آرمانملي: طي روزهاي اخير بسياري از سهامداران خرد نسبت به وضعيت بازار سرمايه و برخي تخلفات گلههاي بسياري دارند و در عين حال کارشناسان نيز بر اين باورند تصويب برخي قوانين و دخالتهاي مکرر عامل مهمي در سردرگمي شکل گرفته و زيان سهامداران به شمار ميرود.
از سوي ديگر قيمتگذاري دستوري در بورس براي برخي کالاها و خارج شدن آن از فضاي رقابتي يکي ديگر از عوامل مهم براي زيان ديدن سهامداران است، به طوريکه با اين امر (قيمتگذاري دستوري) و اختلاف آن با بازار آزاد مردم متحمل ضرر ميشوند و در اين ميان فقط عدهاي واسطهگر و ويژهخوار سود خواهند برد.
طي يک ماه اخير بلاتکليفي محسوسي دامنگير بازار سهام شده و در حالي که پس از ريزش سنگين 30 درصدي شاخص کل و افت قيمت 50 تا 70 درصدي نمادها، اميدواري براي بهبود روند بازار افزايش يافته بود، اکنون بار ديگر شاهد آن هستيم که دخالتهاي نابجا و نوسانگيريهاي بيحساب و کتاب حقوقيها و بازارگردانها عاملي است تا سهامداران متحمل ضررهاي سنگيني شوند. برخي کارشناسان بر اين باورند، تصميم به قانوني کردن و اجبار شرکتها براي بازارگرداني، عاملي شد تا بازار سرمايه به جولانگاه بازارگردانها براي نوسانگيري تبديل شود. اين در حالي است که پيشتر نيز بازار سهام از برخي تصميمات يکشبه مختلف و بيبرنامگيها ضربه خورد.
لازم به ذکر است، حسين عبده تبريزي، دبيرکل پيشين بورس اوراق بهادار تهران، با تاکيد بر اينکه ورود مستقيم دولت به مداخلات قيمتي، نميتواند کاهش قيمتها و ارزاني کالا را براي مصرفکننده به ارمغان آورد، توضيح داد: براي روشن شدن اين جريان بايد چگونگي انجام معاملات را مرور کنيم. او تصريح کرد: وقتي عرضهکننده کالايي در بورس، ناگزير ميشود با قيمتي پايينتر از قيمت تمامشده به شکل دستوري و بدون رقابت محصول خود را بفروشد، بازار به دليل کششي که دارد، شروع به ايجاد فضايي براي خريد و فروش بدون نظارت و با قيمتهاي خارج از قاعده ميکند. در جريان اين تحول، عدهاي که محصولات خود را در بورس عرضه کرده و با قيمت دستوري به فروش رساندهاند، دچار زيان ميشوند و از محل اين زيان، سهامداران آنها نيز متحمل ضرر خواهند شد.
بر اساس گزارش ايسنا، اين کارشناس ارشد بازار سهام ادامه داد: ازآنجاکه طي يک سال اخير، فضاي عمومي براي حضور در بورس بالا رفته و تعداد سهامداران حقيقي و خرد نيز افزايش يافته است، پس بخشي از اين زيانديدگان هم همان سهامداران خرد و مردمي هستند که اندک سرمايه خود را براي کسب سودي بهتر به بورس آوردهاند. او در ادامه اظهار کرد: اما اين اتفاق، فقط يک جنبه ندارد و مردم از محل قيمتهايي که در بازار سياه شکل ميگيرد نيز دچار زيان ميشوند. به عبارت سادهتر، وقتي قيمتها در بورس از حالت منطقي کمتر است، محصولات در بازار آزاد با قيمتهايي به مراتب بالاتر به فروش ميرسد؛ بنابراين، هدف دولت براي حمايت از مصرفکننده هم محقق نميشود و منافع اين قيمتگذاريهاي دستوري در حلقههاي مياني توليد به گروه يا افراد خاصي که اغلب از آنان، بهعنوان واسطههاي ويژهخوار ياد ميشود، تعلق ميگيرد.
بر همين اساس، مصرفکننده ناگزير است محصولات موردنظر خود را با قيمتهاي بالا و بدون هيچ حمايت قيمتي خريداري کند. اين در حالي است که دولت از توليدکنندگان، حمايتهايي مانند ارائه يارانههاي انرژي و ... داشته است؛ با اين انگيزه که اين حمايتها درنهايت، به مصرفکننده برسد. دبيرکل پيشين بورس اوراق بهادار تهران همچنين تاکيد کرد: درواقع، نه فقط حمايتهاي قيمتي به دست مصرفکننده نرسيده بلکه به دليل مداخلههاي دستوري در بازار، مکانيسم عرضه و تقاضا نيز از حالت طبيعي خارجشده و قيمتها از حالت رقابت آزاد نيز فراتر رفته است.گفتني است بر اساس ماده 18 قانون توسعه ابزارها و نهادهاي مالي جديد، دولت مکلف است به جز دارو، کالاي پذيرفته شده در بورس را از نظام قيمتگذاري خارج کند.