در روزهای اخیر روحانی محترمی که سوابق روشنی دارد، مطلبی را در باب اینکه قم مانند واتیکان مستقل شود، نوشته بود. البته اظهار نظر همیشه آزاد است و ما باید طرفدار و حامی آزادی کامل آن باشیم، اما برای روشن شدن افکار عمومی نکاتی را در این رابطه باید مورد اشاره قرار داد.
سابقه ایران اسلامی نشان می‌دهد که از قبل از اسلام تاکنون این کشور همیشه مهد ادیان بوده است. دین زرتشت را ایرانیان در عالم منتشر کرده‌اند، دین بودا توسط پادشاهان ایرانی به خاور دور رسید و ایرانیان در انتشار اسلام عزیز در سطح جهان نقشی بی‌بدیل و مهم داشتند. حجم فرهنگی تولیدات دانشمندان ایرانی در نشر و گسترش اسلام به تنهایی همسنگ همه تولیدات دیگر است. علم تفسیر، حدیث، ادبیات، فلسفه، عرفان، ادب و فقه و اصول و ریاضیات و منطق همه وامدار دانشمندان ایرانی هستند. همه ایران در نشر اسلام مانند واتیکان برای مسیحیان عمل می‌کرد. دانشمندان ایرانی هم در نقطه خاصی مستقر و متمرکز نبوده و در مناطق و شهرهای مختلف می‌زیسته‌اند. در شیراز، بوشهر، دزفول، مراغه، سیستان، کرمان، سجستان، بجستان، خراسان بزرگ، مرو، طبرستان، آذربایجان، دیلمان، کردستان و همدان دانشمندان بزرگ و بنامی داشته‌ایم. بنابراین نه یک بخش جغرافیایی ایران در خدمت اسلام بوده و نه نیاز به جدا کردن بخشی برای این خدمت است. به یک تعبیر در نشر اسلام همه ایران مانند واتیکان عمل کرده است. بعد از پذیرفتن مذهب تشیع در ایران باز هم این داستان تکرار شده است. نشر و گسترش تشیع در ایران نه وامدار قم است و نه وامدار ری و نیشابور و اصفهان و هیچ کجای دیگر. همه ایران در گسترش مذهب تشیع تلاش کرده‌اند. آذربایجان در دوران صفوی مهد آغاز تشیع بوده و پس از آن تشیع به سایر مناطق که این سابقه را نداشتند گسترش پیدا کرد. قم خود حوزه جدیدالتأسیس یکصد ساله است و حوزه علمیه قم هم توسط علما و فضلای شهرستان‌‌های دیگر تأسیس و بنا شده است. جدا کردن قم از پیکر ایران نه شدنی است و نه مفید. علما از سراسر جهان به قم کوچ می‌کنند و از قم به سراسر جهان منتشر می‌شوند و این شهر جزئی از بدنه تفکیک‌ناپذیر ایران است. ویژه‌خواری و رانتخواری و جدایی‌طلبی جزو خصایص روحانیت خدمتگزار تشیع نیست. روحانیت، خدمتگزار مردم است و چیزی مستقل برای خود نمی‌خواهد. پاپ جدید در واتیکان تلاش می‌کند که روحانیت مسیحی را در خدمت مسیحیان جهان دربیاورد و به این روحانیون توصیه می‌کند که ساده‌زیستی و زندگی همراه با مردم را تجربه کنند. روحانیت شیعه از خلق و خوی زندگی اشرافی و جدا از مردم دور بوده و هست و تافته جدا بافته‌ای نبوده و نیست. همراهی روحانیت با مردم در جنگ تحمیلی و تقدیم بالاترین شهدا در قیاس با جمعیت خود نشاندهنده این فداکاری است. بنابراین روحانیت از آغاز، کنار همه مردم بوده و تا آخر در همین مسیر خواهد ماند. جامعه‌شناسان، ایران‌شناسان و مردم‌شناسان در ایران می‌گویند روحانیت سر یکپارچگی، وحدت ارضی و وحدت کلام مردم در ایران است. در دوران حاکمیت روحانیت جنگی به پا شد که با وجود سختی و سنگینی آن یک وجب خاک ایران به دشمن واگذار نشد. روحانیت پاسدار تمامیت ارضی کشور است نه خواهان جدایی‌طلبی از آن. بنابراین این تحلیل غیرفنی و غیر دقیق و غیر واقع‌بینانه نه در شأن روحانیت شیعه است و نه هیچ روحانی ایرانی خواهان آن می‌باشد. قم برای ایران است و ایران برای قم و هیچ کس نمی‌تواند خواهان جدایی آن باشد./ روزنامه ایران