در هر صنعتی شواهد و مستندات حرف اول را می زنند. اگر منصف باشیم اهمیت این شواهد و مستندات در دنیای محاسبات دوچندان است، چرا که هر موضوعی در دنیای حسابداری و مدیریت مالی بر اساس مستندات ارائه می شود و اظهار نظری که با مستندات همراه نباشد اساسا مردود است. در دنیای حسابداری و مالیات نیز با دو عبارت با عنوان قرائن و ضرایب مالیاتی رو به رو هستیم که دقیقا به همین مستندات ارتباط دارند. در ادامه به طور کامل توضیح می دهیم که قرائن و ضرایب مالیاتی چیست و چه کاربردی دارند و نقش آن ها در صنعت حسابداری چیست؟
قرائن مالیاتی به چه معناست؟
اگر جز کسانی هستید که مشمول پرداخت مالیات هستند، اطلاع از معنی قرائن در دنیای حسابداری برای شما اهمیت دارد. پس پیشنهاد می کنیم برای دقایقی دغدغه انتخاب نرم افزار حسابداری را کنار بگذارید و به این موضوع مهم مالیاتی بپردازید.
تا به حال به این فکر کرده اید که مالیات پرداختی کسب و کار شما بر چه اساسی تعیین می شود؟ آیا معیاری در قانون مشخص شده است که مالیات مودیان بر اساس آن تنظیم شود؟
پاسخ کوتاه: بله.
پاسخ کامل: قرائن مالیاتی و ضرایب مالیاتی همین معیارها هستند. برای مشخص شدن میزان مالیات بردرآمد مودیان مالیاتی مدارک و مستنداتی وجود دارد که از آن ها با عنوان قرائن مالیاتی یاد می شود. این قرائن و شواهد که در قانون کاملا مشخص تعریف شده اند معیاری برای تعیین مالیات پرداختی مودیان هستند. (این موضوع ارتباطی به موضوع مالیات بر ارزش افزوده ندارد)
با انواع قرائن مالیاتی آشنا شوید!
قرائن مالیاتی و مدارک و شواهدی که مورد بررسی بازرسین امور مالیاتی قرار می گیرند، تنوع زیادی دارند، اما عمده این قرائن که توسط بازرسین امور مالیاتی مورد بررسی قرار می گیرد و مالیات بر اساس آن ها تعیین می شود شامل دو مورد زیر است:
- خرید سالانه: یکی از مهمترین قرائن مالیاتی که توسط بازرسین امور مالیاتی از مودیان درخواست می شود میزان خریدی است که یک بنگاه اقتصادی در طول سال انجام می دهد. فرقی نمی کند که این بنگاه اقتصادی یک شرکت باشد یا یک واحد تولیدی. تمام خریدهای واحد اقتصادی مثل خرید مواد اولیه، دستگاه و تجهیزات، هزینه های امور رفاهی و هر خرید دیگری، به عنوان خرید سالانه و به عنوان قرائن مالیاتی مورد بررسی بازرسان اداره امور مالیاتی قرار می گیرد.
- فروش سالانه: مورد دیگری که به عنوان قرائن مالیاتی حتما مورد بررسی بازرسان امور مالیاتی قرار می گیرد میزان فروش سالانه است، خواه فروش خدمات باشد یا فروش کالا. اسناد فروش یکی از مهمترین معیارهای تعیین مالیات هستند. این اسناد به طور دقیق مورد بررسی بازرسان اداره امور مالیات قرار می گیرند.
اما به جز این دو مورد، قرائن مالیاتی شامل موارد دیگری همچون، درآمد ناویژه، میزان تولید کارخانجات، ارزش حق واگذاری محل کسب، پرداختی های حق الزحمه، حق التحریر دفاتر اسناد رسمی و بسیاری از موارد دیگر نیز می باشد که بسته به نیاز و صلاحدید بازرسان مالیاتی مورد بررسی قرار می گیرند.
ضرایب مالیاتی چیست؟
یکی از کارهای مهمی که به طور سالانه توسط اداره امور مالیاتی کشور انجام می شود، تعیین ضرایب مالیاتی است. سازمان امور مالیاتی هر سال کتابچه ای منتشر می کند که در آن میزان سود همه واحدهای اقتصادی مشخص شده است. چه فروشنده یک کالا باشید یا یک شرکت ارائه دهنده نوعی از خدمات، میزان سودی که باید در هر سال دریافت کنید به تفکیک مشاغل برای شما مشخص می شود و تعیین مالیات بر اساس آن انجام می شود.
طبق ماده 153 قوانین مالیات مستقیم، ضرایب مالیاتی اعدادی هستند که در قالب درصد ارائه می شوند. این درصدها مالیات علی الراس و میزان مالیات بردرآمد را مشخص می کنند.
کتابچه ای که در آن میزان سود همه واحدهای اقتصادی درج شده، هرساله به سازمان ها، ارگان ها، اشخاص حقیقی و حقوقی به طور رسمی ابلاغ می شود.
ضرایب مالیاتی چطور تعیین می شوند؟
چه کسانی این ضرایب مالیاتی را تعیین می کنند و چطور این کار را انجام می دهند؟
ظاهرا برای تعیین ضرایب مالیاتی کمیسیونی تشکیل می شود که افرادی مثل نمایندگان بانک مرکزی، نمایندگان اداره امور مالیاتی، نماینده شورای اصناف، نماینده نظام پزشکی و نماینده اتاق بازرگانی و صنایع و معادن در این کمیسیون حضور پیدا می کنند.
اطلاعات دقیقی در مورد جزئیات محاسبه ضرایب مالیاتی وجود ندارد، اما می توان گفت که این ضرایب، با در نظر گرفتن اوضاع اقتصادی کشور و نظر جمعی همه این افراد تصویب می شود.
آیا امکان تغییر در ضرایب مالیاتی وجود دارد؟
پاسخ کوتاه: بله
پاسخ کامل: ضرایب مالیاتی پس از تصویب در کمیسیون به طور رسمی اعلام نمی شود، بلکه به شهرستان ها ابلاغ می گردد تا مورد بررسی بیشتری قرار گیرد. در شهرستان ها، جلسه ای متشکل از قائم مقام شورای اصناف، قائم مقام نظام پزشکی، رئیس اداره مالیات شهرستان و نماینده اتاق بازرگانی شهرستان تشکیل می شود و این ضرایب مالیاتی را با وضع اقتصادی موجود در شهرستان مورد سنجش و بررسی قرار می دهند. اگر نیازی به اعمال تغییرات باشد، موارد تغییرات به مرکز مربوطه ابلاغ می گردد تا توسط کمیسیون اصلی مورد بررسی مجدد قرار بگیرد. در صورتی که این تغییرات منطقی و موجه باشد، تغییرات در ضرایب مالیاتی انجام می گیرد و سپس برای ابلاغ رسمی آماده می شود.
در پایان باید به یک نکته مهم اشاره کنیم:
در برخی از موارد ممکن است شغل مورد نظر شما به هر دلیل در جدول ضرایب مالیاتی مشخص نشده باشد. در این صورت برای مشخص کردن ضریب مالیاتی شغل خود می توانید از شغل های مشابه استفاده کنید.
در پایان اگر به دنبال اطلاعات بیشتر در زمینه حسابداری هستید و ابهاماتی در زمینه ترازنامه ها دارید پیشنهاد می کنیم مقاله مربوط به ترازنامه در سایت سپیدار سیستم را مطالعه کنید.