دنیای‌اقتصاد- طرح کاهش مالیات ترامپ در آستانه عبور از فیلتر کمیته بودجه سنا قرار گرفته است. این کمیته تا پایان روز سه‌شنبه نتیجه بررسی‌های خود را درباره لایحه مالیات و مشاغل پیشنهادی دولت آمریکا ارائه می‌دهد. این طرح در حالی به رای تمامی جمهوری‌خواهان کمیته بودجه نیاز دارد که جمعیت اعضای این حزب در کمیته تنها یک نفر بیشتر از دموکرات‌ها است. اما چالش ترامپ مربوط به جمعیت رقبا نیست، ترامپ باید جمهوری‌خواهان منتقد را به حمایت از این لایحه ترغیب کند.
وعده ترامپ روی میز سنا
حداقل دو سناتور جمهوری‌خواه در میان اعضای کمیته بودجه حضور دارند که پیش از این مخالفت شدید خود را با این لایحه اعلام کرده‌اند. در کنار این گروه از هم‌حزبی‌های رئیس‌جمهوری، دموکرات‌ها نیز موضع خود را در انتخابات مجلس نمایندگان به وضوح مشخص کرده بودند. آنها به اتفاق در جلسه دو هفته گذشته این مجلس، به طرح ترامپ رای منفی داده بودند. مصائب طرح کاهش مالیاتی پیش از رای‌گیری کنگره، با انتشار پژوهش اداره بودجه سنا تقویت شد. پیام اصلی این پژوهش که به سفارش کمیته بودجه کنگره انجام شده، افزایش ۱۴۴۱ میلیارد دلاری کسری بودجه تا سال ۲۰۲۷ میلادی است. ترامپ که تلاش‌ها برای راضی کردن هم‌حزبی‌های مخالف را افزایش داده، به عبور از غربال سنا امیدوار است. کارشناسان، تنها حالت ممکن برای تصویب شدن طرح را لابی درون‌حزبی همراه با وعده تصحیح برخی از مفاد لایحه می‌دانند. آنان معتقدند، تیم دولت برای جلوگیری از پوچ شدن وعده بزرگش، حاضر به پذیرش هزینه‌های سنگین نیز خواهد بود. «دنیای‌اقتصاد» در این گزارش به تحلیل سه مولفه تاثیرگذار بر نتیجه آرای سنا پرداخته است. شکاف درون‌حزبی، سد محکم مخالفت حزب رقیب و پژوهش اخیر اداره بودجه کنگره به سفارش کمیته بودجه سنا، این سه مولفه مهم را تشکیل می‌دهند.
گره کور درون‌حزبی!
با توجه به چینش حزبی کنگره صد و پانزدهم آمریکا، جمهوری‌خواهان از میان ۱۰۰ کرسی سنا، ۵۲ عضو دارند و سایر اعضا به حزب رقیب گرایش دارند. در واقع تصویب طرح مالیاتی ترامپ به حمایت تمامی اعضای جمهوری‌خواه برای عبور از غربال کنگره نیازمند است. البته پیش از اینکه طرح در صحن عمومی سنا مورد سنجش قرار گیرد، باید از فیلتر اولیه کمیته بودجه عبور کند. این کمیته در مجموع ۲۳عضو دارد که ۱۲ تن از آنها هم‌حزبی‌های دونالد ترامپ هستند. در مقابل ۱۱ عضو دموکرات قرار گرفته‌اند که رای آنها از پیش مشخص شده است. بنابراین تا اینجا ۱۱ رای مخالف با لایحه مالیات و اشتغال ترامپی‌ها روی کاغذ ثبت شده است. یک رای مخالف از سوی ۱۲سناتور جمهوری‌خواه می‌تواند تصویب طرح را با خطر جدی روبه‌رو کند. بررسی رویکرد این ۱۲ سیاستمدار، شرایط را آنچنان به سود ترامپ نشان نمی‌دهد، رئیس‌جمهوری آمریکا نیز از مخالفت جدی هم‌قطارانش مطلع است. وی طی دو روز گذشته با سناتور‌های قدرتمند کنگره دیدار داشته تا از سلامت عبور طرح مالیاتی از فیلتر‌های سنا اطمینان یابد. این اقدام ترامپ بازارها را به دوری موقت از دلار سوق داده بود و اسکناس آمریکایی را با فشار اونس طلا روبه‌رو کرد؛ چراکه خطر عدم تصویب لایحه با توجه به تکاپوی ترامپ برای جمع‌آوری آرا، به بازارها منتقل شده بود. هرچند ترامپ در توییت روز گذشته خود به مناسب بودن شرایط و تصویب‌پذیری طرح اشاره کرده، اما اظهارنظر‌های سناتور‌های جمهوری‌خواه چندان با توییت او همخوانی ندارند. از میان ۱۲ سناتور جمهوری‌خواه که در کمیته بودجه حضور دارند، ۲ تن از آنان، علائم قابل‌توجهی علیه طرح کاهش مالیاتی بروز داده‌اند.خبرگزاری‌ها تا ظهر دیروز از نیاز طرح مالیاتی ترامپ به ۰۶ رای در سنا خبر می‌دادند، اما به‌نظر می‌رسد جمهوری‌خواهان از نوعی بازنگری به‌منظور تسهیل تصویب‌پذیری این طرح استفاده کرده‌اند. در این صورت تنها به ۱۵ رای برای تصویب لایحه نیاز است.
حلقه دو نفره انتقاد
دو تن از اعضای جمهوری‌خواه کمیته بودجه کنگره، علیه طرح کاهش مالیات ترامپ مواضع سختی گرفته، تصویب این طرح را تحت‌الشعاع قرار داده‌اند. این حلقه ۲ نفره در صورتی که بر نظرات خود پافشاری کنند، در کنار سناتور‌های دموکرات، اکثریت سنا را تشکیل خواهند داد. تحت این شرایط، طرح ترامپ به سلامت از غربال کمیته نخواهد گذشت. سردمدار مخالفت درون‌حزبی با ترامپ؛ سناتور ایالت تنسی، «باب کورکر»، از اولین شخصیت‌های برجسته حزب جمهوری‌خواه است که در طول ماه‌های اخیر به شدت علیه سیاست‌های اقتصادی، سیاسی و نظامی دونالد ترامپ، موضع گرفته است. وی ماه‌ها است به معایب کاهش مالیات برای اقتصاد آمریکا اشاره می‌کند. او در آخرین اظهار نظر خود، تایید نشدن لایحه مالیات و اشتغال را محتمل عنوان کرده و کلیات این طرح را نیازمند تجدید نظر‌های جدی دانست. مخالفت شدید کورکر بیشتر به مساله تراز بودجه آمریکا مربوط است. سناتور ایالت تنسی که از افزایش کسری بودجه آمریکا تا یک دهه آینده به دلیل تصویب این طرح اظهارنگرانی کرده، اولین سیگنال مخالفت را به رسانه‌ها ارسال کرد.
مخالف‌ترین جمهوری‌خواه؛ سناتور ایالت ویسکانسین، «ران جانسون»، سرسخت‌ترین مخالف لایحه کاهش مالیاتی ترامپ محسوب می‌شود. وی در یکی از مصاحبه‌های خود با وال‌استریت ژورنال، شدت مخالفت خود را چنین بروز داده است: «اگر قرار است این طرح بدون من رای بیاورد، بگذارید بیاورد». رسانه‌ها این طرز ابراز عقیده جانسون را به معنای مخالفت تا آخر خط تعبیر کرده، یکی از ۱۲ عضو جمهوری‌خواه کمیته بودجه را از لیست رای‌های موافق حذف کرده‌اند. مهم‌ترین دلیل مخالفت سناتور ویسکانسین، به کاهش مالیات شرکت‌های بزرگ مربوط است. جانسون تخفیف مالیاتی شرکت‌های کوچک و متوسط را با تخفیف مالیاتی شرکت‌های بزرگ متناسب نمی‌داند. او معتقد است، حمایت لایحه مالیات و اشتغال بیش از اینکه به زمینه‌سازی برای رشد اقتصادی منجر شود، به سود ابرشرکت‌ها است.تکاپو برای تصویب: ترامپ در حال حاضر به رایزنی برای جمع‌آوری آرای تمامی جمهوری‌خواهان مشغول است. برخی از کارشناسان، تصویب شدن لایحه مالیاتی در سنا را مستلزم تجدیدنظر در برخی از کلیات و جزئیات طرح می‌دانند. اگر ترامپ بتواند وعده اعمال تغییرات را به سناتور‌های مخالف بدهد و آنان را با این شرط به حمایت ترغیب کند، ممکن است بتواند مهم‌ترین وعده انتخاباتی خود را به تصویب برساند.
سد مستحکم دموکراتیک
لایحه مالیات و اشتغال پیشنهادی دونالد ترامپ، دو هفته پیش، به سختی از سد مجلس نمایندگان آمریکا گذر کرد. بررسی آرایی که از نمایندگان مجلس اخذ شده بود از اتحاد تمامی دموکرات‌ها علیه لایحه کاهش مالیاتی حکایت داشت. تمام اعضای دموکرات به‌علاوه ۱۲ عضو جمهوری‌خواه جواب رد به بسته پیشنهادی رئیس‌جمهور آمریکا دادند.با توجه به گسست به وجود آمده میان جمهوری‌خواهان و اتحاد پیوسته دموکرات‌ها، به نظر می‌رسد طرح کاهش مالیات‌ها مسیر سختی برای عبور از فیلتر سنا در پیش خواهد داشت. کمیته بودجه سنا، در اواسط ماه نوامبر سال جاری، اداره بودجه کنگره را موظف به بررسی عواقب طرح مالیاتی کرد. این اداره دوشنبه‌شب، نتایج تحقیقات و برآورد‌های خود را در مقاله‌ای منتشر کرد. رسانه‌ها پس از انتشار این پژوهش، تمرکز بیشتری بر دلایل مخالفت با اجرایی شدن این طرح بروز دادند.
پیام کلی که این مقاله به اتمسفر سیاسی-اقتصادی آمریکا منتقل کرد، افزایش کسری بودجه در طول یک دهه آینده بود. مقدار کسری که اجرای طرح مالیاتی ترامپ به بار خواهد آورد در حدود ۱۴۴۱ میلیارد دلار برآورد شده است. مالیات خانوار در خوشه‌های چندگانه حدود ۱۱۱۹ میلیارد دلار تا سال ۲۰۲۷ کسری به‌وجود می‌آورد، در‌حالی که شرکت‌های داخلی ۶۶۸ میلیارد دلار تراز بودجه آمریکا را منفی خواهند کرد. در این میان مالیات شرکت‌های چندملیتی بیش از پیش بالا خواهد رفت، به‌طوری‌که حدود ۱۵۴ میلیارد دلار از کسری که خانوار و شرکت‌های داخلی تولید خواهند کرد کم می‌شود. همچنین اداره بودجه کنگره آمریکا برداشته شدن فرمان لایحه درمانی موسوم به «اوباماکر» را موجب افزایش حدود ۱۰ درصدی میانگین حق بیمه تا سال ۲۰۲۷ میلادی عنوان کرده است. طبق طرح اوباماکر اگر شخصی خود را تحت پوشش بیمه سلامت قرار ندهد، مشمول پرداخت مالیات خواهد بود. طرح ترامپ این لایحه درمانی را منحل کرده، تعداد افراد تحت پوشش این بیمه را تا سال ۲۰۱۹ حدود ۴ میلیون نفر کاهش می‌دهد.