صادرات ایران به ترکیه با احتساب نفت خام 30 درصد کاهش پیدا کرده است اما حجم واردات ایران از ترکیه تغییری نکرده و به تراز تجاری مثبت به نفع ترکیه انجامیده است. رسانه‌های ترکیه نوشتند صادرات ترکیه به ایران سختتر خواهد شد.
به گزارش ایران‌جیب از دویچه‌وله آلمان، متوسط صادرات ماهانه ایران به ترکیه طی ۷ ماهه نخست ۲۰۱۹، حدود ۴۰۳ میلیون دلار بوده که در مقایسه با متوسط صادرات ماهانه ایران به این کشور در سال ۲۰۱۸ حدود ۳۰ درصد کاهش داشته است. متوسط واردات ماهانه ایران از ترکیه نیز طی هفت ماهه نخست ۲۰۱۹، حدود ۲۰۰ میلیون دلار بوده که نسبت به متوسط واردات ماهانه در سال ۲۰۱۸ تغییر چندانی نداشته است.
اگرچه تراز تجاری این دو کشورهمچنان به واسطه صادرات نفت و محصولات نفتی، به نفع ایران مثبت است، اما تراز تجاری میان دو کشور حدود یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار به زیان ایران کاهش یافته است.
آمارهای تجارت ایران و ترکیه ماهانه گزارش داده می‌شود. طبق این آمار در ماه ژوئیه ۲۰۱۹ روند تراز تجاری بین دو کشور که ۱۸ ماه به نفع ایران بوده به نفع ترکیه تغییر پیدا کرده است.
بالاترین حجم تجارت میان ترکیه و ایران در سال ۲۰۱۴ بوده که تا ۱۴ میلیارد دلار رسیده بود. اما بعد از آن هیچوقت تبادلات دو کشور همسایه به این میزان نرسیده و افت و خیزهای زیادی داشته و بیشتر در سطح ۱۰ میلیارد دلار باقی مانده است.
ارزش کل تبادلات تجاری ایران و ترکیه (صادرات و واردات) در هفت ماهه نخست ۲۰۱۹ حدود ۴ میلیارد دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل بیش از ۳۳ درصد کاهش یافته است. بخش بزرگ این کاهش به زیان ایران بوده است. علت نیز آن است که به دلیل تحریم‌های آمریکا، ترکیه از ایران نفت کمتری می‌خرد.
پیش‌بینی می‌شود که اگر طی ماه‌های باقیمانده سال ۲۰۱۹ نیز روند ارزش صادرات و واردات این دو کشور مشابه هفت ماهه اول ۲۰۱۹ باشد حجم تجارت ایران و ترکیه در سال ۲۰۱۹ نسبت به ۲۰۱۸ حدود یک چهارم کاهش خواهد یافت.
ترکیه: صادرات به ایران سختتر می‌شود
برخی از آمارها نشان می‌دهد که صادرات ترکیه به ایران نیز کاهش یافته است.
روزنامه "ینی آکیت" روز جمعه ۱۵ شهریور (۶ سپتامبر) نوشته است که در دوره ژانویه تا اوت سال ۲۰۱۹ صادرات استان ارزروم به ایران ۶۸.۹۴ درصد کاهش یافته است. صادرات استان بورسا به ایران هم در دوره هشت ماهه سال ۲۰۱۹ معادل ۷۵.۲۱ درصد کاهش یافته است.
روزنامه "دنیا" ترکیه هم به نقل از شورای صادرکنندگان این کشور اعلام کرده است که "صادرات به ایران سختتر خواهد شد" و بیشترین ممنوعیت‌ها شامل کالاهایی است که از ترکیه به ایران صادر می‌شود.
به نوشته این روزنامه، مجلس ایران واردات کالاهایی را که مشابه آن در خود ایران تولید می‌شود تا ۲۱ مارس ۲۰۲۱ ممنوع کرده است. اگر شورای نگهبان این طرح را تصویب کند صادرات ترکیه به ایران دشوارتر خواهد شد.
کاهش صادرات نفت ایران
نفت و فرآورده‌های نفتی و همچنین گاز ایران بیشترین مقدار از صادرات ایران به ترکیه است.
فشار حداکثری آمریکا به ایران و تحریم نفت صادرات نفت این کشور، دامن تجارت ترکیه و ایران را هم گرفته است. به دلیل همین فشارهای آمریکا، ترکیه نفت آذربایجان و روسیه را جایگزین نفت ایران کرده است.