شهروند: برای یک لحظه احساس کردیم در جزیره‌ای گرفتار شده‌ایم و با محیط بیرون ارتباط نداریم؛ این جملاتی است که یکی از کاربران همراه اول می‌گوید و خلاصه وضعیتی است که دیروز میلیون‌ها کاربر بزرگ‌ترین اپراتور شبکه تلفن همراه کشور در شهرهای مختلف تهران، اهواز، اصفهان و همچنین استان البرز تجربه کردند؛ قطعی خطوط تلفن همراه و اینترنت همراه اول حدودا از ساعت ١٣ روز جمعه آغاز شد و به شکل پراکنده تا عصر ادامه پیدا کرد. وزیر ارتباطات علت قطعی را افت ولتاژ دانست و در پاسخ به یکی از کاربران در توییترش نوشت: «افت ولتاژ در فیدرهای ورودی مرکز مخابراتی شهید رمضانی همراه اول و خاموش‌شدن بخشی از تجهیزات شبکه باعث ایجاد اختلال شد.» آذری جهرمی در ادامه از برطرف‌شدن مشکل و بازگشت شرایط به حالت عادی خبر داد اما قطعی به شکل پراکنده تا عصر جمعه ادامه داشت.
خسارت رانندگان اینترنتی
قطع خطوط تلفن همراه و اینترنت در روز گذشته برای چند ساعت باعث شد، موبایل‌ها هیچ کاربردی نداشته باشند و بخشی از شهروندان نتوانند زندگی عادی خود را ادامه بدهند. ناهید کارمند شرکتی اداری است. او باید برای مکاتبه با شرکت از اینترنت استفاده می‌کرد اما برای چند ساعت موفق به انجام این کار نشد: «ظهر دیروز قصد داشتم نتایج گزارش‌هایم را برای شرکت بفرستم اما اینترنتم وصل نمی‌شد. حتی خط تلفنم هم قطع شده بود. از تلفن خانه به یکی از دوستانم زنگ زدم که گفت چند ساعت است وضعیتش مشابه من است و مجبور شده گزارش‌هایش را در فلش بریزد و حضوری به شرکت ببرد. برای چند ساعت احساس کردیم در جزیره‌ای گرفتار شده‌ایم و با هیچ جا ارتباط نداریم.» قطع اینترنت بیش از همه شهروندانی را دچار مشکل می‌کند که از طریق فضای مجازی روزی به دست می‌آورند؛ رانندگان تاکسی‌های اینترنتی در این دسته قرار می‌گیرند. رحیم یکی از آنهاست: «دیروز برای یک ساعت نقشه بالا نمی‌آمد که بتوانم آدرس مقصد را پیدا کنم. مسافر هم شاکی شده بود اما دست من نبود.» همچنین قطع اینترنت باعث شد بخشی از رانندگان اینترنتی با کاهش درآمد در روز گذشته روبه‌رو شوند.
بعضی‌ها عادت کرده‌اند
با همه اینها برخی از شهروندان آن‌چنان از قطع اینترنت و خطوط تلفن همراه اول در روز گذشته تعجب نکردند. سعید یکی از آنهاست؛ او در یکی از شهرهای جنوب غربی تهران زندگی می‌کند و طی ٦ ماه گذشته سه بار با قطع اینترنت و خطوط تلفن همراه (ایرانسل و همراه اول) روبه‌رو شده است: «بهمن ماه پارسال که به شکل ناگهانی خطوط تلفن همراه در شهر ما قطع شد، فکر کردم موبایلم خراب شده است برای همین به موبایل‌فروشی مراجعه کردم اما صاحب مغازه گفت اشکال از موبایل نیست و اینترنت و خطوط تلفن در شهر محل زندگی ما قطع شده است.
دیروز هم دوباره این اتفاق رخ داد، فکر کردم فقط در محل ما این اتفاق افتاده اما وقتی به محل کارم در تهران رفتم، دوستانم گفتند چند ساعت است که نمی‌توانند پیام بدهند و تماس بگیرند.» داود هم کاربر دیگری است که دیروز ظهر برای رفتن به محل کار قصد داشت تاکسی اینترنتی بگیرد اما به دلیل قطعی خطوط موفق به انجام این کار نشد: «ظهر جمعه هر چه سعی کردم نتوانستم با گوشی‌ام به اینترنت وصل شوم. تماس هم نمی‌توانستم بگیرم برای همین مجبور شدم تا نزدیک‌ترین آژانس پیاده بروم. درنهایت با تأخیر دو ساعته به محل کارم رسیدم.» قطعی اینترنت و خطوط تلفن همراه اول برای همه کاربران این اپراتور اتفاق نیفتاده بود. زهرا یکی از آنهاست: «دیروز اتفاق خاصی برای خط موبایل من رخ نداد و توانستم کارهایم را مثل همیشه انجام بدهم اما تعدادی از دوستانم با قطعی روبه‌رو شده بودند.»
خسارت هنگفت اقتصادی
قطع اینترنت علاوه بر ایجاد اختلال در زندگی عادی شهروندان، باعث بروز خسارت مالی به بخش‌های مختلف اقتصادی می‌شود. اواخر آبان ماه ٩٨ که کشور شاهد اعتراض بخشی از مردم به ماجرای گرانی بنزین بود، بیش از یک هفته اینترنت قطع شد و بعدها (یازدهم آذرماه ٩٨) سازمان تنظیم مقررات اعلام کرد که خسارت واردشده به اپراتور‌ها حدود ١٠٨٠میلیارد تومان بوده و بیشترین خسارت را هم ایرانسل دیده است. در همان روزها، وزیر ارتباطات از کاهش ٤٠ درصدی درآمد روزانه شرکت ملی پست خبر داد و معنای آن را «آسیب‌دیدن بخش عمده‌ای از کسب‌وکارهای کوچک» دانست.
اوایل آذرماه ٩٨، رئیس سابق اتاق بازرگانی ایران به خبرآنلاین گفته بود: « اینترنت تنها راه ارتباطی ما به عنوان صادرکننده با طرف‌های خارجی است و هیچ‌کدام از طرف‌های مقابل در هیچ کجای دنیا با قطعی اینترنت کار دیگری نمی‌کنند. دیگر دوره‌ای که با فکس و تلفن و نامه‌نگاری کار انجام می‌دادیم، گذشته است.» محسن جلال‌پور درباره میزان خسارت وارده به اقتصاد کشور هم گفته بود: «در دوره یک هفته‌ای که اینترنت نداشتیم، عملا برای ارتباطات کاری مستأصل بودیم؛ مثل ارتباطات حمل‌ونقل، فروش و بازار. تقریبا می‌توان گفت بخشی از بازار را به دلیل اینکه نتوانستیم ارتباط مستمر داشته باشیم و ایمیل طرف حساب‌ها را جواب دهیم، از دست داده‌ایم. در طول یک هفته گذشته ۱.۵میلیارد دلار خسارت به بخش اقتصادی کشور وارد شده است.»
آسیب‌دیدن وجهه بین‌المللی فعالان اقتصادی ایران
خسارت اقتصادی اما فقط یک بخش ماجراست. بروز چند روزه اختلال در اینترنت برای فعالان اقتصادی کشورهای مختلف چندان ملموس نیست و همین مسأله باعث می‌شود ریسک معامله با طرف‌های ایرانی افزایش پیدا کند. مهرداد عباد، تولیدکننده گازهای شیمیایی به «شهروند» می‌گوید: «جهان امروز دنیای اینترنت است. عمده ارتباطات خارجی از طریق ایمیل انجام می‌شود به همین خاطر وقتی اینترنت برای چند روز قطع می‌شود، این ارتباطات کاهش پیدا می‌کند؛ مثلا دفعه قبل (آبان ماه ٩٨) که اینترنت برای چند روز قطع شد، طرف اماراتی به ما گفت به جای ایمیل از فکس استفاده کنیم. ما هم مجبور شدیم این کار را انجام بدهیم.»
عباد با بیان اینکه این قبیل اتفاقات باعث ایجاد خدشه بر وجهه فعالان اقتصادی ایرانی می‌شود، ادامه می‌دهد: «برای طرف‌های خارجی باورکردنی نبود که ما اینترنت‌مان قطع شده است. این اتفاق باعث شد از نظر خارجی‌ها ریسک معامله با ما بیشتر شود. این در حالی است که اعتبار بین‌المللی برای فعالیت اقتصادی بسیار مهم است.» روز گذشته اینترنت و خطوط تلفن همراه اول برای چند ساعت قطع شد و بخشی از شهروندان با مشکلاتی روبه‌رو شدند. آنها می‌گویند احساس کردند در جزیره‌ای گرفتار شده‌اند؛ بدون هیچ راه ارتباطی.