برطرف کردن خطرهای سرمایه‌گذاری همیشه یکی از چالش‌های مهم برای سرمایه‌پذیران بوده است. در دنیایی که سرمایه‌ها محدود، اما سرمایه‌خواهان نامحدود هستند رقابت شدیدی برای جذب سرمایه‌های جدید به وجود می‌آید.
به گزارش ایران‌جیب به نقل از صمت، هر شرکتی که قصد سرمایه‌گذاری در پروژه‌های نفتی داشته باشد پیش از هر اقدامی باید خطرپذیری‌های موجود در این صنعت را شناسایی کند تا با دید وسیعی در این مسیر گام بردارد. به گزارش شانا، هرگاه یک سرمایه‌گذار برای سرمایه‌گذاری در صنعتی جدید تصمیم می‌گیرد، بهتر است نخست با خطرپذیری‌های موجود در آن صنعت آشنا شود تا بداند در ادامه راه با چه چالش‌ها و فرصت‌هایی روبه‌رو خواهد شد. خطرپذیری‌های عمومی مانند خطرپذیری‌های مدیریتی، سهام شرکت‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد اما خطرپذیری‌هایی هستند که فقط بر برخی صنایع خاص تاثیر می‌گذارد.
خطرپذیری‌های سیاسی
مهمترین راهی که سیاست می‌تواند در صنعت نفت تاثیرگذار باشد از طریق قانون‌گذاری و ایجاد موانع قانونی است. به‌طور معمول هر شرکت در محلی که به اکتشاف، تولید و صادرات نفت و فرآورده‌های نفتی می‌پردازد با محدودیت‌هایی روبه‌روست که از طریق دستگاه سیاسی و قانونگذار کشور وضع می‌شود. این شرایط زمانی که گستره فعالیت‌های شرکت از مرزهای کشور خود فراتر می‌رود، پیچیده‌تر هم شود. شرکت‌های نفت و گاز بیشتر به دنبال کشورهایی هستند که نظام‌های سیاسی باثبات‌تری داشته باشند و سابقه‌ای مشخص از اجرای پروژه‌های بزرگ در آنها وجود داشته باشد. با این حال، بعضی از شرکت‌ها کاری به این مسائل ندارند و هر جا که نفت و گاز کشف شود، به آنجا می‌روند. این کار همیشه مشکلاتی برای این نوع شرکت‌ها در پی داشته است که از آن جمله می‌توان به ملی شدن صنعت انرژی این کشورها که به‌طور ناگهانی رخ می‌دهد، اشاره کرد. تغییر ناگهانی سیاست‌های کلان کشور که در بسیاری مواقع رخ می‌دهد، اوضاع را دگرگون می‌کند.
بر اساس اینکه ذخایر نفت و گاز در چه کشوری واقع شده است، قرارداد شرکت‌ها به‌طور معمول نسبت به مدل اولیه تغییر می‌کند و یکسان باقی نمی‌ماند و همیشه در طول اجرای پروژه تغییراتی در آن در نظر گرفته می‌شود زیرا پس از اینکه پول وارد پروژه‌ای می‌شود، دولت‌ها نظرشان ناگهان تغییر می‌کند و به دنبال این خواهند بود که سود بیشتری از تولید نفت و گاز در کشور خود نصیب‌شان شود. خطرپذیری‌های سیاسی در بسیاری از مواقع آشکار هستند مانند زمانی که کشوری حکومتی غیردموکراتیک دارد یا اینکه از قبل شرایط سیاسی آن معلوم است. شرکت‌ها برای کار در چنین کشورهایی پیش از هر کاری باید تحلیلی کامل و دقیق از شرایط آن کشور داشته باشند و با شریکان خود روابط مطلوبی برقرار کنند تا اینکه موفقیتشان در طولانی‌مدت تضمین شود.
خطرپذیری‌های زمین‌شناسی
بسیاری از ذخایر متعارف نفت و گاز تاکنون توسعه یافته یا در حال توسعه دادن هستند. این روزها اکتشاف از ذخایر متعارف فراتر رفته است و حتی تا مناطقی با شرایط نامناسب آب و هوایی پیش رفته است، حتی ممکن است این عملیات‌ها به وسط اقیانوس‌های بسیار دورتر از خشکی کشیده شوند. دشواری‌های استخراج و همین‌طور احتمال کوچکتر بودن حجم ذخایر نسبت به برآورد از پیش انجام شده نیز از جمله خطرپذیری‌های زمین‌شناسی به شمار می‌آیند. همه تلاش زمین‌شناسان فعال در صنعت نفت و گاز این است که خطرپذیری‌های زمین‌شناسی را به حداقل برسانند و با انجام آزمایش‌ها و بررسی‌های چندباره سعی می‌کنند برآوردها تا حد امکان به واقعیت نزدیک شود. برای این کار آنها در برآوردهای خود از کلمات اثبات شده، احتمالی و ممکن استفاده می‌کنند تا سطح اطمینان خود را از سطح ذخایر زیرزمینی نشان دهند.
خطرپذیری قیمت
جدا از خطرپذیری‌های زمین‌شناسی، نرخ نفت و گاز هم یکی از عوامل مهم در تصمیم‌گیری راجع به هرگونه مشارکت مالی در پروژه‌های نفتی است. به طور کلی هر چه موانع زمین‌شناسی برای تولید بیشتر باشد، پروژه با خطرپذیری قیمتی بیشتری روبه‌رو خواهد بود. این به آن دلیل است که تولید غیرمتعارف به‌طور معمول هزینه بیشتری نسبت به تولید متعارف نفت و گاز دارد. البته این به آن معنا نیست که شرکت‌ها تا متوجه شوند پروژه‌ای برای آنها صرفه اقتصادی ندارد آن را کنار می‌گذارند. به‌طور معمول این پروژه‌ها را نمی‌توان به سرعت متوقف کرد و کار را پس از مدتی دوباره از سر گرفت. به جای آن، شرکت‌های نفت و گاز سعی می‌کنند قیمت‌ها را در بازه‌های زمانی خاص پیش‌بینی کنند تا بتوانند درباره سرمایه‌گذاری بهتر تصمیم بگیرند. وقتی پروژه‌ای آغاز شود، خطرپذیری نرخ همیشه وجود خواهد داشت.
خطرپذیری عرضه و تقاضا
شوک‌های مربوط به عرضه و تقاضا یا به بیانی دیگر بنیادهای بازار هم یکی از مهمترین خطرپذیری‌های صنعت نفت و گاز به شمار می‌رود که سرمایه‌گذاران باید در نظر داشته باشند. همانطور که پیش‌تر هم اشاره شد، اجرای پروژه‌های نفتی پرهزینه و زمانبر است و به راحتی نمی‌توان با تغییر قیمت‌ها آنها را متوقف کرد. طبیعت ناهمگون تولید هم یکی از مسائلی است که سبب تغییر در قیمت‌های نفت و گاز می‌شود. عوامل دیگری که در این بین دخالت دارند بحران‌های مالی و عوامل اقتصاد کلان هستند که می‌توانند سبب کاهش سرمایه‌ها شوند و تولید و تقاضا را نیز با چالش روبه‌رو کنند.
خطرپذیری‌های هزینه
همه خطرپذیری‌هایی که تا پیش از این اشاره شد در مقابل این نوع خطرپذیری ناچیز به شمار می‌آیند: هزینه‌های عملیاتی. هر اندازه قوانین سرمایه‌گذاری و فعالیت در کشورها دست و پا گیر باشند و هر قدر عملیات حفاری با سختی پیش‌رود، هزینه‌های تمام‌شده بیشتر خواهد شد. همچنین به این موضوع قیمت‌های بی‌ثبات که از کنترل همه شرکت‌ها خارج است را اضافه کنید که همگی هزینه‌بر هستند. تازه این پایان ماجرا نیست. در همین حال بسیاری از شرکت‌های نفتی در پی یافتن و نگهداری کردن از نیروهای کارآمد هستند تا در دوران اوج قیمت‌ها بتوانند درآمدهای بیشتری به‌دست آورند.
سخن پایانی
با وجود همه این خطرپذیری‌ها، سرمایه‌گذاری در صنعت نفت و گاز همچنان می‌تواند سودمند باشد. درست است که انرژی‌های تجدیدپذیر بیشتری روز به روز در حال ورود به بازارهای انرژی جهان هستند اما هنوز بخش زیادی از نیاز بشر به انرژی و سوخت از محل سوخت‌های فسیلی (نفت و گاز) تامین می‌شود.