تعداد چک‌های برگشتی کاهش یافت. هرچند درصدها تغییر چندان قابل‌توجهی نسبت به دوره قبل را نشان نمی‌دهند اما اندک کاهشی که در حوزه اسناد مبادله‌شده اتفاق افتاده است حکایت از بهترشدن میلیمتری اوضاع اقتصادی دارد. بانک مرکزی در جدیدترین گزارش‌های قیمتی خود از مبادله 46 هزار و 433 فقره چک در سال 92 خبر می‌دهد که 9/10 درصد از آن برگشت خورده است.
این درصد نسبت به سال 91 که 8/11درصد برآورد شده است حدود 9/0درصد کاهش نشان می‌دهد. با وجود آنکه تعداد چک‌های برگشتی نسبت به سال 91 اندکی افت را نشان می‌دهد ولی مقایسه تعداد کل چک‌های مبادله‌شده در سال 92 و مقایسه آن با سال 91 نیز حکایت از کاهش هشت‌درصدی دارد. کمترشدن تعداد چک‌های مبادله‌شده در سال 92 به تعبیر کارشناسان اقتصادی از آن جهت بوده که هنوز فعالان حوزه اقتصاد نسبت به هرگونه حرکتی بیم دارند و در انتظار رسیدن شرایط باثبات‌تری هستند. سال 92 پس از گذر از بحرانی‌ترین سال اقتصادی کشور پس از جنگ، شرایط اقتصاد کمی از بحران فاصله گرفت و رشد اقتصادی از منفی 8/5 درصد به سمت صفر حرکت کرد. بر اساس ثباتی که از نیمه‌دوم سال شاهد بودیم و امیدهایی که در پی توافق اولیه ژنو شکل گرفت شاخص‌های اقتصادی نیز تحت‌تاثیر این جریان درصدی بهبود یافت. چک‌های برگشتی نیز به‌عنوان یکی از نمادهای اقتصادی این روند مثبت را تایید می‌کند. البته کاهش هشت‌درصدی تعداد چک‌های مبادله‌شده حکایت از آن دارد که هنوز فعالان به ثبات شرایط اقتصادی چندان اطمینان نکرده‌اند.
کمترین برگشتی در اسفند 92
کمترین میزان تعداد اسناد مبادله برگشتی را در اسفند 92 می‌توان ملاحظه کرد. تحلیلگران معتقدند در نیمه‌دوم سال رفته‌رفته با ثابت‌شدن برخی شاخص‌ها، فعالیت‌های اقتصادی نیز بیشتر شد و بر این اساس در ماه پایانی سال شاهد بهبود در حوزه اسناد مبادله‌شده هستیم. در اسفند 92 در اتاق پایاپای اسناد بانکی تهران حدود 8/4 میلیون برگ سند به مبلغی معادل یک میلیون و 355 هزار میلیاردتومان مبادله شد. در این ماه شاخص‌های تعداد و مبلغ اسناد مبادله‌شده به‌ترتیب به اعداد 9/111 و 8/220 رسید که در مقایسه با ماه قبل به‌ترتیب 7/17 درصد و 4/34 درصد افزایش و نسبت به ماه مشابه سال 91 از نظر تعداد3/5 درصد کاهش و از لحاظ مبلغ 3/12 درصد افزایش داشته است. در ماه مورد بررسی 446هزار برگ سند به مبلغی حدود شش‌هزارمیلیاردتومان در اتاق پایاپای اسناد بانکی تهران برگشت داده شد. شاخص‌های تعداد و مبلغ این اسناد در اسفند 92 به‌ترتیب به اعداد 9/83 و2/202 رسید که نسبت به ماه قبل از نظر تعداد 6/6 درصد کاهش و از لحاظ مبلغ 6/37 درصد افزایش نشان می‌دهد.در اسفند 92 نسبت‌های تعداد و مبلغ اسناد برگشت‌داده‌شده به مبادله‌شده به‌ترتیب به 3/9 درصد و 4/4 درصد رسید. نسبت‌های مزبور در اسفندماه 91 به‌ترتیب 6/9 درصد و 6/3 درصد بوده است.
23درصد افزایش مبلغ چک‌های برگشتی
اما در کل سال 92 در اتاق پایاپای اسناد بانکی تهران بالغ بر 4/46 میلیون برگ سند به مبلغی معادل 7/11121 هزارمیلیارد ریال مبادله شد. در این دوره متوسط شاخص‌های تعداد و مبلغ اسناد مبادله‌شده به‌ترتیب به اعداد 4/90 و 151 رسید که در مقایسه با سال قبل از نظر تعداد 3/8 درصد کاهش و از لحاظ مبلغ 23درصد افزایش داشته است. در سال 92 حدود 1/5 میلیون برگ سند به مبلغی معادل 3/517هزارمیلیاردریال در اتاق پایاپای اسناد بانکی تهران برگشت داده شد. در این دوره متوسط شاخص‌های تعداد و مبلغ اسناد برگشت‌داده‌شده به‌ترتیب به اعداد 7/79 و 3/145 رسید که نسبت به سال 91 از نظر تعداد 9/14 درصد کاهش و از لحاظ مبلغ 3/20 درصد افزایش یافته است. در سال 92 نسبت اسناد برگشت‌داده‌شده به مبادله‌شده از نظر تعداد و مبلغ به‌ترتیب به 9/10 درصد و 7/4 درصد رسید. نسبت‌های مزبور در سال 1391 به‌ترتیب 8/11 درصد و 8/4 درصد بوده است.
