رتبه 124 ایران در فضای کسب و کار 2018

با وجود بهبود نسبی در امتیاز ایران در شاخص سهولت کسب و کار سال 2018، به‌دلیل فعالیت بیشتر سایر کشورها رتبه جهانی ایران با افت 4 پله‌ای مواجه شد. جدیدترین گزارش بانک بین‌المللی بازسازی و توسعه در مورد سهولت کسب‌وکار در کشورهای عضو بانک جهانی، از تنزل نسبی رتبه ایران در این زمینه حکایت دارد. با این حال، ایران در 4 زیرشاخص شروع کسب‌وکار، شرایط صدور مجوز ساخت، اخذ اعتبار و تجارت برون‌مرزی توانسته است رتبه جهانی خود را نسبت به سال گذشته بهبود بخشد. بانک بین‌المللی بازسازی و توسعه (IBRD) وابسته به بانک جهانی جدیدترین نسخه از گزارش سهولت کسب‌وکار در کشورهای مختلف جهان را منتشر کرده است.

این نهاد بین‌المللی در گزارش خود 190 کشور را بر اساس امتیاز آنها در شاخص سهولت کسب‌وکار در سال 2018 که بر اساس اطلاعات جمع‌آوری‌شده از کشورها در سال‌ جاری میلادی محاسبه شده رتبه‌ بندی کرده است. شاخص سهولت کسب‌وکار از 10 زیرشاخص (معیار) تشکیل شده و امتیاز کشورها در هریک از این زیرشاخص‌ها بر اساس فاصله آنها از شاخص پیشرو (100) محاسبه شده است؛ به عبارتی هر کشوری که فاصله کمتری با شاخص پیشرو داشته باشد، امتیاز بیشتری کسب می‌کند.

ایران که در گزارش سال گذشته با کسب 56.22 امتیاز در رتبه 120 جهان قرار گرفته بود، در گزارش جدید به‌ رغم افزایش اندک امتیاز ایران و رسیدن آن به 56.48، با 4 پله سقوط در رتبه، در جایگاه 124 جهان قرار گرفته است؛ رتبه‌ای که نازل‌ترین رتبه ایران در سه سال اخیر به شمار می‌رود. از لحاظ زیرشاخص‌های دهگانه شاخص سهولت کسب‌وکار نیز باید به این نکته اشاره کرد که ایران در چهار زیرشاخص شامل شروع کسب‌وکار، شرایط صدور مجوز ساخت، اخذ اعتبار و تجارت برون‌مرزی توانسته است تا حدی رتبه جهانی خود را نسبت به سال گذشته بهبود بخشد؛ اما در شش زیرشاخص دیگر یعنی دسترسی به برق، ثبت مالکیت، حمایت از سرمایه‌گذاران اقلیت، پرداخت مالیات، اجرای قراردادها و رسیدگی به ورشکستگی و پرداخت دیون، با افت نسبی رتبه جهانی خود مواجه شده است.

در بین کشورهای خاورمیانه، ایران پایین‌تر از کشورهایی مانند امارات، ترکیه و بحرین قرار گرفته است. البته کشورهایی مانند مصر و لبنان در کنار سه کشور عراق، سوریه و یمن جایگاهی نازل‌تر از ایران داشته‌اند.

گفتنی است کشورهای نیوزیلند، سنگاپور و دانمارک ازلحاظ سهولت کسب‌وکار رتبه‌های اول تا سوم جهان را به خود اختصاص داده‌اند و کشورهای کره جنوبی، هنگ‌کنگ، امریکا، انگلیس، نروژ، گرجستان و سوئد در رتبه‌های چهارم تا دهم جای گرفته‌اند.

امتیاز بالای ایران در شفافیت اطلاعات اعتباری

رتبه ایران در شاخص سهولت کسب و کار از یکصد و پنجاه و دوم در سال ۲۰۱۳ میلادی به ۱۲۴ در سال‌ جاری میلادی بهبود یافته است.در گزارش سهولت انجام کسب و کار بانک جهانی سال ۲۰۱۸ میلادی حاکی از بهبود ٠.٢۶ درصد امتیازی ایران بوده و ایران با کسب امتیاز ۵۶.۴٨ از کشورهای برزیل، مصر، لبنان و … پیشی گرفته است. شاخص سهولت انجام کسب‌ و کار بانک جهانی با ارزیابی ۱۰ نماگر در حوزه‌های قانونی، اجرایی و قضایی به بررسی محیط کسب‌وکار در ۱۹۰ کشور جهان می‌پردازد.

طبق این گزارش، ایران در نماگرهای شروع کسب‌وکار رتبه ۹۷، اخذ مجوزهای ساخت رتبه ۲۵، دسترسی به برق رتبه ۹۹، ثبت مالکیت رتبه ۸۷، الزام‌آور بودن اجرای قراردادها رتبه ۸۰، پرداخت مالیات رتبه ۱۵۰ و اخذ اعتبارات رتبه ۹۰ را در سطح بین‌المللی کسب کرده‌اند. مجموع عملکرد نماگرهای مذکور باعث شده که امتیاز شاخص کل بهبود یافته اما در اثر عملکرد بهتر سایر کشورها جایگاه کشور در رتبه ۱۲۴ قرار گرفته است.  در این راستا بانک مرکزی با اعطای مجوز عضویت مراکز خرده‌ فروشی در سامانه شرکت مشاوره رتبه‌بندی اعتباری ایران به‌عنوان تنها شرکت گزارشگری اعتباری خصوصی در ایران امکان شفافیت اقتصادی را فراهم کرد و امکان کسب حداکثر امتیاز برای ایران مهیا شد. این امر سبب شد که در نماگر اخذ اعتبار بانک جهانی، جایگاه ایران ۱۰ رتبه  ارتقا یابد.