در سال‌های گذشته صنعت برق ایران پیشرفت‌های مناسبی داشت اما هنوز نیاز ایران در این صنعت با توجه به فناوری‌های روز دنیا رفع نمی‌شود. بر این اساس نیاز به توسعه همکاری‌های بین‌المللی در این زمینه دیده می‌شود.
وزارت نیرو در آخرین مذاکراتی که با کشورهای خارجی داشت، اعلام کرد ایران و ژاپن در آینده همکاری‌هایی در زمینه انتقال دانش فنی خواهند داشت. معتبرترین شرکت‌های ژاپنی که در این زمینه فعالیت می‌کنند شامل میتسوبیشی، هیتاچی و تویوتا می‌شود که قرار است همکاری ایران و ژاپن با این شرکت‌ها باشد. به گفته مسئولان در صورتی که دانش فنی این شرکت‌ها به داخل ایران منتقل شود، ایران می‌تواند در زمینه توسعه نیروگاه‌ها از این دانش استفاده کند و بدون نیاز به مهندسان خارجی مشکلات صنعت برق در کشور را برطرف کند. گسترش صنعت در این گزارش به بررسی آنچه در مذاکرات گذشته پرداخته و در ادامه آن را با یکی از اعضای کمیسیون انرژی مطرح کرده تا به بررسی بیشتر این موضوع کمک شود. رئیس مرکز توسعه صادرات و پشتیبانی صنایع برق و آب وزارت نیرو از انتقال فناوری و فناوری صنعت برق ژاپن به ایران در آینده خبر داد. حمیدرضا تشیعی با بیان اینکه یکی از مباحثی که در همکاری‌های بین‌المللی با کشورهای هدف مد نظر خواهد بود انتقال فناوری است، افزود: در مرحله نخست باید مدیران و کارشناسان بخش دولتی و خصوصی دو کشور با هم آشنا شده و سپس زمینه‌سازی برای انتقال آن فناوری به کشور ایجاد و در نهایت به بومی‌سازی آن دانش ختم‌شود.
وی در ادامه با بیان این مطلب که در پروژه‌های مشترک بین بخش خصوصی داخلی و بخش خصوصی طرف مقابل، بیش از ۴ سال است که با مرکز همکاری‌های خاورمیانه ژاپن به عنوان نماینده وزارت اقتصاد، تجارت و صنایع این کشور ارتباط خوبی داریم، افزود: در تفاهمنامه‌ای که در ابتدای امسال بین مرکز توسعه صادرات و پشتیبانی صنایع آب و برق و مرکز همکاری‌های خاورمیانه ژاپن در توکیو به امضا رسید مقرر شد در حوزه برق همکاری‌های متقابل بین دو کشورآغاز شود.
وی با بیان اینکه در این زمینه نشست‌هایی با شرکت‌های بزرگ ژاپنی از جمله شرکت میتسوبیشی برگزار شد، افزود: در ادامه نیز نشست‌هایی با شرکت‌های هیتاچی و تویوتا برگزار شد که این شرکت‌ها هم ضمن اعلام آمادگی برای حضور در ایران به منظور معرفی دانش و فناوری خود، اظهار تمایل کردند تا همکاری لازم در بخش صنعت برق را با شرکت‌های داخلی داشته باشند.
رئیس مرکز توسعه صادرات و پشتیبانی صنایع برق و آب وزارت نیرو با بیان اینکه حدود دو ماه قبل مدیران شرکت «میتسوبیشی الکتریک» ژاپن با مدیران ارشد صنعت برق کشور در تهران ملاقات و گفت‌وگوهایی را انجام دادند، افزود: نتیجه این ملاقات منجر به برگزاری سمینار دو روزهای در روزهای ۷ و ۸ شهریور جاری با حضور متخصصان و مهندسان ارشد شرکت میتسوبیشی و ۴۲۰ نفر از مدیران بخش خصوصی برق کشور، شرکت توانیر و شرکت نیروگاه‌های حرارتی در محل پژوهشگاه نیرو شد تا در مباحث مربوط به آشنایی با دانش فناوری ژاپن در تولید برق، فناوری نیروگاه‌های برق و فناوری انتقال و توزیع بحث و تبادل نظر شود.
وی با اشاره به اینکه یکی از شروط جمهوری اسلامی برای حضور شرکت‌های خارجی در کشور، مشارکت با بخش خصوصی داخلی، انتقال فناوری، بومی‌سازی فناوری، تولید مشترک در داخل کشور، تامین نیاز و پس از آن، صادرات محصول مشترک به کشورهای منطقه خواهد بود، افزود: یکی از اهداف وزارت نیرو مشارکت بیشتر بخش خصوصی است و در همین راستا برنامه‌ریزی شده تا همزمان با برگزاری نمایشگاه بین‌المللی برق در آبان شرکت‌های بزرگ ژاپنی و مقامات ارشد این کشور نیز حضور داشته باشند و ضمن آشنایی با صنعت برق کشور، نشست‌هایی را با بخش خصوصی برق ایران برای ادامه مذاکرات همکاری برگزار کنند.
تشیعی با بیان اینکه با هماهنگی‌های انجام شده از سوی مرکز توسعه صادرات و پشتیبانی صنایع آب و برق دو گروه از متخصصان برق کشور در امسال به ژاپن اعزام خواهند شد، افزود: گروه اول در بخش انتقال و توزیع در نیمه دوم آبان و گروه دوم نیز در بخش نیروگاهی تا پایان امسال برای آشنایی و بازدید از فناوری‌های ژاپن در صنعت برق با هزینه مرکز همکاری‌های خاورمیانه ژاپن به این کشور سفر خواهند کرد تا در آینده مقدمات همکاری‌های دو کشور در بخش صنعت برق فراهم شود. حسن بهرام‌نیا، عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی درباره همکاری ایران و ژاپن در زمینه صنایع برق به گسترش صنعت گفت: بر اساس آنچه در برنامه ششم توسعه آمده است، ایران تا پایان برنامه باید حداقل بتواند ۵ هزار مگاوات برق از منبع انرژی‌های تجدیدپذیر تولید کند. با اینکه در سال‌های گذشته، ایران در حوزه تولید برق به رشد مناسبی دست یافت اما باید در نظر داشته باشیم که برای دستیابی به این اعداد و ارقام نیاز به همکاری با کشورهای توسعه‌یافته داریم.
این عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه آنچه در همکاری‌های خارجی نیاز اصلی ایران قلمداد می‌شود انتقال دانش فنی است، گفت: هرچند دستیابی به اهداف اسناد بالادستی مانند برنامه ششم توسعه باید یکی از اولویت‌های تمام مسئولان باشد اما این موضوع باعث نمی‌شود که از ارتقای سطح دانش داخلی غافل شویم. وی با بیان اینکه انتقال دانش فنی در آخرین مذاکرات وزارت نیرو با ژاپنی‌ها موضوع اصلی بود، گفت: در این زمینه مذاکرات اولیه انجام شده و دو طرف ارزیابی مثبتی از این مذاکرات داشته‌اند.
این موضوع باعث می‌شود در مذاکرات سطح بالا، بحث‌ها سریع‌تر پیش برود و ایران بتواند با شرکت‌هایی مانند هیتاچی، میتسوبیشی و تویوتا در زمینه صنعت برق فعالیت مشترک داشته باشد. بهرام‌نیا با اشاره به اینکه بستن این‌گونه قراردادها با کشورهای توسعه‌یافته منافع ایران را پوشش می‌دهد، گفت: در هر قرارداد خارجی که ایران فناوری آن را ندارد اگر قراردادی بسته شود که همراه با انتقال دانش فنی باشد، می‌توان از آن دفاع کرد. اکنون با توجه به نیاز روز ما در برق و انرژی تجدیدپذیر از این قراردادها می‌توان دفاع کرد. در صنعت برق ایران نیازهایی دارد که اگر رفع آنها با فناوری روز دنیا در کشورهای توسعه‌یافته همراه باشد، رشد و توسعه این صنعت در کشور قابل ملاحظه خواهد بود.وی با اشاره به اینکه در برخی از نیروگاه‌ها نیاز به توسعه داریم، گفت: اگر در یک یا دو قرارداد دانش فنی مورد نیاز به کشور وارد شود، توسعه دیگر نیروگاه‌ها را می‌توان به مهندسان و شرکت‌های داخلی داد.