خودروی‌امروز- هنگامی که عبارت خودروی دولتی را می شنویم، خود به خود یاد پیکان های پلاک قرمز در دهه های 60 و 70 شمسی و امثال سمند و پژو پارس در دوران کنونی خواهیم افتاد؛ خودروهایی که در بیشتر ادارات و ارگان های دولتی در دست کارمندان هستند و مدتی مدید بدون هیچ چشمداشتی خدمت رسانی می کنند. اما در این میان هستند خودروهایی که در سطوح بالاتری خدمت می کنند و معمولا به عنوان خودروی تشریفات، خودروی مدیران رده بالا و حتی خودروهای امنیتی مورد استفاده قرار می گیرند. این خودروها معمولا بسیار مرموز و پر رمز و راز به نظر آمده حتی بعضا شایعات و گفته های عجیبی در مورد آنها در میان مردم عادی و حتی برخی رسانه ها عنوان می شود.
در این مطلب قصد داریم تا برخی از مهم ترین خودروهایی که در نهادهای دولتی مدت هاست خدمت رسانی می کنند و به نحوی شاید سیاسی ترین مرکب های چهارچرخه ایران هستند را معرفی کنیم. لازم به ذکر است انتخاب این خودروها بیشتر به لطف نقش پررنگ و تعداد بالای ناوگان آنهاست و ارتباطی به اهمیت نهادها و اشخاصی که از آنها استفاده کرده اند ندارد.
مرسدس بنز کلاس S (نسل های W126 و W140)
مرسدس بنز گل سرسبد خودروهای تشریفات جهان است و کلاس S نیز به لطف جایگاهی که در میان محصولات این برند دارد، اولین انتخاب دولتمردان در سطح جهان است. در این میان اما 2 نسل از این کلاس در ایران جایگاهی ویژه دارد: نسل W128 که از اواخر دهه 70 تا اوایل دهه 90 میلادی در خط تولید بود، در ایران با استقبال گرم نهادها و دولتمردان مواجه شد و حتی تاکنون نیز مورد استفاده اشخاص تاثیرگذار و بسیار مهمی قرار گرفته است. جانشین این نسل یعنی W140 نیز به لطف جهش قابل توجه در زمینه امکانات ایمنی، ظاهر و مشخصات فنی، در دهه 70 شمسی به عنوان خودروی تشریفات وارد کشور شد و از همان زمان به لطف ظاهر و هیبت بزرگش لقب «اتاق تانک» را یدک می کشد. همانند پدرش، هنوز هم تعداد بسیار زیادی از W140 ها در ناوگان تشریفات کشور خدمت رسانی می کنند.
نیسان پتفایندر WD21
نسل اول نیسان پتفایندر، یکی از محبوب ترین خودروها در میان سیاسیون ایرانی است. این شاسی بلند متوسط، در زمان عرضه ظاهری مدرن و جذاب داشت و از نظر فنی و راحتی سواری نیز بسیار بهتر از نیسان آشنای ایرانیان یعنی پاترول بود. تعداد قابل توجهی از این نسل از پتفایندر برای خدمت در نهادهای دولتی و حتی مجلس شورای اسلامی وارد شد که تعدادی از این خودروها نیز ضدگلوله بودند. اما شاید بتوان یکی از عوامل مهم موفقیت و محبوبیت پتفایندر در میان رجال سیاسی کشور را ابعاد مناسب آن دانست. WD21 خودرویی چندان بزرگ نبود و در عین حال کابینی جادار و راحت داشت. همه این موارد سبب شد تا این مدل به نحوی جایگزین پاترول در ناوگان تشریفات شود.
تویوتا کراون S140
خودروهای ژاپنی به لطف سادگی، دوام و امکانات مناسب و چهره خوب و کم آلایشی که در ایران از خود نشان داده بودند، یکی از گزینه های مناسب برای استفاده در ناوگان تشریفات پس از پیروزی انقلاب اسلامی هستند. شاید محصولات لکسوس به نحوی بهترین گزینه برای خدمت در ناوگان تشریفات ایران به نظر برسند اما انتخاب اول رجال سیاسی ایران، تویوتا کراون است. 3 نسل هشتم، نهم و دهم این سدان بزرگ ژاپنی بیش از سایر نسل ها مورد توجه قرار گرفته اند و تصاویر متعددی از آنها در کنار افراد کلیدی کشور دیده شده است. سواری راحت، عملکرد فنی بسیار عالی، دوام خوب و استهلاک اندک، سادگی تعمیر و نگهداری و ابعاد مناسب سبب شده تا هنوز هم به طور مرتب از این خودروها برای جابجایی اشخاص مهم دولتی استفاده شود.
پژو 605
پژو در دوران مدرن با 405 وارد ایران شد و توانست به نحوی بازار کشورمان را فتح کند، اما این برادر بزرگ تر 405 بود که توانست در میان خودروهای تشریفاتی، نماینده فرانسوی ها باشد. همزمان با ورود 405 به کشور، برای ناوگان تشریفات و استفاده سران دولت نیز تعداد نسبتا زیادی 605 وارد کشور شد. ظاهر 605 شباهت زیادی به 405 داشت و از نظر فنی نیز مشترکاتی بین این دو مشاهده می شد. با این حال 605 در جهانی دیگر سیر می کرد و از نظر سواری، مشخصات فنی و فضای داخلی به طور قابل توجهی از 405 برتر بود. کابین جادار و امکانات رفاهی خوب 605 در کنار تعمیرات ساده آن که ناشی از آشنایی تعمیرکاران داخلی با محصولات پژو بود، سبب شد تا 605 جای خود را در میان خودروهای تشریفاتی باز کرده، تا به امروز نیز به عنوان یکی از خودروهای محبوب در میان رجال سیاسی کشور باقی بماند.
نیسان پاترول 160
نیسان پاترول را باید آچار فرانسه ایرانیان در دهه های 60 و 70 شمسی دانست. این خودرو به عنوان یک رزمنده چهارچرخه وارد کشور شد تا یاری رسان رزمندگان ایرانی در جبهه های جنگ تحمیلی باشد و به عنوان آمبولانس نیز خدمت رسانی کرد. علاوه بر این، پاترول در نیروی انتظامی و نهادهای نظامی نیز به طور گسترده ای مورد استفاده قرار گرفت. اما با پایان جنگ به تدریج این خودرو چهره لطیف تری به خود گرفت و توانست نقش یک شاسی بلند تمام عیار و لوکس را ایفا کند. در این میان اما دولتمردان ایرانی نیز علاقه زیادی به پاترول داشتند. کافی است تا نگاهی به تصاویر رجال سیاسی کشور در دهه های 70 و 80 شمسی بیندازید تا یک یا چند دستگاه پاترول را بیابید. در این میان اما نسل بعدی مشهور به سافاری نیز در تیراژی اندک وارد کشور شد و تا به امروز نیز به عنوان خودروی تشریفات خدمت می کند.
ب ام و سری 7 (نسل E32 , E38)
رقیب سنتی کلاس S شاید در تمامی نقاط جهان زیر سایه مرسدس بنز قرار داشته باشد و در ایران نیز، همواره رجال سیاسی و نهادها، کلاس S را بیشتر از سری 7 به عنوان خودروی تشریفات انتخاب کرده اند. اما باز هم نباید از نقش پررنگ و اساسی سری 7 به سادگی گذشت. بیشتر خودرو دوستان می دانند که سری 7 نسبت به کلاس S سواری جذاب تر و با حسی اسپرت دارد اما از نظر امکانات رفاهی و راحتی نیز دست کمی از رقیب هموطنش ندارد. همین سبب شد تا تعدادی از نسل های مختلف این خودرو برای خدمت به نهادهای دولتی وارد کشور شوند. در میان تمامی نسل ها دو نسل E32 و E38 حضور پررنگ تری داشته، هنوز هم مشغول خدمت هستند.
تویوتا لندکروزر
با این که از نظر بسیاری، تویوتا لندکروزر خودرویی موفق تر از نیسان پاترول بوده است اما در میان دولتمردان ایرانی این پاترول بود که بیش از سایر خودروهای شاسی بلند مورد توجه قرار می گرفت. با این حال، لندکروزر نیز همواره طرفداران خودش را داشته است و نسل های متعددی از آن در نهادهای دولتی خدمت کرده اند. در این میان باید به اهمیت نسل های J60 و J80 اشاره کرد که به طور گسترده ای در دهه های 60 و 70 شمسی مورد استفاده قرار می گرفتند. تا پیش از آن لندکروزر نیز همانند پاترول بیشتر در جبهه های دفاع مقدس خدمت کرده بود و پس از جنگ بود که توانست در میان رجال سیاسی جایی برای خود دست و پا کند.
