آرمان ملی: از سال ۲۰۱۹، تعدادی از دانشجویان ایرانی که در ۸۴۰ دانشگاه مورد تایید وزارت بهداشت تحصیل میکردند، به ایران بازگشتند و مابقی دوره تحصیلشان را باید در دانشگاههای ایران بگذرانند. تا سال ۲۰۱۹ افرادی که در رشته پزشكی تحصیل میکردند باید ابتدا ۷۲ واحد را در یكی از این دانشگاهها میگذرانند و بعد درخواست انتقال به داخل كشور را میدادند تا بتوانند پس از ارزشیابی وارد یكی از دانشگاههای علوم پزشكی ایران شوند.
این وزارتخانه در سال ۹۷ اعلام کرد: «مطابق مصوبه جلسه ۷۰ شورای عالی برنامهریزی در تاریخ ۷ شهریور ۱۳۹۷ افرادی كه از ابتدای سال ۲۰۱۹ برای ادامه تحصیل در دانشگاههای خارجی اقدام كنند باید تا پایان مدت تحصیل در آن كشور بمانند و امكان انتقال از خارج به داخل از آن تاریخ به بعد وجود ندارد». با این حال ماجرای پیچیده انتقال از خارج به داخل از دید دانشجویانی كه زمانی برای تحصیل در مقطعی از پزشكی به خارج از كشور رفته و برگشتند هم قابل بررسی است، مشكلاتی كه اغلب خودشان را در قالب شهریههای غیرمتعارف نشان میدهد. طی چند وقت گذشته چندین دانشجو که در کشورهای دیگر مشغول تحصیل بودند، با روزنامه «آرمان ملی» تماس گرفتند و درباره شهریههای ۹۰میلیون تومانی برای یک سال که توسط هیات امنای دانشگاهها مصوب شده است، اعتراض خود را بیان کردند.
طبق بخشنامه ۱۰/۱۰/۹۷ وزارت علوم هزینههای تخصص بالینی پزشکی و دندانپزشکی برای دانشجویانی که دوره تخصص را طی میکنند، حداکثر ۳۵میلیون تومان در سال عنوان کرده است سالیانه دانشگاهها اجازه دارند که مبلغ را اضافه کنند. در این بین در سایت دانشگاههای علوم پزشکی قم باید سالیانه ۱۰درصد هزینه برای سال تحصیلی ۹۸-۹۹ در نظر گرفته شود که ۳۸میلیونو ۵۰۰هزار تومان باید دانشجویان بپردازند، اما این مبلغ برای دانشجویانی که در دانشگاههای مورد تایید وزارت بهداشت تحصیل کردهاند به حدود ۹۰میلیون تومان میرسد. با پیگیریهای خبرنگار «آرمان ملی» مشخص شد که هیات امنا این مبلغ را تعیین کرده است و در ابتدا قرار بر این بود که باید دلار نیمایی ضربدر ۴هزار تومان شود و با افزایش قیمت ارز، برپایه دلار آزاد محاسبه شد.
حالا یک دانشجو در مقطع تخصص باید ۷۸میلیون تومان برای یک سال پرداخت نماید. البته دانشگاههای علوم پزشکی یک تبصره نیز گذاشته که دانشجویانی که دوره دستیاری و تخصص خود را در بیمارستانها طی میکنند و کارانه ۲میلیون تومانی دریافت میکنند، میتوانند، مبلغ ۲۴میلیون تومان در سال را به شهریه اختصاص دهند و در این بین تخفیفی شامل آنها میشود. در حالی که دانشجویان به این موضوع اعتراض داشتند که هزینه آنها در دانشگاههای خارج از کشور بسیار کمتر بود و آنها به دانشجویان ایرانی حقوق و دستمزد میدادند. آنها معتقدند که اگر یک دانشگاه مورد تایید وزارت بهداشت است چرا با آنها مثل بچه سرراهی و دانشجویان غیرایرانی برخورد میشود و در ابتدا باید مدرکشان ارزشیابی شود و هزینههای آنها بر پایه دلار در نظر گرفته میشود.
يكي از كارشناسان بخش مالي دانشگاه علوم پزشكي قم ميگويد كه فقط اتباع خارجي هستند كه بايد با حساب نرخ ارز شهريه بپردازند و دانشجويان ايراني از همان شهريههاي مصوب وزارت بهداشت تبعيت ميكنند. دانشگاه قم امسال براي اولينبار ميخواهد دستيار تخصصي جذب كند و بنا بر تصويب هيات امنا شهريه اين دوره 78ميليون تعيين شده است. براي بررسي اين موضوع سيدهاشم صدر، سرپرست روابط عمومي دانشگاه علوم پزشکي قم به «آرمان ملي» ميگويد: طبق قانون هيات امناي دانشگاهها حق دارند تا 90ميليون تومان براي يکسال شهريه تعيين کنند و دانشگاه ما با توجه به شرايط کرونايي کشور، 10درصد براي دانشجويان تخفيف در نظر گرفته که مبالغ پرداختي آنها حدود 70ميليون است. صدر در ادامه خاطرنشان ميکند: دانشجوياني که از دانشگاههاي خارج از کشور آمدهاند، تبديل شهريه آنها بايد به دلار نيمايي و آزاد و بر مبناي افزايش نرخ ارز محاسبه ميشود و شهريه آنها خيلي بالاتر رفته است. آنها به دلار به دانشگاههاي خارج از کشور پول ميدادند و بابت تحصيل اين دانشجويان وزارت بهداشت هيچکمکي را به دانشگاههاي علوم پزشکي نميکند و تمام هزينه تجهيزات و تدريس اساتيد و اعضاي هيات علمي، برعهده دانشگاه است و بايد از شهريههايي که دريافت ميکند، تامين شود. چون تعداد اين دانشجويان زياد نيست و يک استاد بايد تدريس دو تا سه نفر آنها را قبول کند. دانشجوياني که در بخش باليني مشغول تدريس و دستياري هستند، هزينه 90ميليون توماني آنها با تخفيف به 78ميليون تومان ميرسد و چون کار باليني ميکنند مبلغ 24ميليون تومان نيز کارانه خود را ميتوانند به اين امر اختصاص دهند و در نهايت حدود 45ميليون شهريه آنها ميشود.
دانشجويان ميتوانند شکايت کنند
در اين شرايط بهنظر ميرسد تصميم برعهده وزارت بهداشت باشد و چه برعهده هيات امناي دانشگاهها، دانشجويان پزشكي در مقاطع مختلف هستند كه بايد مابهالتفاوت اين بازي با اعداد و قوانين مربوط به انتقال از خارج كشور را از جيبشان بپردازند. در اين رابطه يک منبع آگاه در وزارت بهداشت درباره مبالغ شهريهها به «آرمان ملي» ميگويد: هزينه مصوب را وزارت بهداشت به دانشگاههاي علوم پزشکي ابلاغ ميکند، ولي چون دانشگاههاي علوم پزشکي هيات امنايي اداره ميشوند، اين مصوبهها در جلسات آنها مورد ارزيابي قرار ميگيرد و افزايش قيمت شهريهها به دست آنهاست و وزارت بهداشت دخالتي در آنها ندارد. او معتقد است که قانون دست هيات امناها را براي تعيين شهريههاي سالانه باز گذاشته و قانون بودجه اين اجازه را به آنها ميدهد که افزايش قيمت داشته باشند، اين فرد در ادامه خاطر نشان ميکند: هيات امناها بر اساس خدماتي که به دانشجويان ارائه ميدهند، اين مبالغ را تعيين ميکنند و حتي وزير نيز نميتواند در اين موضوع دخالت کند و بگويد چرا اين مبلغ را ميگيريد. دانش آموزي که از خارج به ايران ميآيد، جز دانشجويان بينالمللي به حساب ميآيد و بهاين خاطر هزينههاي آنها بالا ميرود. اگر دانشجويي به اين موضوع اعتراض دارد ميتواند از هيات امناهاي دانشگاهها شکايت کند، ولي اداره و تامين هزينههاي دانشگاهها بر اساس اين مبلغ است. ما وضعيت اقتصادي دانشجويان در مقاطع دستياري و تخصص را درک ميکنيم، ولي در برخي موارد خود وزارت بهداشت هم زورشان به دانشگاهها نميرسد.