علیرضا هنرمنش/ تا همین چند سال پیش کسی دغدغه جای پارک نداشت و ما می‌توانستیم در شلوغ‌ترین ساعات تهران هم با خیال راحت در هر نقطه‌ای از شهر خودروی خودمان را پارک کنیم. این روزهای طلایی عمر چندانی نداشت و با افزایش تعداد خودروهای پایتخت، شرایط کاملا فرق کرد. بطوریکه پیدا کردن جای پارک، حتی در کم ترددترین معابر شهر هم شبیه به آرزویی محال شد.
جرأت داری پارک کن!
یکی از مصائب اهالی خیابان‌های شلوغ و پرتردد، پارک کردن خودروها مقابل پارکینگ و معابر رفت و آمد آنهاست. مشکلی که بسیاری از مواقع با جر و بحث و درگیری همراه است و گاهی به زد و خورد کشیده می‌شود، اما بازهم درس عبرتی برای خودروهای خاطی و بی‌توجه به قانون نشده است. طبیعتاً همین اتفاقات باعث شد اهالی این خیابانها هر کدام بصورت خودجوش دست‌نوشته‌هایی را مقابل ورودی پارکینگ خود چسبانده و برای رانندگان بی‌توجه و خاطی، خط و نشان بکشند. موجی که با پیام‌های دوستانه و مسالمت‌آمیز همچون «لطفاً در این مکان پارک نکنید» آغاز و در ادامه به نوشته‌های تهدیدآمیزی مثل «لعنت بر پدر و مادر کسی که اینجا پارک کند» و «پارک = چهار چرخ پنچری» ختم می‌شود.
جرأت داری پنچر کن!
جالب آنکه به رغم نوشتن جملات بازدارنده و حتی تهدید آمیز برای عدم پارک مقابل ورودی پارکینگ، باز هم شاهد تکرار این کار هستیم و این داستان همچنان سر دراز دارد. البته توجیه افرادی که خودروی خود را مقابل پارکینگ منازل پارک می‌کنند هم این است که نویسندگان این متون تهدید آمیز در وهله اول اجازه قانونی و در وهله دوم جرأت پنجرکردن خودروی آنها را ندارند! این پارادوکس فکری، دقیقاً همان جرقه اولیه درگیری است که گاهی پایان تأسف‌باری را رقم می‌زند.
و اما قانون چه می‌گوید؟
شاید بسیاری از شهروندان آشنایی کافی با قوانین را نداشته باشند، اما خوشبختانه قانون، تکلیف هر دو طرف این ماجرا را روشن کرده است. طبق ماده ۶۶۹ قانون مجازات اسلامی هر گاه کسی، دیگری را به هر نحو تهدید مالی کند، اعم از اینکه به این واسطه تقاضای انجام امر یا ترک فعلی را کرده یا نکرده باشد به مجازات شلاق تا ۷۴ ضربه یا زندان از دو ماه تا دو سال محکوم خواهد شد. در نتیجه این کار، جرم محسوب می‌شود و اگر واقعاً اقدام به پنچرکردن خودرو کنید، این کار از مصادیق تخریب موضوع ماده ۶۷۷ قانون مجازات اسلامی قلمداد و حداقل مجازات آن، شش ماه حبس خواهد بود. البته این بدان معنا نیست که رانندگان متخلف با توجه به این ماده قانونی، با خیال راحت در مقابل پارکینگ محل زندگی یا کار شما پارک کنند و شما هم نتوانید هیچ اقدامی در این خصوص صورت دهید. قانون تکلیف این خودروهای متخلف را هم روشن کرده؛ بطوریکه شما می‌توانید به محض رویت خودرویی که جلوی در پارکینگ شما توقف کرده و مانع رفت و آمد و باعث سد معبر شده، با پلیس 110 تماس بگیرید. از نظر قانون، پارک کردن خودرو مقابل در منازل، یک تخلف محسوب شده و مصداق توقف در محل ممنوع است. در نتیجه علاوه بر جریمه توسط پلیس، خودرو به پارکینگ پلیس منتقل شده و هزینه پارکینگ نیز به عهده صاحب خودروی متخلف است. فراموش نکنید هر موردی از این دست، با برخورد قانونی مواجه نمی‌شود، چراکه خودروی پارک شده باید به‌گونه‌ای باشد که مانع ورود به پارکینگ باشد و در معنای قانونی باعث مشکل در تردد شده است.
نحوه برخورد با خاطیان همیشگی
گاهی اوقات وضعیت کمی پیچیده تر شده و کار به جایی می‌رسد که فرد متخلف، بدون توجه به هشدار و اخطار متعدد ساکنان ساختمان، خودروی خود را هر روز مقابل ورودی پارکینگ یا محل رفت و آمد پارک می‌کند. یکی از وکلای پایه یک دادگستری در این خصوص به خبرنگار ما گفت: «اگر شخصی خودروی خود را طوری پارک کند که شما نتوانید وارد پارکینگ منزل یا محل کار خود شوید (یا از آن خارج شوید) و این کار را همواره تکرار کند، لازم است در هر نوبت از این وضعیت عکس بگیرید. سپس از دیگران هم بخواهید که شاهد این قضیه باشند تا بعداً بتوانید با ارائه این تصاویر از صاحب خودرو به عنوان « ایجاد مزاحمت و ممانعت از حق» شکایت کنید. البته این مسأله برای خودروهای غریبه متفاوت است، چراکه این خودروها ممکن است برای یکبار مقابل پارکینگ توقف کنند که رسیدگی به تخلف آنها نیز برعهده پلیس ۱۱۰ است.
همه جای خیابان سرای تو نیست
تا این بخش از گزارش، بیشتر به خودروهای متخلف و نحوه برخورد قانونی با آنان پرداختیم، اما برخی از ساکنان منازل و مغازه‌داران هم گاهی پا را از حق و حقوق قانونی خود فراتر گذاشته و حریم و مالکیت شخصی در معابر عمومی برای خود ایجاد می‌کنند. طبق قانون، پارک خودرو کنار دیوار مغازه‌ها و خانه‌ها هیچ مانعی ندارد، چون تنها همان دیوار، فضای اختصاصی مالک به‌حساب می‌آید و او نمی‌تواند با نصب تابلوی پارک ممنوع، مانع پارک کردن در کنار دیوار مغازه یا خانه‌اش شود. ضمناً هیچ مغازه‌داری هم نمی‌تواند مالکیتی روی خیابان‌های عمومی داشته باشد، چون خیابان، مِلک شخصی هیچکس نیست و متعلق به همه شهروندان و رهگذران است. در نتیجه اگر مغازه‌داری برای اینکه خودرویی جلوی مغازه‌اش پارک نکند، مانع یا هر وسیله دیگری را قرار دهد، کارش غیرقانونی است و شهرداری و مراجع ذیصلاح می‌توانند با این اقدام برخورد کنند