دوشنبه شب ۱۸ خرداد. چشم ها بر صفحه تلویزیون خیره شده است. مناظره انتخاباتی بین محمود احمدی نژاد و محسن رضایی؛ مناظره ای از جنس نبرد نمودارها. محسن رضایی که خود دستی در علم اقتصاد دارد، محمود احمدی نژاد را متهم می کند به عدم توانایی در مبارزه با تورم. اما ناگهان رییس دولت نهم، از اصطلاحی جدید پرده برداری می کند و سعی می کند حریف خود را در این قسمت مناظره با آن به شکست بکشاند. اصطلاحی به نام تورم نقطه به نقطه.
درست در آن لحظه که رضایی عملکرد دولت نهم را منفی ارزیابی کرد، محمود احمدی نژاد با میان کشیدن بحث تورم نقطه به نقطه گفت: «تورم را به دو صورت می توان محاسبه کرد. یکی به صورت میانگین که سال ۸۷ نسبت به سال ۸۶، ۲۵ درصد است. و یکی به صورت نقطه به نقطه که از مقایسه ۱۸ خرداد ۸۸ با ۱۸ خرداد ۸۷ حاصل می شود که در این مورد زیر ۱۵ درصد است.»
از آن زمان به بعد، بانک مرکزی، نرخ تورم نقطه به نقطه را در محاسبات خود وارد کرد و دولت ها هم هرگاه به نفعشان بود از آن استفاده می کردند. اما نرخ تورم نقطه به نقطه چیست؟ ایا می توان به عنوان یک آمار اقتصادی به آن اتکا کرد؟
دکتر مهدی تقوی، اقتصاددان و عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد علامه طباطبایی می گوید: «در هیچ کجای دنیا تورم نقطه به نقطه را به حساب نمی کنند و تورم را معمولا به صورت ماهیانه، یا سالیانه یا فصلی محاسبه می کنند. من در خارج نشنیدم بگویند تورم از این نقطه تا آن نقطه چه قدر است. گفتن آن حالا عیبی ندارد ولی این نوع محاسبه از نرخ تورم در هیچ کجای دنیا متداول نیست.»
اگر بخواهیم تورم نقطه به نقطه را تعریف کنیم، اینگونه می شود: اگر مقایسه شاخص قیمت اردیبهشت ۹۲ ( میانگین موزون قیمت سبد خانوار) به شاخص قیمت مدت مشابه سال قبل یعنی شاخص قیمت در اردیبهشت ۹۱ باشد به آن تورم نقطه به نقطه می گویند . تورم نقطه به نقطه به زبان ساده به ما می گوید قیمت کالاهای مصرفی یک خانواده به طور متوسط در اردیبهشت امسال چقدر از اردیبهشت پارسال افزایش یا کاهش داشته است .
به گفته تقوی: «تورم را معمولا در آمار کشورهای دیگر سالیانه حساب می کنند. به طور مثال اگر شاخص قیمت در فروردین سال ۹۳، ۱۲۰ باشد و در آخر اسفند همین سال ۱۴۰، می گویند رقم شاخص ۲۰واحد افزایش یافته است. در تورم نقطه به نقطه گفته می شود تورم از یک نقطه تا نقطه دیگر چه قدر بوده است. من به عنوان اقتصاددان تا به حال اصطلاحی در اعلام نرخ های تورم ندیدم. نقطه به نقطه اختراع ماست.»
وی می افزاید: «اگر دقت کنیم می بینیم که تا قبل از دولت محمود احمدی نژاد، هیچ آماری به نام تورم نقطه به نقطه منتشر نمی شد. بیشتر نرخ تورم سالیانه متداول است. دلیل آن این است که مزد و حقوق در آخر هر سال یا اول هر سال فزایش پیدا می کند. بنابراین من چنین عنوانی در سایر اقتصادهای دنیا ندیده ام. در اقتصادهای پیشرفته اتحادیه کارگران با اتحادیه کارفرمایان توافق می کردند که به میزان افزایش نرخ تورم ، نرخ مزد و حقوق افزایش یابد.»
تقوی معتقد است: «مواردی که در ایران اتفاق می افتد بیشتر متعلق به اقتصاد های درب و داغون است. استفاده از تورم نقطه به نقطه نوعی پوشاندن خرابکاری دولت هاست. این موضوع دو علت دارد: یکی اینکه خیلی بد عمل کردیم که باعث افزایش نرخ تورم شده است و دلیل دوم به مطالبات نیروی کار بر می گردد. در ایران نرخ تورم ۴۰درصد است اما میزان حقوق ۲۰درصد زیاد می شود. در حقیقت در ایران دولت به دلیل فقدان اتحادیه های صنفی هرکاری بخواهد می کند. بنابراین آنچنان به نرخ تورم توجه نمی شود.»
همه چیز درباره تورم یک شاخص نامعلوم در ایران
| کد خبر : ۵۱۰۹ | دوشنبه، ۱۲ خرداد ۱۳۹۳ - ۱۱:۴۹:۱۱ | ۳۶۱۳ بازدید |
در هیچ کجای دنیا تورم نقطه به نقطه را به حساب نمی کنند و تورم را معمولا به صورت ماهیانه، یا سالیانه یا فصلی محاسبه می کنند.