجب شد تا بسیاری از کشورهای تولیدکننده نفت از بابت تأمین بودجه خود نگران شوند.
به طوری که عربستان به عنوان یکی از عوامل اصلی کاهش قیمت نیز اعلام کرد که جنگ قیمت در کار نیست و سیاست‌های عربستان در حوزه نفت هیچ تغییری نکرده و عربستان نیز خواهان ثبات قیمت نفت در بهایی بالاتر از 80 دلار است. به نظر می‌رسد اکنون قیمت نفت برای بزرگترین تولیدکننده نفت اوپک نیز به مرز هشدار برای تأمین بودجه رسیده است البته پیش از این با رسیدن قیمت نفت به رقمی در حدود 85 دلار برای هر بشکه <الولید بن طلال آل سعود> شاهزاده ثروتمند سعودی نیز نسبت به کاهش قیمت و خطر تأمین نشدن بودجه به پادشاه عربستان هشدار داده و اعلام کرده بود که 90 درصد بودجه عربستان سعودی وابسته به نفت است و اگر قرار باشد قیمت نفت بیش از این کاهش یابد برای این کشور فاجعه بار خواهد بود.
هرچند در آن زمان علی بن ابراهیم النعیمی وزیر نفت عربستان اظهار کرد که نفت زیر 90 دلار تأمین بودجه ریاض را به مخاطره نمی‌اندازد اما اکنون به نظر می‌رسد که او نیز نگران ادامه یافتن این شیب تند کاهش قیمت نفت شده است و می‌خواهد که قیمت نفت در رقمی بالاتر از 80 دلار به ثبات برسد. با این رویکرد به نظر می‌رسد نشست اعضای اوپک در 27 نوامبر (19 آذر) به عنوان آخرین و دومین نشست سال 2014 نشستی مؤثر در بازار جهانی نفت باشد چراکه در آستانه نشست 166 اوپک نشست‌های محرمانه میان اعضای اوپک اوج گرفته است و از یک سو عربستان که بیشترین سهم تولید نفت در اوپک را دارد اظهار می‌کند که خواهان ثبات و جلوگیری از کاهش قیمت است و از سوی دیگر وزیر خارجه ونزوئلا نیز با سفر به الجزایر، ایران، قطر و روسیه به بررسی تحولات و اوضاع کنونی بازارهای جهانی نفت خام با همتایان خود می‌پردازد. از این رو اگر قیمت نفت همچنان پایین باشد و پیش از 27 نوامبر هیچ یک از اعضای اوپک درخواست نشست اضطراری اوپک ندهند به نظر می‌رسد در نشست 27 نوامبر قطعاً اعضا بر سر یک تصمیم مؤثر برای بهبود قیمت‌های جهانی نفت خام به اجماع خواهند رسید. البته الجزایر، ایران و قطر از اعضای سازمان کشورهای صادرکننده نفت هستند و روسیه، بزرگترین تولیدکننده نفت جهانی در خارج از این سازمان قرار دارد.
ناگفته نماند بخشی از کاهش قیمت نفت در بازار جهانی مربوط به تصمیمات عجیب ریاض به عنوان مؤثر‌ترین عضو اوپک بوده است به طوری که خبرگزاری رویترز به نقل از کارشناسان بین‌المللی نفت عنوان می‌کند بازار نفت حلق آویز سخنان و تصمیمات علی النعیمی وزیر نفت عربستان سعودی شده است اما کاهش قیمت نفت به زیر 80 دلار زنگ خطر را برای مقامات نفتی عربستان نیز به صدا درآورده است. چندی پیش در حالی که بهای نفت خام در بازارهای جهانی کاهشی قابل ملاحظه را تجربه می‌کرد عربستان طی یک تصمیم غیر منتظره نفت خود را برای مشتریان آسیایی حراج کرد. این تصمیم عجیب عربستان به سقوط بیشتر قیمت نفت در بحبوحه کاهش قیمتها دامن زد. همزمان با این کاهش قیمت بسیاری از کشورهای عضو سازمان اوپک نیز نفت خود را به تبعیت از این عضو مهم سازمان کاهش دادند و به دنبال این تحولات قیمت نفت بازارهای جهانی بیش از 30 درصد کاهش یافت و تأمین بودجه و پیشبرد طرح‌های عمرانی بسیاری از کشورهای تولیدکننده نفت را با مشکل مواجه ساخت. البته لازم به ذکر است که کاهش قیمت نفت در روز جمعه به سبب تشدید نگرانی‌ها در مورد کند شدن رشد اقتصادی چین بود اما در رسیدن قیمت نفت به 77 دلار عربستان بیشترین تأثیر راداشته است.تضعیف آمارهای اقتصادی چین که بزرگترین مصرف‌کننده انرژی در جهان است موجب شده تا تقاضا برای نفت کاهش یابد و همین موضوع به قیمت جهانی نفت ضربه زده است.
نفت 73 دلاری امریکا صرفه اقتصادی ندارد
اما موضوع دیگری که در کاهش قیمت‌های اخیر نفت به چشم می‌خورد رسیدن قیمت نفت خام امریکا (WTI) به 73 دلار است. نفت خام امریکا که از منابع غیر متعارف نفتی استخراج می‌شود یک نفت گران است و در زیر قیمت 70 الی 75 دلار برای هر بشکه صرفه اقتصادی نخواهد داشت از این رو برخی از کارشناسان معتقدند که بزودی امریکا نسبت به حجم ذخایر خود برای جلوگیری از کاهش قیمت نفت تجدید نظر خواهد کرد. افزایش ذخایر نفت امریکا در کاهش قیمت‌های اخیر نفت بی‌تأثیر نبوده است.
تقاضای جهانی انرژی تا ٢٠ سال آینده از عرضه پیشی می‌گیرد
در همین حال آژانس بین‌المللی انرژی در گزارش سالانه خود از افزایش شدید تقاضا برای انرژی در ٢٠ سال آینده و پیشی گرفتن آن از عرضه جهانی خبر می‌دهد. آژانس بین‌المللی انرژی در گزارش سالانه خود که چهارشنبه (٢١ آبان ماه ٩٣) منتشر شد، پیش‌بینی کرده که ناآرامی‌های مناطق کلیدی تولیدکننده اینترنتی نفت در جهان وهمچنین مشکلات سیاست‌های انرژی سبب می‌شود تا در٢٠ سال آینده انرژی کافی برای پاسخگویی به تقاضای جهانی انرژی تولید نشود. این گزارش پیش‌بینی کرده است که تقاضای جهانی انرژی تا سال ٢٠٤٠ میلادی ٣٧ درصد افزایش یابد اما با وجود آنکه منابع انرژی جهان برای پاسخگویی به رشد مصرف کافی هستند اما برای اطمینان از عرضه کافی به انجام سرمایه گذاری‌های قابل توجه و انجام اقدام‌های سیاسی نیاز است.
این گزارش همچنین عرضه بیش از تقاضای انرژی در سال‌جاری میلادی را که ناشی از افزایش تولید نفت شیل امریکاست را کوتاه مدت دانسته و تأکید کرد: تصویر کوتاه مدت یک بازار نفت که عرضه کافی در آن وجود دارد نباید چالش‌های موجود بر سر رشد شماری از تولیدکنندگان نفت را پنهان کند. طبق پیش‌بینی آژانس بین‌المللی انرژی، تولید نفت میادین شیل امریکا تا اوایل دهه ٢٠٢٠ میلادی افزایش یافته و پس از آن روند کاهشی خواه داشت.