شرکت‌های هرمی بعد از چندین سال، هم‌اکنون با مجوز موسسات بازاریابی شبکه‌ای و بدون نظارت فعالیت خود را مجدد آغاز کرده‌اند.
به گزارش ایران‌جیب از باشگاه خبرنگاران جوان، این شرکتها به اسم حمایت از کالا و تولید محصولات ایرانی اجناس خود را ۲ برابر قیمت می‌فروشند. وعده‌های بی‌شمارشان درباره پولداری سریع، هوش از سر آدمی می‌برد؛ داشتن خودرو، خانه و ویلای لاکچری آرزوی هر کسی است و دوست دارد در زندگی به آن دست یابد، اما گاهی دست یافتن به این آرزوها به قیمت تمام شدن تمام سرمایه ختم می‌شود.
افراد زیادی از جمله دانشجویان و کسانی که تمکن مالی خوبی ندارند، به دنبال کسب درآمد به شرکت‌های هرمی روی می‌آورند؛ ۲۰ سالی است که از تاسیس اولین شرکت هرمی در ایران می‌گذرد، شرکت‌هایی که در ابتدا با تاسیس آن مخالفت‌های زیادی شد، چرا که افراد بسیاری سرمایه‌های خود را در این راه از دست دادند.
پس از آن، فعالیت این شرکتها غیر قانونی اعلام شد، اما همچنان به روش‌های مختلفی کار خود را ادامه دادند اخیرا همین شرکت‌های هرمی به بهانه‌های جدیدی نظیرخریدن محصولات ایرانی و کمک به رونق اقتصادی کشور تبلیغات خود را از سر گرفته‌اند هرچند در فروش همین کالاها نیز نه تنها قیمت مصوب را رعایت نمی‌کنند بلکه سود ۲ برابری می‌گیرند.
در این بین افرادی که در راس کار هستند، سود بسیاری خواهند برد و زمانی که به مال و اموال بسیاری برسند و پس از غارت اموال عمومی از کشور فراری می‌شوند.
با یک نگاه کوتاه به عملکرد تیمی همه این شرکتها تنها چیزی که به وضوح دیده می‌شود، قانون‌گریزی و قانون شکنی است اما سؤالی که اکنون پیش می‌آید، چرا از فعالیت این شرکتها جلوگیری به عمل نمی‌آید و روز به روز کارشان به شکل‌های مختلفی وسعت می‌یابد؟، علاوه‌بر این نحوه نظارت بر کار این مشاغل به چه معنا تعریف می‌شود؟ آیا باید منتظر شکایات و در واقع وقوع جرم بنشینیم و بعد توسط دستگاه قضا منتظر رسیدگی باشیم؟ آیا دستگاه اجرایی فقط وظیفه صدور مجوزرا دارد و کاری به نظارت بر این شرکتها ندارد؟
قانونی یا غیر قانونی بودن فعالیت این شرکتها را از مسئولین پیگیری کردیم، که در این خصوص سعید زندی رئیس مرکز اصناف و بازرگانان وزارت صنعت، معدن و تجارت گفت: شرکت‌های هرمی در کشور فعالیت نمی‌کنند و تمام آنها جمع شده‌اند. هم‌اکنون برخی از شرکت‌های بازاریابی شبکه‌ای با مجوز فعالیت می‌کنند و مشکلی در این زمینه وجود ندارد!
اما پیرو این موضوع، تعدادی از مالباختگان این شرکتها با باشگاه خبرنگاران جوان تماس گرفتند و درخواست پیگیری کردند، چرا که هنوز برخی از آنها به صورت غیرقانونی مشغول فعالیت هستند و هیچ نظارتی بر کار آنها وجود ندارد.
یکی از مالباختگان در این باره گفت: پس از اتمام دوران دانشجویی به دنبال کسب درآمد، به پیشنهاد یکی از دوستانم عضو این شرکت شدم. برای عضو شدن در این شرکت نیاز بود یکی از محصولات آنها که صنایع دستی کشور بود را به مبلغ ۲ میلیون تومان بخرم و دیگر نیاز به سرمایه‌گذاری دیگری نداشت.
او بیان کرد: پس از این پیشنهاد این کالا را خریداری کردم و در آن شرکت عضو شدم. سپس نیاز بود ۲ نفر دیگر را به این شرکت معرفی کنم تا زنجیره فعالیتم افزایش یابد. پس از اینکه مدتی از فعالیتم در این شرکت گذشت و تبلیغات زیادی برای آنها انجام دادم گفتند دیگر نیاز نیست ادامه‌دهی و از شرکت اخراجم کردند.
این مالباخته گفت: مشکلی که برایم پیش آمد این بود که افرادی که به این شرکت معرفی کردم از آشنایانم بودند و آنها نیز ضرر کردند. یکی از اقوام به دلیل اینکه مجبور بود این کالا را بخرد، وام گرفته بود و هنوز قسط این کالا را پرداخت می‌کند در صورتی که هیچ درآمدی نداشت.
بیکاری، عاملی در افزایش شرکت‌های هرمی
احمد جانجان کارشناس مسائل اقتصادی معتقد است: بستر شکل گیری شرکت‌های هرمی در کشور‌هایی است که یا با کاهش آمار اشتغال یا افزایش نرخ تورم مواجه هستند و در اثر کاهش درآمد به این مشاغل رو می‌آورند.
او بیان کرد: این شرکتها تبلیغات بسیار گسترده‌ای می‌کنند تحت این عنوان که اگر در این شرکت فعالیت کنید، سود خیلی بالایی خواهید داشت. روشی که وجود دارد به آن پونزی می‌گویند بدین معنا که سودی که به افراد پرداخت می‌شود از محل اصل پول نفرات بعدی است. این شرکتها به صورت هرمی اقدام به فعالیت می‌کنند. بدین معنا که یک نفر وارد این شرکت می‌شود و باید ۲ نفر را به عنوان زیرشاخه یا دست چپ و راست به شرکت معرفی کند، آن فرد زمانی به سوددهی می‌رسد که آن ۲ نفر معرفی شده، ۲ نفر دیگر را معرفی کنند.
جانجان ادامه داد: سودی که پرداخت می‌شود حاصل از مبالغ واریز شده ورودی‌هاست؛ در این بین افرادی که در راس هرم هستند به مبالغ زیادی دست یافته‌اند.
او تشریح کرد: در ابتدای کار، به دلیل اینکه سود دریافتی زیاد است افراد اشتیاق زیادی به ادامه فعالیت دارند و اصولا مبالغ به صورت هفتگی به حساب‌ها واریز می‌شود؛ اما تا این لحظه مشکلی وجود ندارد چرا که افرادی که در راس هرم هستند به درآمد بالایی دست می‌یابند.
این کارشناس مسائل اقتصادی بیان کرد: افراد شرکت‌کننده در این شرکتها اقوام و دوستان هستند و به دلیل اعتماد به یکدیگر در این شرکتها عضو می‌شوند. مشکلی که به وجود می‌آید اصولا راس هرم به دلیل اینکه به مبالغ زیادی دست یافته است، اموال و دارایی‌های زیرشاخه‌ها را به دست آورده و از کشور فرار می‌کنند و دیگر دست افراد به آنها نمی‌رسد.
جانجان تشریح کرد: در این بین افرادی که در این شرکتها عضو شده‌اند دچار مشکلات اقتصادی و اجتماعی زیادی می‌شوند و باعث بروز ضربه‌های اقتصادی می‌شوند.
او تشریح کرد: مشکل پیش رو عدم نظارت بر کار این دسته از مشاغل است و آنها بدون هیچ مجوزی و غیرقانونی فعالیت می‌کنند. با اینکه ۲۰ سال از راه‌اندازی این مشاغل می‌گذرد، اما همچنان اقدامی در جلوگیری از این کار‌ها نمی‌شود و روز به روز بر فعالیت افراد ناآگاه در این شرکتها افزوده می‌شود.
این کارشناس مسائل اقتصادی گفت: نحوه کلاهبرداری این شرکتها متفاوت است و برخی به بهانه فروش محصولات ایرانی فعالیت می‌کنند ولی آنچه مسلم است اینکه سرمایه افراد در این بین محکوم به نابودی است و خسارت جبران‌ناپذیری به آنها وارد می‌شود.
غیر قانونی بودن فعالیت شرکت‌های هرمی
محمدرضا محمدی یکی دیگرازکارشناسان مسائل اقتصادی درباره نحوه عملکرد شرکت‌های هرمی و غیرقانونی بودن فعالیت آنها، گفت: افراد زیادی با هدف کسب درآمدهای کلان به سراغ این شرکتها می‌روند. در ابتدا کار در این شرکتها راحت است چرا که تنها نیاز است تبلیغات ساده بین اقوام و دوستان انجام دهید. شرکت‌های هرمی از شما می‌خواهند با هزینه و زبان خودتان از محصولات شرکت تبلیغ کنید، با این وعده که همه این هزینه‌ها و تلاش‌ها در آینده جبران می‌شود. حال فکر کنید، یک نفر بعد از یک ماه به هر دلیلی پشیمان شود، کلی تبلیغ برای شرکت کرده و هیچ مزدی دریافت نکرده است.
محمدی ادامه داد: شرکت‌های هرمی چندین نفر را به عنوان فرد پولدار شده معرفی می‌کنند و از مردم می‌خواهند تلاش کنند تا مثل آنها شوند. در شرکت‌های هرمی هیچگونه قرارداد واضح و طرف قرارداد حقیقی وجود ندارد، ثبت‌نام رایگان و کاملا یک طرفه و به نفع آن شرکت است.
این کارشناس مسایل اقتصادی تشریح کرد: اکثر افرادی که گول شرکت‌های هرمی را می‌خورند و جذب می‌شوند، حداکثر بعد از یک ماه از آن خارج می‌شوند اما جالب است بدانید در این یک ماه بدون دریافت هیچ مزدی از طرف شرکت و با هزینه شخصی از محصولات شرکت تبلیغ می‌کنند.
استفاده رایگان از ویزیتورهای مردمی
او با بیان اینکه افرادی که در این شرکتها مشغول فعالیت هستند، مدرک و قراردادی ندارند، گفت: فرض کنید ۲ سال برای یک شرکت هرمی کار کنید؛ درست زمانی که قرار است شرکت به شما پول کلان بدهد، شما را از سایت حذف می‌کند ولی زیرمجموعه‌های شما را که خودشان ثبت‌نام کرده‌اند و نیازی به شما ندارند را نگه می‌دارند، در این بین به دلیل اینکه مدرک و قرار داد روشنی وجود ندارد حق فرد پایمال می‌شود.
محمدی تصریح کرد: این دسته از شرکتها به این دلیل می‌خواهند که اقوام و دوستان را به این شرکت معرفی کنید تا در آینده اگر مشکلی به وجود آمد به دلیل حفظ آبرو نتوانید شکایت کنید. این شرکتها قبل از اینکه بخواهند به وعده‌های خود عمل کنند از کشور فرار می‌کنند.