مسؤولان وزارت صنایع مدعی هستند عدم گرانی نان در 2سال اخیر موجب نارضایتی مصرف‌کننده شده است! طبق اعلام مسؤولان حجم نان‌ها کم شده است و برای اصلاح این موضوع باید قیمت نان اصلاح شود.
در این‌باره قائم‌مقام وزیر صنعت، معدن و تجارت با اشاره به اینکه نظام اصلاح قیمت نان در دست بررسی است، گفت: سالانه ۱۱ هزار میلیارد تومان یارانه گندم از سوی دولت پرداخت می‌شود. مجتبی خسروتاج در این باره افزود: مصرف‌کننده و نانوا در پی عدم تغییر قیمت نان در 2 سال گذشته ناراضی هستند. وی تصریح کرد: به دلیل اینکه در سال گذشته قیمت نان اصلاح نشده کیفیت و اندازه نان دچار تغییر شده است که نارضایتی مصرف‌کننده را درپی داشته است. قائم‌مقام وزیر صنعت، معدن و تجارت بیان کرد: در راستای ارتقای جایگاه و نقش اصناف در بازرگانی داخلی قدم‌هایی برداشته شده است. خسروتاج یادآور شد: سیاست دولت برای ثبات بازار هوشمندانه بوده که حفظ ثبات قیمت ارز و اطلاع‌رسانی شفاف دولت در این موضوع تأثیرگذار بوده است.
سناریوهای قیمت آرد و نان
در همین حال دبیر انجمن آردسازان ایران با اشاره به 3 سناریوی مطرح دولت برای قیمت آرد و نان گفت: بهترین سناریو از نظر تولیدکنندگان و صنعتگران آزادسازی قیمت گندم، آرد و نان است. محمدرضا مرتضوی در گفت‌وگو با ایسنا درباره 3 سناریوی مطرح دولت برای قیمت آرد و نان توضیح داد: یکی از این سناریوها حفظ شرایط موجود و حمایت از کارخانه‌ها درباره هزینه‌های آرد است. سناریوی بعدی تفویض اختیارات به استان‌هاست که بین 15 تا 20 درصد به قیمت انواع نان اضافه شود و سناریوی سوم افزایش قیمت نان و پرداخت یارانه به همین نسبت به مردم است. او با اشاره به اینکه دولت منابع و انرژی زیادی را درگیر تامین نان ارزان‌قیمت مردم کرده اما نتایج مناسبی در این بخش به دست نیامده و حتی برخلاف هدف دولت، قیمت نان برای مردم گران تمام می‌شود، اظهار کرد: مردم در نانوایی نان را کیلویی 1800 تا 2200 تومان می‌خرند. دولت بابت هر کیلوگرم گندم به علاوه هزینه‌های تبعی آن کیلویی 800 تومان و در سال معادل 50 هزار تومان یارانه می‌دهد. اگر متوسط مصرف را 110 کیلوگرم گندم در سال در نظر بگیریم، یعنی کیلویی 500 تومان هم به مردم بابت نان پرداخت می‌شود و نتیجه اینکه میانگین پرداختی مردم برای خرید نان 2000 تومان، یارانه مستقیم تامین گندم 800 تومان و یارانه نقدی نان نیز 500 تومان است که با این حساب قیمت تمام شده نان در حال حاضر به 3300 تومان می‌رسد. وی افزود: حال اگر فرض کنیم قیمت گندم و آرد آزاد شود، نرخ آرد نانوایی به طور میانگین 1450 در شرایط فعلی باشد و هزینه‌های نانوا به آن اضافه شود، میانگین نرخ نان کیلویی 2600 تومان خواهد شد.
اگر مصرف را 11 میلیون تن نان فرض کنیم، تفاوت شرایط فعلی با شرایط مطلق آزادی گندم، آرد و نان حدود 3 میلیارد دلار در سال (برحسب نرخ ارز حدود 2600 تومان) خواهد شد. رقمی که با سرمایه‌گذاری درست و علمی آن می‌توانیم طی دو سال زراعت و تولید نان کشور را متحول کرده و جلوی رانت‌خواری و فساد را در این صنعت حساس و استراتژیک بگیریم. دبیر انجمن آردسازان ایران عنوان کرد: اگر نگاهی به نانوایی‌ها بیندازید متوجه می‌شوید که نان کشور از حالت عادی خارج شده است. بربری و تافتون بسیار نازک و کم‌وزن شده، سنگک هم دیگر حال و هوای گذشته را ندارد بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که دولت هزینه‌های سنگین مالی و مدیریتی را تحمل می‌کند اما چیزی گیر مردم نمی‌آید. ضمن اینکه نانوا و کارخانه‌دار نیز از وضعیت موجود متضرر می‌شوند. متاسفانه تنها عده‌ای ویژه‌خوار حرفه‌ای از این چرخه معیوب و فاسد ممکن است منافع نامشروعی برای خود به دست آورند. وی با بیان اینکه دولت باید فکری برای زیان انباشته کارخانه‌های آرد به دلیل اجرای سیاست تثبیت قیمت‌ها از سال 91 تاکنون بکند، تصریح کرد: رشد هزینه‌های تولید به ترتیب در سال‌های 91، 40 درصد و در سال 92، 42 درصد و در سال 93، حدود 20 درصد بوده است، به این معنا که به‌رغم ثابت نگه داشتن نرخ گندم، کارخانه‌های آرد در سال 91 تنی حدود 35 هزار تومان، در سال 92 تنی حدود 75 هزار تومان و در سال 93 تنی حدود 90 هزار تومان متضرر شده‌اند.
مردم نان را گران می خرند
از سویی دیگر رئیس اتحادیه نان‌های حجیم و صنعتی با انتقاد از شیوه اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها که باعث گران‌تر شدن محصول نهایی می‌شود، گفت: در حال حاضر مصرف‌کنندگان مجبورند نان را گران بخرند چون از یک طرف دولت مابه‌التفاوت قیمت آرد را می‌پردازد و از طرف دیگر یارانه‌های نقدی را در اختیار مردم قرار می‌دهد که باعث می‌شود به جای 2600 تومان برای هر کیلو نان، 3200 تومان پرداخت شود. محمدجواد کریمی گفت: در طول سال‌های گذشته به دلیل تحریم‌ها، مصوبات غیرکارشناسی و سایر مشکلات به نقطه ایده‌آل در این حوزه دست نیافته‌ایم، این در حالی است که اگر دولت در رابطه با مصرف نان باکیفیت برنامه‌ای داشته باشد دیگر لازم نیست هزینه ضایعات بدهد. رئیس اتحادیه نان‌های حجیم و صنعتی تاکید کرد: قرار بود در همان سال اولی که نمایشگاه نان برگزار می‌شود، دولت به حمایت از انجمن‌ها و واحدهای تولیدی نان‌های صنعتی بیاید و از این طریق در تولید نان باکیفیت و بهداشتی قدم موثری بردارد که متاسفانه عملیاتی نشد. وی حق بیمه پرسنل کارخانه‌های تولید نان حجیم را از دیگر چالش‌های این صنعت دانست و گفت: این واحدها باید برای همه اعضای پرسنل خود حق بیمه 30 درصدی پرداخت کنند در حالی که برای نان‌های سنتی این رقم بالغ بر 10 درصد است. به گفته رئیس اتحادیه نان‌های حجیم و صنعتی، این موضوع روی بهای تمام شده کالا تاثیرگذار است، ضمن اینکه موضوع اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها مساله دیگری است که به عنوان یک معضل جدی مطرح است. این فعال اقتصادی با انتقاد از شیوه اجرای این قانون که باعث گران‌تر شدن محصول نهایی می‌شود، گفت: در حال حاضر مصرف‌کنندگان مجبورند نان را گران بخرند چون از یک طرف دولت مابه‌التفاوت قیمت آرد را می‌پردازد و از طرف دیگر یارانه‌های نقدی را در اختیار مردم قرار می‌دهد که باعث می‌شود به جای 2600 تومان برای هر کیلو نان 3200 تومان پرداخت شود. رئیس اتحادیه نان‌های حجیم و صنعتی تصریح کرد: اگر یارانه آرد حذف شود و تولیدکنندگان آرد را با قیمت آزاد خریداری کنند و دولت این یارانه را نیز به طور نقدی در اختیار مردم قرار دهد، بازار نان رقابتی می‌شود و هم در شیوه مصرف و هم در بهای تمام‌شده کالا تاثیر مثبت می‌گذارد. کریمی یادآور شد: در سال 1389 و در ابتدای اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها این تجربه را داشتیم که هم باعث بهتر شدن کیفیت نان و هم مصرف بهینه آن شد. هرچند متاسفانه امروز شرایط به سال‌های قبل از 89 برگشته است. مصرف نان حجیم در ایران 12 درصد و مصرف نان سنتی 88 درصد است.