سال 2020 را با حدود 12 میلیارد دلار ضرر، میتوان سیاهترین سال تاریخ شرکت هواپیماسازی آمریکایی بوئینگ دانست. شیوع کرونا و صدور منع پرواز برای هواپیماهای ۷۳۷ مکس پس از دو سانحه هوایی بوئینگ را زمینگیر کرده است.
تراز مالی شرکت هواپیمایی بوئینگ در سال ۲۰۲۰ بدتر از آن چیزی بود که تحلیلگران پیشبینی کرده بودند. این شرکت هواپیماسازی آمریکایی و رقیب شرکت اروپایی ایرباس، سال ۲۰۲۰ را با ۱۱ میلیارد و ۹۰۰ میلیون دلار زیان به پایان رساند. چیزی در حدود ۹ میلیارد و ۸۰۰ میلیون یورو.
شرکت بوئینگ سال ۲۰۱۹ نیز متحمل ضرر شده بود، اما ضرر آن سال ۶۳۶ میلیون دلار بود. زیان بوئینگ در پایان سال ۲۰۲۰ حدود ۱۹ برابر زیان این شرکت در سال پیش از آن اعلام شده است.
عوامل موثر در زیاندهی بوئینگ
شیوع کرونا بیتردید از جمله عوامل اصلی بحران شرکتهای هواپیماسازی در جهان بوده است. بحران برخاسته از شیوع این ویروس حتی باعث آن شده بود که پروازها در برخی از کشورها برای دورههای نسبتا طولانی به طور کامل متوقف شوند.
اما آنچه زیان ۱۱ میلیارد و ۹۰۰ میلیون دلاری شرکت بوئینگ را در سال ۲۰۲۰ رقم زد، تنها محدود به بحران برخاسته از کرونا نبود.
دو عامل دیگر نیز باعث تشدید بحران مالی بوئینگ در سال گذشته میلادی شده بودند. ممنوعیت پرواز هواپیماهای مدل ۷۳۷ مکس شرکت بوئینگ و تاخیر در تولید هواپیمای بزرگ ۷۷۷ ایکس این شرکت.
بحران مالی بوئینگ
روز چهارشنبه ۲۷ ژانویه (هشتم بهمن) دفتر اصلی شرکت بوئینگ در شیکاگو، آمار مربوط به زیانهای مالی سال ۲۰۲۰ را رسانهای کرد.
زیان مالی این شرکت در سال گذشته میلادی در تاریخ فعالیت بوئینگ پدیدهای کاملا بیسابقه بوده است. تاثیرات شدید بحران کرونا بر شرکتهای هواپیماسازی تنها محدود به بوئینگ نمیشود. شرکت اروپایی ایرباس نیز از این منظر متحمل زیان شده است.
اما آنچه زیان مالی شرکت بوئینگ را تشدید کرده، به دو مدل از هواپیماهای این شرکت بازمیگردد. هواپیمای ۷۳۷ مکس این شرکت و مدل ۷۷۷ ایکس.
از هواپیمای ۷۳۷ مکس شرکت بوئینگ در سال ۲۰۱۵ رونمایی شد. اما این هواپیما دو سانحه هوایی در کارنامه خود دارد.
در ۲۹ اکتبر سال ۲۰۱۸ یک فروند از هواپیمای ۷۳۷ مکس بوئینگ تنها ۱۳ دقیقه پس از بلند شدن در دریای جاوه سقوط کرد و همه سرنشینان آن جان باختند.
چند ماه پس از این سانحه، روز ۱۰ مارس ۲۰۱۹، یک فروند دیگر از این هواپیما در اتیوپی دچار سانحه شد و همه مسافران و خدمه آن جان خود را از دست دادند.
پس از آن، پروازهای این شرکت از جمله از سوی آژانس ایمنی هوانوردی اروپا ممنوع اعلام شد. گرچه اکنون ممنوعیت پرواز بوئینگ ۷۳۷ مکس در اروپا لغو شده است، اما شیوع کرونا مانع از بازگشت کامل این هواپیما در چرخه نقل و انتقال مسافران در این قاره شده است.
از سوی دیگر، دشواریهای ناظر بر صدور مجوز، باعث تاخیر چندباره تولید و تحویل هواپیماهای بزرگ ۷۷۷ ایکس شرکت بوئینگ شده است.
پیش از این قرار بود، این نوع هواپیما در سال ۲۰۲۲ تحویل داده شود. اکنون گفته میشود که تحویل این هواپیما تا پیش از پایان سال ۲۰۲۳ ممکن نخواهد بود.
سوانح هوایی یاد شده و تاخیر در تولید هواپیمای بوئینگ ۷۷۷ ایکس باعث آن شده است که بسیاری از مشتریان بوئینگ سفارشهای خود را لغو کنند.
بر اساس آمار منتشر شده در سال ۲۰۲۰ حدود ۶۵۰ سفارش خرید هواپیما از بوئینگ عملا از سوی مشتریان پس گرفته شده است. سرنوشت ۳۵۰ سفارش دیگر نیز ناروشن است.
بهرغم لغو ممنوعیت پرواز هواپیماهای مدل بوئینگ ۷۳۷ مکس و همچنین توزیع واکسن کرونا، به نظر نمیرسد که شرکت بوئینگ بتواند زیانهای سال گذشته را بهزودی جبران کند. از این رو، احتمال کاهش بیشتر تولیدات این شرکت هواپیماسازی و اخراج شمار بیشتری از شاغلان آن منتفی نیست.