کاهش سرمایه‌گذاری خارجی در ایران
کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل در جدیدترین گزارش خود اعلام کرد ایران در سال میلادی گذشته ۳ میلیارد و ۵۰ میلیون دلار سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی جذب کرده که این رقم با افت ۳۵ درصدی نسبت به سال قبل از آن مواجه شده است.
کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل (آنکتاد) جدیدترین گزارش خود از سلسله گزارش‌های سرمایه‌گذاری خارجی جهان را در سال 2014 منتشر کرده است که طی آن آمار مربوط به سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی کشورهای جهان در سال 2013 ارائه شده است. این گزارش که نسخه‌ای از آن در دسترس خبرگزاری تسنیم قرار گرفته است از افزایش 9 درصدی سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در جهان طی سال 2013 خبر داده است. کل سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی انجام‌شده در جهان طی سال 2012 بالغ بر 33/1 تریلیون دلار بوده که براساس برآوردهای آنکتاد این رقم در سال 2013 به 45/1 تریلیون دلار رسیده است. کشورهای درحال توسعه بیشترین سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی را در این سال جذب کرده‌اند. این کشورها 54 درصد کل سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی جهان یعنی 778 میلیارد دلار را در سال 2013 جذب کردند. سهم کشورهای توسعه‌یافته نیز در این زمینه 39 درصد برابر با 566 میلیارد دلار بوده است.
اقتصادهای درحال گذار نیز 7 درصد از کل سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی جهان یعنی 108 میلیارد دلار را در سال 2013 به خود اختصاص دادند. در سال 2012 برای نخستین بار، کشورهای در حال توسعه از کشورهای توسعه یافته در جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی پیشی گرفتند و این وضعیت را در سال 2013 نیز حفظ کردند. کشورهای درحال توسعه تقریباً 200 میلیارد دلار بیشتر از کشورهای توسعه یافته در این سال سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی جذب کردند. میان مناطق مختلف جهان، آسیا بیشترین سرمایه‌گذاری خارجی را جذب کرده است. این منطقه 4/29 درصد از کل سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی جهان در سال 2013 را به خود اختصاص داد. سهم اتحادیه اروپا 17 درصد و آمریکای شمالی 2/17 درصد بوده است. آنکتاد پیش‌بینی کرده است رقم سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی جهان در سال میلادی جاری به 6/1 تریلیون دلار افزایش یابد و در سال‌های 2015 و 2016 به‌ترتیب ارقام 75/1 تریلیون دلار و 85/1 تریلیون دلار را ثبت کند.
کاهش 35درصدی سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در ایران
بنا به این گزارش، آنکتاد از کاهش 35درصدی سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی جذب‌شده توسط ایران در سال 2013 خبر داده است. ایران در سال 2012 بالغ بر 4 میلیارد و 662 میلیون دلار سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی جذب کرده بود که این رقم در سال 2013 به 3 میلیارد و 50 میلیون دلار کاهش یافته است. کل سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی که ایران از دهه 1990 تاکنون جذب کرده است 40 میلیارد و 941 میلیون دلار برآورد شده است. براساس این گزارش ایران در سال 2013 همچنین 380 میلیون دلار سرمایه‌گذاری مستقیم در خارج انجام داده است که این رقم با کاهش 11درصدی نسبت به سال قبل از آن مواجه شده است. ایران در سال 2012 بالغ بر 430 میلیون دلار سرمایه‌گذاری مستقیم در کشورهای دیگر انجام داده بود. کل سرمایه‌گذاری مستقیم ایران در خارج از دهه 1990 تاکنون نیز 3 میلیارد و 725 میلیون دلار بوده است. میان 202 کشور جهان، ایران در رتبه 59 جهان از نظر میزان جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در سال 2013 قرار گرفته است. بر این اساس میزان جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی ایران در این سال کمتر از 58 کشور بوده است.
این در حالی است که ایران هجدهمین اقتصاد بزرگ دنیا را دارد. ایران در سال 2012 از نظر میزان جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در رتبه 49 جهان جای گرفته بود. آمریکا بیشترین سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی را در سال 2013 جذب کرده است. رقم جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی این کشور در سال 2013 بالغ بر 188 میلیارد دلار بوده است. آمریکا در سال 2012 بالغ بر 161 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی جذب کرده بود. پس از آمریکا، چین در رتبه دوم قرار گرفته است. میزان جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی این کشور در سال 2013 بالغ بر 124 میلیارد دلار گزارش شده است. روسیه با 79 میلیارد دلار، هنگ‌کنگ با 77 میلیارد دلار، برزیل با 64 میلیارد دلار، سنگاپور با 64 میلیارد دلار، کانادا با 62 میلیارد دلار، استرالیا با 50 میلیارد دلار، اسپانیا با 39 میلیارد دلار و مکزیک با 38 میلیارد دلار به‌ترتیب در رتبه‌های سوم تا دهم از این نظر قرار گرفته‌اند. میزان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی جذب‌شده توسط برخی کشورهای دیگر عبارت است از فرانسه 8/4 میلیارد دلار، آلمان 26 میلیارد دلار، ایتالیا 5/16 میلیارد دلار، انگلیس 37 میلیارد دلار، ژاپن 3/2 میلیارد دلار، کره‌جنوبی 2/12 میلیارد دلار، اندونزی 4/18 میلیارد دلار، افغانستان 69 میلیون دلار، هند 28 میلیارد دلار، پاکستان 3/1 میلیارد دلار و ترکیه 8/12 میلیارد دلار.ایران در خاورمیانه از نظر جذب سرمایه‌گذاری خارجی سوم شد
آمار ارائه شده از سوی آنکتاد نشان می‌دهد ایران از نظر جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در سال 2013 میان 12 کشور خاورمیانه رتبه 3 را به خود اختصاص داده است. در این منطقه امارات با جذب 10/48 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی رتبه نخست را به خود اختصاص داده و عربستان با جذب 29/9 میلیارد دلار در رتبه دوم قرار گرفته است. میزان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی جذب‌شده توسط کشورهای دیگر منطقه عبارت است از: بحرین 989 میلیون دلار، عراق 852/2 میلیارد دلار، اردن 798/1 میلیارد دلار، کویت 329/2 میلیارد دلار، لبنان 833/2 میلیارد دلار، عمان 626/1 میلیارد دلار، قطر 840 میلیون دلار، فلسطین 177 میلیون دلار و یمن 134 میلیون دلار.