6 میلیون جمعیت اضافه در تهران !

شهروند| وضع آشفته شهرسازی در ایران دوباره مورد انتقاد عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی قرار گرفت. آخوندی که دیروز آمده بود تا در مراسم تودیع و معارفه معاونان معماری و شهرسازی خود شرکت کند، اعلام کرد اگر ایران برایم مهم نبود به همان زندگی آکادمیک‌ام ادامه می‌دادم. او در عین حال وضع بغرنج شهرهای ایران را به میان کشید و گفت تهران در شرایطی که برای ٨,٧‌میلیون نفر ظرفیت دارد، حالا حدود یک‌چهارم جمعیت کشور را در خود جای داده است. به گفته آخوندی، تهران و شهرهای پیرامونی حدود ١٥‌میلیون نفر جمعیت دارند و چیزی حدود ٦‌میلیون نفر جمعیت اضافه در پایتخت ایران زندگی می‌کند. این موضوع درحالی رخ می‌دهد که در تهران به ‌تنهایی ٥٠٠‌هزار واحد مسکونی خالی از سکنه وجود دارد و از طرف دیگر در همین شهر انسان‌هایی هستند که در فلاکت مطلق زندگی می‌کنند.

وزیر راه و شهرسازی با بیان این‌که ١٩‌میلیون نفر از ایرانی‌ها در فلاکت زندگی می‌کنند، گفت: سوال من این است که این چه عدم تعادلی است و آیا مشکل این فقدان تعادل را می‌توان با یک بخشنامه حل کرد.

نمی‌توانیم در ناکجاآباد زندگی کنیم

آخوندی با تأکید بر این موضوع که این شهر باید نشانی از ایران داشته باشد، گفت: هزاران‌هزار‌میلیارد تومان هزینه شد اما در پردیس و پرند چه نشانی از ایران دیده می‌شود؟ آیا می‌توانیم در ناکجاآباد زندگی کنیم!؟

عضو کابینه دوازدهم در بخش دیگری از صحبت‌هایش با انتقاد از تخریب بسیاری از باغ‌های شمال شهر تهران به اسم توسعه گفت: برای رسیدن به فهم مشترک در مفهوم ایران و توسعه، کار سختی را پیش رو داریم. ما هنوز در ابتدای راه هستیم که مفهوم شهر چیست؟ آیا ما با شهری که حاکی از شهروندی، مدنیت، حقوق، فرهنگ، ادب، موسیقی، هنر، زیبایی، لذت، آسایش، ایمنی، امنیت، وجود انسان‌های فرهیخته و در یک معنا شهر بالنده باشد، مواجهیم؟

به گفته آخوندی، تبدیل همه چیز به عدد و رقم و فشار، وضع شهر را به این‌جا کشانده است. وزیر راه و شهرسازی تأکید کرد که اگر فکر می‌کنید توسعه به معنای شهرفروشی است من نمی‌خواهم در این افتخار سهیم باشم و ساختمانی ارزشمند است که بر مبنای مدنیت و شهرنشینی شکل بگیرد.

مفهوم ایران در غربت است

او با بیان این موضوع که مفهوم ایران در غربت است، گفت: وقتی هم این حرف‌ها را می‌گوییم، برخی می‌گویند وزیر راه و شهرسازی به جای جاده‌سازی و شهرسازی حرف‌های صد من یک غاز می‌گوید. اما ما می‌خواهیم در ایران زندگی کنیم و اگر مفهوم ایران اسلامی برای ما مهم نیست برای چه این‌قدر سختی تحمل می‌کنیم؟
آخوندی می‌گوید در دوران سختی به‌سر می‌بریم و راه ناپیموده زیادی پیش رو داریم و وضع شهرسازی در ایران بسیار آشفته است و هنوز هم تا رسیدن به مرحله قابل قبول کار سختی در پیش داریم.

او با اشاره به این‌که شهرسازی از لحاظ تکنیکی به دو حوزه کلی حرکت و قابلیت جابه‌جایی و سکونت تقسیم می‌شود، گفت: به این معنا که چقدر شهرها قابل سکونت هستند و امکان تحرک در آنها وجود دارد، اما در دوره‌های گذشته در باب مفهوم شهر و مفهوم ایران به ‌حدی دچار سرگشتگی و گم‌گشتگی شده‌ایم و مشکلات پیچیده‌تر از آن است که با اقدامات تکنیکی آنها را برطرف کرد. آخوندی با بیان این‌که مفهوم شهر را که بر مبنای انضباط و قانون بناشده  از دست داده‌ایم، گفت: در دولت نهم و دهم شهر در عرصه ساخت‌وساز سوداگران قرار داشت و در‌ سال ٩٢ که دولت یازدهم بر سر کار آمد، مشخص شد سوداگرانی وجود دارند که تصمیم می‌گیرند کجا بسازند و چگونه بسازند.

او تأکید کرد که ایران چندین دهه با این موضوع درگیر خواهد بود و وقتی نظام شهرنشینی از قاعده خارج می‌شود، امکان بازگشت به قاعده اصلی با یک تصمیم دولتی وجود ندارد و آنچه که ما در حال حاضر می‌بینیم فرسودگی شهرها از درون و حاشیه‌نشینی و بی‌انضباطی از بیرون است؛ بنابراین این دو موضوع هر دو واقعیت‌اند و اساسا مفهوم شهر و قانون را از دست داده‌ایم.

آخوندی عنوان کرد: مگر شهر غیر از جایی است که زندگی در آن وجود دارد، پس وقتی این فضا ایجاد می‌شود، مگر می‌شود با یک تصمیم اداری مسائل شهری را سر جای اول خود برگردانیم.

به گفته وزیر راه‌و‌شهرسازی کشور در سال‌های قبل به کج‌راهه رفته است و این موضوع که ۱۹‌میلیون نفر در فلاکت زندگی می‌کنند، نشان می‌دهد که ادامه راه گذشته و ساخت‌وساز انبوه که عمدتا خواسته سوداگران شهری است و می‌خواهند از آخرین رمق‌های این شهر نیز استفاده کنند، اشتباه بوده است.
صحبت کردن بسیار پرهزینه است

آخوندی با تأکید بر این‌که باید همه این خواسته‌ها را با صدای بلند بگوییم و این بلند صحبت‌کردن بسیار پرهزینه است، گفت: تا به ‌حال دو بار استیضاح شده‌ام اما برای من مهم نیست. ایستادن در مقابل سوداگران که در یک جلسه تصمیم می‌گرفتند، در کجا مسکن بسازند هزینه‌بر است. اگر برای من ایران مهم نبود، به همان زندگی آکادمیک خود ادامه می‌دادم.

وزیر راه‌و‌شهرسازی تأکید کرد که باید آن‌قدر با همه گفت‌وگو کنیم تا درباره آینده شهرنشینی ایران به نتیجه برسیم.

دلخوری شهرداران از تذکرات شورایعالی شهرسازی

در این مراسم، دبیر سابق شورایعالی شهرسازی و معماری هم به حضور مدیران ارشد کلانشهرها در جلسات متعددی از شورایعالی شهرسازی و معماری اشاره کرد و گفت: تا پیش از این چنین اتفاقی مرسوم نبود ولی ما بارها شهرداران کلانشهرها را به شورایعالی دعوت کردیم و درباره بسیاری از اقدامات آنها تذکر می‌دادیم که سبب دلخوری‌ آنها نیز شده بود.
پیروز حناچی عنوان کرد: شورایعالی شهرسازی و معماری را در نیمه دوم‌ سال ۹۲ در شرایطی تحویل گرفتیم که اصلی‌ترین مشکل آن، جایگاه شورا در تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی در سطح کلان کشور بود که از جایگاهی برخوردار نبود؛ ولی در این چهار‌ سال تلاش شد تا به جایگاه ثابت خود برگردد؛ هر چند دیگر برخی تصمیمات گذشته آثار خود را بر شهرها گذاشته بود.

به گفته حناچی کمیسیون ماده ۵ شورایعالی شهرسازی تا پیش از آغاز دولت یازدهم، مسیر جداگانه‌ای را طی می‌کرد؛ اما در دوره گذشته تصمیم گرفته شد تمام مصوبات این کمیسیون براساس قانون قبل از اجرا اطلاع‌رسانی شود که مقاومت‌هایی نیز در مسیر اطلاع‌رسانی صورت گرفت اما این روند را پیش برد.

حناچی با بیان این‌که در هفته اول مسئولیتم در شورایعالی شهرسازی، به شهردار تهران گفتم که نیازمند تغییر رویکرد هستیم و با روش‌های قبلی، اداره شهر قابل ادامه نیست، گفت: بنابراین در تهران و بیشتر شهرها موفق شدیم تا مسیر اشتباه کمیسیون ماده ۵ را اصلاح کنیم و این موفقیت باید ادامه یابد؛ ازجمله این اقدامات، توقف بلندمرتبه‌سازی و همچنین آغاز شروع بهسازی بافت‌های فرسوده از سوی شهرداری تهران بعد از‌ سال ۹۲ است.

به گفته دبیر سابق شورایعالی شهرسازی و معماری از دیگر مشکلات این شورا تقسیمات کشوری بوده؛ به ‌طوری ‌که آخرین‌باری که او شورایعالی را پیش از تشکیل دولت نهم ترک کرده، تعداد شهرهای کشور ۸۰۰ شهر بود و حالا بیش از ۱۳۰۰ شهر داریم که حتی برخی از آنها زیر ‌هزار نفر جمعیت دارند و به معنای واقعی شهر نیستند؛ اما در دولت یازدهم کاری شد که دیگر شهر جدیدی ایجاد نشود.