محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران روز دوشنبه از اتحادیه اروپا خواست تا برای نجات برجام، بین ایران و آمریکا نقش میانجی را بازی کند.
ظریف روز دوشنبه ۱۳ بهمن در مصاحبهای با کریستین امانپور، خبرنگار شبکه خبری سیانان گفت: «قطعا باید سازوکار روشنی برای همگامسازی بازگشت کشورها به برجام یا هماهنگی دوباره آنچه در گذشته انجام شده، وجود داشته باشد.»
محمد جواد ظریف گفت که در این میان ژوزف بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا میتواند نقش «هماهنگکننده کمیسیون مشترک» برای پیگیری توافق هستهای را ایفا کرده و «همسازی اقداماتی را که ایران و آمریکا هر کدام باید انجام بدهند» بر عهده بگیرد.
اتحادیه اروپا به طور کلی همواره طرفدار برجام و منتقد خروج آمریکا از آن بوده است. اروپاییها از سه سال پیش، یعنی از ۲۰۱۸ که آمریکا به تصمیم رئیس جمهوری وقت، دونالد ترامپ از برجام خارج شد و تحریمها علیه ایران را از سر گرفت، تا کنون موافق احیای برجام بودهاند.
یک مقام اتحادیه اروپا روز دوشنبه قبل از پیشنهاد ظریف در مصاحبهاش گفته بود: «اتحادیه اروپا در تلاش است زمینه را به گونهای فراهم کند که ایالات متحده به توافق هستهای بازگشته و ایران نیز مجددا تعهدات خود را به طور کامل رعایت کند.»
بازگشت ایران و آمریکا به برجام
مسئول دستگاه سیاست خارجی ایران با این حال تأکید کرد که آمریکاییها پیش از بازگشت به برجام، باید «حسن نیت خود را ثابت کنند». ایران همزمان به دعوت همه طرفها به نجات برجام، میگوید که آمریکا برای بازگشت به این موافقتنامه چندجانبه، ابتدا باید تحریمها علیه تهران را لغو کند.
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا روز دوشنبه در مصاحبهای با شبکه تلویزیونی انبیسی گفت که بازگشت ایران به چهارچوبهای قانونی «زمان میبرد» و مدت زمانی هم لازم است تا آمریکا «بررسی کند که آیا ایرانیها به تعهدات خود پایبند هستند یا نه».
اما همتای ایرانی بلینکن در همان روز در مصاحبهاش، در پاسخ به این پرسش که ایران در صورت لغو تحریمها در چه مدت زمانی میتواند برنامه غنیسازی اورانیوم خود را در مطابقت با برجام کاهش دهد، گفت که مشکل اصلی «زمانبندی» نیست و ایران میتواند «درکمتر از یک روز» به رعایت برخی محدودیتهای مورد نظر از جمله بازگرداندن ۳ هزار و ۶۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنی شده به مقدار قبلی بازگردد.
ظریف در مورد بازگشت به محدودیتهای دیگر نیز گفت: «بازگشت به برخی (محدودیتهای) دیگر ممکن است چند روز یا چند هفته زمان ببرد، اما به هر حال کمتر از زمانی خواهد بود که آمریکاییها برای طی مراحل موافقت ریاست جمهوری به منظور اجرای تصمیمشان (برای برداشتن تحریمها) لازم دارند.»
وی افزود: «زمان بازگشت آمریکا به توافق هستهای نامحدود نیست. فرصت آمریکا تنها یک روزنه باز کوچک است و رئیس جمهور بایدن این گونه که نشان میدهد، قصد ندارد از سیاستهای شکست خورده دولت ترامپ استفاده کند.»
محمد جواد ظریف روز دوشنبه با تکرار موضع ایران در مورد دستیابی به سلاح هستهای گفت: «ما اگر میخواستیم سلاح هستهای بسازیم میتوانستیم مدتی قبل این كار را انجام دهیم. اما چنین دانستیم که سلاح هستهای امنیت ما را تقویت نمیکند و با دیدگاههای ایدئولوژیک ما مغایرت دارد. به همین دلیل است که ما هرگز به دنبال سلاح هستهای نیستیم.»
ایران همواره میگوید که به دنبال ساخت سلاح هستهای نیست و این ادعا را حتی در زمان لغو محدودیتهای برجامی نیز تکرار کرده است.